ปลาฉลามน้ำจืด
สำหรับปลาฉลามน้ำจืดอย่างอื่นดูที่: ปลาฉลามน้ำจืด (แก้ความกำกวม)
| ปลาฉลามแม่น้ำ | |
|---|---|
| ปลาฉลามแม่น้ำฟันหอก (G. glyphis) | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Animalia |
| ไฟลัม: | Chordata |
| ชั้น: | Chondrichthyes |
| ชั้นย่อย: | Elasmobranchii |
| อันดับ: | Carcharhiniformes |
| วงศ์: | Carcharhinidae |
| สกุล: | Glyphis Agassiz, 1843 |
| ชนิดต้นแบบ | |
| Carcharias (Prionodon) glyphis Müller & Henle, 1839 | |
| ชนิด | |
| | |
ปลาฉลามน้ำจืด หรือ ปลาฉลามแม่น้ำ (อังกฤษ: River sharks, Freshwater sharks) เป็นปลาฉลามที่หายากจำนวน 6 ชนิด ในสกุล Glyphis (/กลาย-ฟิส/) เป็นสมาชิกในวงศ์ Carcharhinidae ซึ่งเป็นปลาฉลามเพียงประเภทเดียวเท่านั้นที่สามารถอาศัยอยู่ในน้ำกร่อยหรือน้ำจืดสนิทได้ตลอดทั้งชีวิต
ปัจจุบันยังไม่มีองค์ความรู้เพียงพอเกี่ยวกับปลาฉลามสกุลนี้มากนัก และอาจมีชนิดอื่น ๆ ที่ยังไม่ถูกค้นพบ หรืออาจจะเป็นไปได้ว่าในบางชนิดเป็นชนิดเดียวกันด้วยซ้ำ อย่างไรก็ตาม ปลาฉลามในสกุลนี้ มีลักษณะคล้ายกับปลาฉลามสีน้ำเงิน (Prionace glauca) ซึ่งเป็นปลาฉลามที่พบในทะเลด้วย
ซึ่งสำหรับปลาฉลามบางชนิดที่สามารถปรับตัวให้อยู่ในน้ำจืดสนิทได้ เช่น ปลาฉลามหัวบาตร (Carcharhinus leucas) หรือ ปลาฉลามครีบดำ (C. melanopterus) ไม่จัดว่าเป็นปลาฉลามแม่น้ำ เพราะปลาฉลามแม่น้ำแท้ ๆ นั้นต้องอยู่ในสกุล Glyphis เท่านั้น แม้จะได้รับการเรียกขานบางครั้งว่าเป็นปลาฉลามแม่น้ำก็ตาม
การค้นพบ
โดยปลาฉลามแม่น้ำนั้นได้รับการบรรยายทางวิทยาศาสตร์ครั้งแรก โดย นักชีววิทยาชาวเยอรมัน 2 คน คือ โยฮันเนส มึลเลอร์ และยาค็อบ เฮนเล ในราวปี ค.ศ. 1839–41 โดยบรรยายจากตัวอย่างสตั๊ฟฟ์ของปลาฉลามเพศเมียความยาว 1 เมตร ที่ไม่ทราบที่มา (เป็นไปได้ว่าอาจจะมาจากทะเลจีนใต้ หรือมหาสมุทรอินเดีย) จนกระทั่งในปี ค.ศ. 1843 นักมีนวิทยาชาวอเมริกันเชื้อสายสวิตเซอร์แลนด์ หลุยส์ อกาซซี่ ได้ตั้งสกุล Glyphis ขึ้นมาใหม่จากซากฟอสซิลที่พบในอังกฤษ คือ G. hastalis แต่อย่างไรก็ตามสกุล Glyphis ก็ยังไม่ได้รับการยอมรับและถูกนำมาใช้ จนกระทั่ง แจ็ค เกอร์ริค ได้นำมาใช้ในปี ค.ศ. 1982 โดยเปลี่ยนมาจากสกุล Carcharhinus
ลักษณะภายนอก
โดยทั่วไปแล้วปลาฉลามแม่น้ำทุกชนิดจะมีลักษณะดังต่อไปนี้
- จมูกสั้น แบน และกลม
- รูจมูกเล็ก
- ตาเล็ก มีสีเข้ม
- ฟันบนแบน และเป็นร่องหยักคล้ายฟันเลื่อย
- ช่องปากสั้นมาก
- ครีบหลังแบน อยู่ใกล้ครีบอก
- พบในภูมิภาคเอเชียใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ไปจนถึงโอเชียเนีย ในแม่น้ำสายใหญ่ เช่น แม่น้ำคงคา, แม่น้ำอิรวดี ในบริเวณปากแม่น้ำที่ติดกับทะเล
- ใกล้สูญพันธุ์แล้ว
- มีขนาดตั้งแต่ 1 เมตร ถึง 2 เมตร
การจำแนก
(สูญพันธุ์ 1 ชนิด และได้รับการยอมรับจริง ๆ 3 ชนิด )
- Glyphis hastalis †
- ปลาฉลามแม่น้ำคงคา, Glyphis gangeticus (Müller & Henle, 1839)
- ปลาฉลามแม่น้ำฟันหอก, Glyphis glyphis (Müller & Henle, 1839)
- ปลาฉลามแม่น้ำอิรวดี, Glyphis siamensis (Steindachner, 1896)
- ปลาฉลามแม่น้ำบิเซนต์, Glyphis bizantii
- ปลาฉลามแม่น้ำบอร์เนียว, Glyphis fowlerae
- ปลาฉลามแม่น้ำนิวกินี, Glyphis garricki
อ้างอิง
- Müller, J. and F.G.J. Henle (1838–41). Systematische Beschreibung der Plagiostomen. Veit und Comp. p. 40.
- Roberts, T. R. (21 May 2007). "A new record for the speartooth carcharhinid shark Glyphis glyphis from Pulo Condor, South China Sea". Natural History Bulletin of the Siam Society 54 (2) : 279–283.
- Compagno, L.J.V. (1984). Sharks of the World: An Annotated and Illustrated Catalogue of Shark Species Known to Date. Food and Agricultural Organization. pp. 506–509. ISBN 92-5-101384-5.
- Li, C., Corrigan, S., Yang, L., Straube, N., Harris, M., Hofreiter, M., White, W.T. & Naylor, G.J.P. (2015): DNA capture reveals transoceanic gene flow in endangered river sharks. Proceedings of the National Academy of Sciences, 112 (43): 13302-13307.
- The Mysterious, Endangered River Sharks (Glyphis spp.)
| คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: Glyphis |
แหล่งข้อมูลอื่น
- ข้อมูลเกี่ยวข้องกับ Glyphis จากวิกิสปีชีส์
