มนุษย์โบราณ

สายพันธุ์มนุษย์สกุล Homo หลายชนิดสามารถจัดเข้าในหมวดกว้าง ๆ คือ มนุษย์โบราณ (อังกฤษ: archaic human) เริ่มตั้งแต่ 600,000 ปีก่อน ซึ่งปกติจะรวม Homo neanderthalensis (300,000-28,000 ปีก่อน) Homo rhodesiensis (400,000-125,000 ปีก่อน), Homo heidelbergensis (600,000-250,000 ปีก่อน), และอาจรวม Homo antecessor (1.2 ถึง 0.8 ล้านปีก่อน) โดยมนุษย์กลุ่มไหนจะจัดเป็น "มนุษย์โบราณ" ขึ้นอยู่กับนิยามต่าง ๆ ของผู้เขียน เป็นหมวดหมู่ที่ใช้เปรียบเทียบกับ มนุษย์ที่มีกายวิภาคปัจจุบัน/มนุษย์ปัจจุบัน (อังกฤษ: anatomically modern humans)

กะโหลกดึกดำบรรพ์ของ Homo rhodesiensis ที่เรียกว่า "Broken Hill Cranium" มีอายุถึง 130,000 ปีก่อน (โดยใช้วิธี amino acid racemization determination) ก็ 800,000-600,000 ปีก่อน (คือในช่วงอายุเดียวกับ Homo erectus)

มีสมมติฐานว่า มนุษย์ปัจจุบันได้วิวัฒนาการมาจากมนุษยโบราณ ซึ่งก็วิวัฒนาการมาจาก Homo erectus บางครั้ง มนุษย์โบราณจะรวมเข้าในสปีชีส์ "Homo sapiens" เพราะขนาดสมองใกล้เคียงกัน คือ มีขนาดสมองเฉลี่ยที่ระหว่าง 1,200-1,400 ซม³ ซึ่งคาบเกี่ยวกับพิสัยขนาดสมองของมนุษย์ปัจจุบัน แต่มนุษย์โบราณจะต่างจากมนุษย์ปัจจุบันโดยมีกะโหลกศีรษะหนา สันคิ้วเหนือตาที่เด่น และไม่มีคางเด่นเท่ามนุษย์ปัจจุบัน

มนุษย์ปัจจุบันปรากฏขึ้นประมาณ 300,000 ปีก่อน และหลังจาก 70,000 ปีก่อน ก็เริ่มจะแทนที่มนุษย์โบราณในที่ต่าง ๆ แต่มนุษย์สกุล Homo ที่ "ไม่ปัจจุบัน" ก็คงอยู่รอดจนกระทั่ง 30,000 ปีก่อน และอาจจนถึง 10,000 ปีก่อน

อย่างไรก็ดี ตามงานศึกษาทางพันธุกรรมปี 2555 มนุษย์ปัจจุบันอาจจะได้ผสมพันธุ์กับมนุษย์โบราณ "อย่างน้อยสองกลุ่ม" คือ นีแอนเดอร์ทาลและมนุษย์กลุ่ม Denisovan ส่วนงานศึกษาอื่น ๆ ตั้งความสงสัยว่า การผสมพันธุ์อาจไม่ใช่เหตุที่มนุษย์ปัจจุบันมียีนร่วมกับมนุษย์โบราณ แล้วชี้ไปที่การมีบรรพบุรุษร่วมกันเมื่อ 500,000-800,000 ปีก่อน

งานศึกษาปี 2555 ยังเสนอมนุษย์อีกกลุ่มที่อาจมีชีวิตอยู่จนกระทั่ง 11,500 ปีก่อน คือกลุ่มมนุษย์ Red Deer Cave people ในจีน ดร. คริส สตริงเกอร์ ที่พิพิธภัณฑสถานธรรมชาติวิทยาลอนดอน ได้เสนอว่า มนุษย์กลุ่มนี้อาจเกิดจากการผสมพันธุ์กันระหว่างมนุษย์ปัจจุบันและมนุษย์ Denisovan ส่วนนักวิทยาศาสตร์ท่านอื่น ๆ ยังไม่ค่อยเชื่อ และเสนอว่า ลักษณะที่กำหนดว่ามีเฉพาะมนุษย์กลุ่มนี้ ยังอยู่ในพิสัยความแตกต่างที่หวังได้จากกลุ่มประชากรมนุษย์ปัจจุบัน

กาลานุกรมมนุษย์

ด • พ • ก

-10 —

–

-9 —

–

-8 —

–

-7 —

–

-6 —

–

-5 —

–

-4 —

–

-3 —

–

-2 —

–

-1 —

–

0 —

เอปคล้ายมนุษย์

Nakalipithecus

Ouranopithecus

Sahelanthropus

Orrorin

Ardipithecus

Australopithecus

Homo habilis

Homo erectus

Neanderthal

Homo sapiens

←

เอปก่อน ๆ

←

อาจเดินสองเท้า

←

เดินสองเท้า
แรกสุด

←

เครื่องมือหิน
แรกสุด

←

ออกจาก
แอฟริกาแรกสุด

←

ใช้ไฟแรกสุด

←

หุงอาหารแรกสุด

←

เสื้อผ้าแรกสุด

←

มนุษย์ปัจจุบัน

P
l
e
i
s
t
o
c
e
n
e

P
l
i
o
c
e
n
e

M
i
o
c
e
n
e

H

o

m

i

n

i

d

s

มาตราส่วน: ล้านปี

ศัพท์และนิยาม

หมวดหมู่ "มนุษย์โบราณ" ไม่มีนิยามเดียวที่นักวิชาการมีมติร่วมกัน ตามนิยามหนึ่ง Homo sapiens เป็นสปีชีส์เดียวอันประกอบด้วยสปีชีส์ย่อยต่าง ๆ รวมทั้งมนุษย์โบราณและมนุษย์ปัจจุบัน ตามนิยามนี้ มนุษย์ปัจจุบันก็จะเรียกว่า Homo sapiens sapiens และมนุษย์โบราณก็จะมีทวินามขึ้นหน้าว่า "Homo sapiens" ด้วย ยกตัวอย่างเช่น นีแอนเดอร์ทาลก็จะเรียกว่า Homo sapiens neanderthalensis และ Homo heidelbergensis ก็จะเรียกว่า Homo sapiens heidelbergensis

ส่วนนักอนุกรมวิธานอื่น ๆ ชอบใจไม่รวมมนุษย์โบราณและมนุษย์ปัจจุบันเข้าในสปีชีส์เดียว แต่แบ่งออกเป็นหลายสปีชีส์ ในกรณีนี้ ก็จะใช้ชื่อทวินามตามแบบอนุกรมวิธาน เช่น Homo rhodesiensis หรือ Homo neanderthalensis เหตุผลทางวิวัฒนาการเพื่อแบ่งมนุษย์ปัจจุบันจากมนุษย์โบราณ และแบ่งมนุษย์โบราณจาก Homo erectus เป็นเรื่องยังไม่ชัดเจน

ซากดึกดำบรรพ์เก่าแก่ที่สุดที่จัดเข้าสกุล Homo sapiens โดยเรียกว่าเป็น "H. sapiens ต้น ๆ" หรือ "H. sapiens ที่กำลังดำเนินไปสู่การมีกายวิภาคปัจจุบัน" มาจากโบราณสถาน Jebel Irhoud ประเทศโมร็อกโก โดยมีอายุประมาณ 315,000 ปีก่อน

ส่วนซากดึกดำบรรพ์ที่เรียกว่าเป็น "มนุษย์ที่มีกายวิภาคปัจจุบันต้น ๆ" ก็คือซาก Omo remains จากโบราณสถาน Omo มีอายุ 195,000 ปีก่อน โดยจัดเข้ากับ H. sapiens และซากจากโบราณสถาน Herto Formation ที่มีอายุ 160,000 ปี โดยจัดเป็น Homo sapiens idaltu

ซากสองอย่างหลังนี้ ชัดเจนว่ามีกายวิภาคปัจจุบัน แต่ซากแรกจาก Jebel Irhoud ยังไม่ชัดเจน เช่นมีนักวิชาการที่คัดค้านว่า กะโหลกศีรษะโดยเฉพาะคือหน้าผาก ไม่เหมือนของมนุษย์ปัจจุบันพอ

 

การเปรียบเทียบทางกายวิภาคของกะโหลกมนุษย์ Homo sapiens (ซ้าย) และ Homo neanderthalensis (ขวา) (พิพิธภัณฑสถานธรรมชาติวิทยาคลีฟแลนด์) ส่วนที่เปรียบเทียบรวมทั้งกระดูกหุ้มสมอง หน้าผาก สันคิ้ว กระดูกจมูก การยื่นออกของใบหน้า มุมกระดูกแก้ม คาง และกระดูกท้ายทอย

การขยายขนาดสมอง

การเกิดขึ้นของมนุษย์โบราณสปีชีส์ต่าง ๆ บางครั้งใช้เป็นหลักฐานของทฤษฎี "ดุลยภาพเป็นพัก ๆ" (punctuated equilibrium) ซึ่งเกิดขึ้นเมื่อสิ่งมีชีวิตสปีชีส์หนึ่งเกิดวิวัฒนาการทางชีวภาพอย่างสำคัญภายในระยะเวลาสั้น ๆ แต่หลังจากนั้น สปีชีส์นั้นก็จะเปลี่ยนแปลงน้อยเป็นระยะเวลานานจนกระทั่งถึง "พัก" ต่อไป ขนาดสมองของมนุษย์โบราณขยายขึ้นอย่างสำคัญเป็น 1,300 ซม³ จาก 900 ซม³ ของ H. erectus โดยจากขนาดใหญ่สุดที่มนุษย์โบราณมี สมองมนุษย์หลังจากนั้นความจริงได้ลดขนาดลง

กำเนิดภาษา

นักมานุษยวิทยาและจิตวิทยาเชิงวิวัฒนาการชาวอังกฤษ รูบิน ดันบาร์ อ้างว่า มนุษย์โบราณเป็นพวกแรกที่ใช้ภาษา โดยวิเคราะห์ขนาดสมองสัมพันธ์กับขนาดกลุ่มสังคมของสายพันธุ์มนุษย์ เขาได้สรุปว่า เพราะว่ามนุษย์โบราณมีสมองใหญ่ จึงควรมีชีวิตอยู่กับกลุ่มใหญ่กว่า 120 คน เขาอ้างว่า กลุ่มใหญ่ขนาดนี้โดยไม่ใช้ภาษาเป็นไปไม่ได้ ไม่งั้นแล้วก็จะไม่เกิดความผูกพันแล้วกลุ่มก็จะสลายลง โดยเปรียบเทียบแล้ว ลิงชิมแปนซีใช้ชีวิตอยู่ในฝูงเล็กที่จำนวนอาจถึง 50 ตัว

ดูเพิ่ม

• รายการซากดึกดำบรรพ์สายพันธุ์มนุษย์
• มนุษย์ที่มีกายวิภาคปัจจุบัน
• วิวัฒนาการของมนุษย์

เชิงอรรถและอ้างอิง

1. Hublin, J. J. (2009). "The origin of Neandertals". Proceedings of the National Academy of Sciences. 106 (38): 16022–7. Bibcode:2009PNAS..10616022H. doi:10.1073/pnas.0904119106. JSTOR 40485013. PMC 2752594. PMID 19805257.
2. "Homo neanderthalensis - The Neanderthals". Australian Museum. 2013-02-25. สืบค้นเมื่อ 2014-10-03.
3. Dawkins (2005). M1 "Archaic homo sapiens" Check |chapterurl= value (help). The Ancestor's Tale (US Paperback). Boston: Mariner. ISBN 0-618-61916-X.
4. Barker, Graeme (1999-01-01). "Companion Encyclopedia of Archaeology". Routledge – โดยทาง Google Books.
5. doi:10.1038/nature22335
   This citation will be automatically completed in the next few minutes. You can jump the queue or expand by hand Abstract
6. Mitchell, Alanna (2012-01-30). "DNA Turning Human Story Into a Tell-All". NYTimes. สืบค้นเมื่อ 2012-01-31.
7. "Neanderthals did not interbreed with humans, scientists find".
8. Association, Press (2013-02-04). "Neanderthals 'unlikely to have interbred with human ancestors'" – โดยทาง The Guardian.
9. Lowery, Robert K.; Uribe, Gabriel; Jimenez, Eric B.; Weiss, Mark A.; Herrera, Kristian J.; Regueiro, Maria; Herrera, Rene J. (2013-11-01). "Neanderthal and Denisova genetic affinities with contemporary humans: Introgression versus common ancestral polymorphisms". Gene. 530 (1): 83–94. doi:10.1016/j.gene.2013.06.005 – โดยทาง ScienceDirect.
10. Amos, Jonathan (2012-03-14). "Human fossils hint at new species". BBC. สืบค้นเมื่อ 2012-03-14.
11. Barras, Colin (2012-03-14). "Chinese human fossils unlike any known species". New Scientist. สืบค้นเมื่อ 2012-03-15.
12. Owen, James (2012-03-14). "Cave Fossil Find: New Human Species or "Nothing Extraordinary"?". National Geographic News.
13. "Oldest Fossils of Homo Sapiens Found in Morocco, Altering History of Our Species". เดอะนิวยอร์กไทมส์. 2017-06-07.
14. "Oldest Homo sapiens fossils discovered in Morocco". Washington Post. 2017-06-07.
15. "World's oldest Homo sapiens fossils found in Morocco". Science Magazine. 2017-06-07.
16. "Oldest Homo sapiens fossil claim rewrites our species' history". Nature. 2017-06-07.
17. Huyssteen, Van; Huyssteen, Wentzel Van (2006-04-12). "Alone in the World?". Wm. B. Eerdmans Publishing – โดยทาง Google Books.
18. "Cro Magnon skull shows that our brains have shrunk".
19. Dunbar, Robin. . BBS. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2009-06-26.CS1 maint: uses authors parameter (link)
20. Dunbar (1993). Grooming, Gossip, and the Evolution of Language. Harvard University Press. ISBN 978-0-674-36336-6.

แหล่งข้อมูลอื่น

• Early and Late "Archaic" Homo Sapiens and "Anatomically Modern" Homo Sapiens
• Origins of Modern Humans: Multiregional or Out of Africa?
• Homo sapiens, Museum of Natural History
• Human Timeline (Interactive) - Smithsonian, National Museum of Natural History (August 2016).