ภาษากืออึซ

ภาษากืออึซ (กืออึซ: ግዕዝ, ออกเสียง: [ˈɡɨʕ(ɨ)z]( ฟังเสียง)) หรือที่งานเขียนวิชาการบางฉบับเรียกว่า ภาษาเอธิโอเปียคลาสสิก (อังกฤษ: Classical Ethiopian) และ ภาษาอีทีโอปิกคลาสสิก (อังกฤษ: Classical Ethiopic) เป็นภาษากลุ่มเซมิติกใต้โบราณภาษาหนึ่ง ภาษานี้มีต้นกำเนิดมาจากเอริเทรีย โดยจารึกอักษรกืออึซที่เก่าแก่ที่สุดได้รับการค้นพบในเมืองเมอเตอราทางตอนใต้ของเอริเทรีย

ภาษากืออึซ
ግዕዝ
ออกเสียง	[ˈɡɨʕ(ɨ)z]
ประเทศที่มีการพูด	เอริเทรีย
สูญแล้ว	ก่อนคริสต์ศตวรรษที่ 10 ถึงคริสต์ศตวรรษที่ 14 ยังคงใช้เป็นภาษาพิธีกรรม
ตระกูลภาษา	แอโฟรเอชีแอติก เซมิติก เซมิติกตะวันตก เซมิติกใต้ เซมิติกเอธิโอเปีย เอธิโอเปียเหนือ ภาษากืออึซ
ระบบการเขียน	อักษรกืออึซ
สถานภาพทางการ
ภาษาทางการ	ภาษาพิธีกรรมของคริสตจักรเทอวาฮือโดออร์ทอดอกซ์เอริเทรีย, คริสตจักรเทอวาฮือโดออร์ทอดอกซ์เอธิโอเปีย, คริสตจักรคาทอลิกเอริเทรีย, คริสตจักรคาทอลิกเอธิโอเปีย และชาวเบตาอิสราเอล
รหัสภาษา
ISO 639-2	gez
ISO 639-3	gez
บทความนี้มีสัญลักษณ์สัทอักษรสากล หากระบบของคุณไม่รองรับการแสดงผลที่ถูกต้อง คุณอาจเห็นปรัศนี กล่อง หรือสัญลักษณ์อย่างอื่นแทนที่อักขระยูนิโคด

ทุกวันนี้มีการใช้ภาษากืออึซเป็นภาษาพิธีกรรมหลักของคริสตจักรเทอวาฮือโดออร์ทอดอกซ์เอริเทรีย, คริสตจักรเทอวาฮือโดออร์ทอดอกซ์เอธิโอเปีย, คริสตจักรคาทอลิกเอธิโอเปีย, คริสตจักรคาทอลิกเอริเทรีย และชุมชนชาวยิวเบตาอิสราเอล

ฮาเวิลทีเป็นเสาศิลาอนุสรณ์สมัยก่อนอัฆซุมโบราณซึ่งตั้งอยู่ในเมืองเมอเตอรา และเป็นตัวอย่างที่เก่าแก่ที่สุดเท่าที่ค้นพบของอักษรกืออึซโบราณ นับตั้งแต่เอริเทรียได้รับเอกราช พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติเอริเทรียได้ยื่นคำร้องต่อรัฐบาลเอธิโอเปียให้คืนโบราณวัตถุที่ถูกนำออกไปจากสถานที่แห่งนี้ แต่จนถึงขณะนี้ยังไม่เป็นผล

ภาษาทือเกรและภาษาทือกรึญญาต่างมีคำศัพท์คล้ายคลึงกับภาษากืออึซประมาณร้อยละ 70 นักภาษาศาสตร์ส่วนใหญ่เชื่อว่าภาษากืออึซไม่ได้เป็นบรรพบุรุษร่วมของบรรดาภาษากลุ่มเซมิติกเอธิโอเปียสมัยใหม่ แต่เป็นภาษาที่แตกแขนงออกมาในยุคเริ่มแรกจากภาษาบรรพบุรุษในสมมุติฐานภาษาหนึ่งซึ่งยังไม่มีหลักฐานพิสูจน์ยืนยัน

อ้างอิง

1. Gragg 1997b, p. 242 harvnb error: no target: CITEREFGragg1997b (help): "Ge‘ez disappeared as a spoken language probably some time before the tenth century CE."
2. De Lacy O'Leary, 2000 Comparative grammar of the Semitic languages. Routledge. p. 23.
3. Chain 1909 harvnb error: no target: CITEREFChain1909 (help): "No longer in popular use, Geʽez has always remained the language of the Church".
4. "They read the Bible in Geez" (Leaders and Religion of the Beth Israel); "after each passage, recited in Geez, the translation is read in Kailina" (Festivals). [PER], publication date 1901–1906.
5. Thompson, E. D. 1976. Languages of Northern Eritrea. In Bender, M. Lionel (ed.), The Non-Semitic Languages of Ethiopia, 597–603. East Lansing, Michigan: African Studies Center, Michigan State University.
6. Connell, Dan; Killion, Tom (2010). Historical Dictionary of Eritrea (2nd, illustrated ed.). Scarecrow Press. p. 508. ISBN 978-0-8108-7505-0.
7. Haarmann, Harald (2002). Lexikon der untergegangenen Sprachen [Lexicon of extinct languages] (ภาษาเยอรมัน) (2nd ed.). C.H. Beck. p. 76. ISBN 978-3-406-47596-2.
8. Amsalu Aklilu, Kuraz Publishing Agency, ጥሩ የአማርኛ ድርሰት እንዴት ያለ ነው! p. 42