ผิน ชุณหะวัณ
จอมพล ผิน ชุณหะวัณ หรือ หลวงชำนาญยุทธศาสตร์ (14 ตุลาคม พ.ศ. 2434 - 26 มกราคม พ.ศ. 2516) เป็นบิดาของพลเอก ชาติชาย ชุณหะวัณ เกิดที่ตำบลบางนกแขวก อำเภอบางคนที จังหวัดสมุทรสงคราม เป็นบุตรของนายไข่ และ นางพลับ ชุณหะวัณ ชาวสวนและแพทย์แผนโบราณ มีพี่น้องร่วมบิดามารดาเดียวกัน 8 คนหนึ่งในนั้นคือ พลโท พจน์ ชุณหะวัณ หรือ ขุนพจน์ศรศักดิ์
จอมพล ผิน ชุณหะวัณ ป.จ., ม.ป.ช., ม.ว.ม., อ.ป.ร.2, ภ.ป.ร.1 | |
---|---|
ผินในปี 2497 | |
ผู้ใช้อำนาจนายกรัฐมนตรี ในฐานะหัวหน้าคณะทหารแห่งชาติ | |
ดำรงตำแหน่ง 8 พฤศจิกายน – 10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2490 (0 ปี 2 วัน) | |
ก่อนหน้า | ถวัลย์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ (นายกรัฐมนตรี) |
ถัดไป | ควง อภัยวงศ์ (นายกรัฐมนตรี) |
รองนายกรัฐมนตรี | |
ดำรงตำแหน่ง 6 ธันวาคม พ.ศ. 2494 – 19 เมษายน พ.ศ. 2499 (4 ปี 134 วัน) | |
นายกรัฐมนตรี | แปลก พิบูลสงคราม |
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตร | |
ดำรงตำแหน่ง 12 ธันวาคม พ.ศ. 2496 – 16 กันยายน พ.ศ. 2500 (3 ปี 278 วัน) | |
นายกรัฐมนตรี | แปลก พิบูลสงคราม |
ก่อนหน้า | พิศาล สุนาวิน |
ถัดไป | วิบูลย์ ธรรมบุตร |
ผู้บัญชาการทหารบก | |
ดำรงตำแหน่ง 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2491 – 23 พฤษภาคม พ.ศ. 2497 (5 ปี 360 วัน) | |
ก่อนหน้า | แปลก พิบูลสงคราม |
ถัดไป | สฤษดิ์ ธนะรัชต์ |
ข้อมูลส่วนบุคคล | |
เกิด | 14 ตุลาคม พ.ศ. 2434 เมืองสมุทรสงคราม ประเทศสยาม |
เสียชีวิต | 26 มกราคม พ.ศ. 2516 (81 ปี) กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย |
คู่สมรส | คุณหญิงวิบุลลักสม์ ชุณหะวัณ สุภาพ ชุณหะวัณ |
ศาสนา | พุทธ |
การเข้าเป็นทหาร | |
รับใช้ | ไทย |
สังกัด | กองทัพบกไทย |
ประจำการ | 2459 - 2497 |
ยศ | จอมพล พลเรือเอก พลอากาศเอก |
บังคับบัญชา | กองทัพบกไทย กองทัพไทย |
จอมพล ผิน ชุณหะวัณ ถึงแก่อสัญกรรมในวันศุกร์ที่ 26 มกราคม พ.ศ. 2516 ที่โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า รวมอายุ 81 ปี 104 วัน
บุตรธิดา
จอมพล ผิน ชุณหะวัณ สมรสครั้งแรกกับคุณหญิงวิบุลลักสม์ ชุณหะวัณ (พ.ศ. 2440 - พ.ศ. 2497) มีบุตร-ธิดา 5 คน คือ
- คุณหญิงอุดมลักษณ์ ศรียานนท์ (พ.ศ. 2456 - 2524) สมรสกับพล.ต.อ.เผ่า ศรียานนท์
- นางพร้อม ทัพพะรังสี (พ.ศ. 2458 - พ.ศ. 2542) สมรสกับ นายอรุณ ทัพพะรังสี เป็นมารดาของนายกร ทัพพะรังสี
- ท่านผู้หญิงเจริญ อดิเรกสาร (22 มกราคม พ.ศ. 2460 - พ.ศ. 2555) สมรสกับพล.ต.อ.ประมาณ อดิเรกสาร
- พล.อ.ชาติชาย ชุณหะวัณ (พ.ศ. 2463 - พ.ศ. 2541) สมรสกับท่านผู้หญิงบุญเรือน ชุณหะวัณ
- นางพูนสุข (พรสม) ชุณหะวัณ (พ.ศ. 2465 - ปัจจุบัน) สมรสกับนายเฉลิม เชี่ยวสกุล
หลังจากคุณหญิงวิบุลลักสม์ถึงแก่อนิจกรรม จึงสมรสครั้งที่สองกับ นางสุภาพ ชุณหะวัณ มีบุตร 1 คน คือ
- นายปรากรมศักดิ์ ชุณหะวัณ สมรสกับณัฏฐินี ชุณหะวัณ (สกุลเดิม สาลีรัฐวิภาค)
ชีวิตการรับราชการ
จอมพลผิน ได้รับสมัครเข้าเป็นนักเรียนนายสิบ ที่โรงเรียนนายสิบ กรมทหารที่ 4 ราชบุรี เมื่อมีอายุได้ 16 ปี เมื่อจบหลักสูตรสามารถสอบไล่ได้คะแนนดีเยี่ยม จึงได้เลื่อนขั้นไปศึกษาต่อใน โรงเรียนนายร้อยทหารบก จนจบ (รุ่นเดียวกับจอมพล แปลก พิบูลสงคราม) และได้พระราชทานยศเป็นนายร้อยตรีเมื่อวันที่ 23 พฤษภาคม พ.ศ. 2459 ประจำกรมทหารราบที่ 4 ราชบุรี หลังจากนั้นได้เข้าเรียนโรงเรียนเสนาธิการทหารบก เมื่อ พ.ศ. 2471 ขณะอายุได้ 37 ปีมียศและบรรดาศักดิ์เป็น ร้อยเอก ขุนชำนาญยุทธศาสตร์ ได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็น "หลวงชำนาญยุทธศาสตร์" และ พ.ศ. 2472 ได้เลื่อนยศเป็นพันตรีในเวลาถัดมา
- พ.ศ. 2476 เสนาธิการกองผสมปราบปรามพวกกบฏ และเสนาธิการมณฑล ทหารบกที่ 3
- พ.ศ. 2477 รองผู้บังคับการมณฑลทหารบกที่ 3 รับพระราชทานยศเป็นนายพันโท
- 16 พฤศจิกายน พ.ศ. 2478 - ผู้บังคับการมณฑลทหารบกที่ 3
- 1 เมษายน พ.ศ. 2480 - รับพระราชทานยศนายพันเอก
- พ.ศ. 2483 รองแม่ทัพอีสาน
- 19 มิถุนายน พ.ศ. 2484 - รับพระราชทานยศนายพลตรี
- 3 ตุลาคม พ.ศ. 2485 - ประจำกรมเสนาธิการทหารบก
- พ.ศ. 2485 ข้าหลวงทหารประจำสหรัฐไทยใหญ่ (สหรัฐไทยเดิม)
- พ.ศ. 2486 ผู้ช่วยแม่ทัพกองทัพพายัพ รับพระราชทานยศพลโท และกลับไปเป็นข้าหลวงทหารประจำสหรัฐไทยเดิม
- พ.ศ. 2487 ประจำกรมเสนาธิการทหารบก
- 1 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2488 - ออกจากประจำการ
- 25 พฤศจิกายน พ.ศ. 2490 รองผู้บัญชาการทหารบก
- 18 พฤษภาคม พ.ศ. 2491 - ผู้บัญชาการทหารบก
- 17 เมษายน พ.ศ. 2493 - รับพระราชทานยศพลเอก
- พ.ศ. 2494 ดำรงตำแหน่งรองนายกรัฐมนตรี และเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 ในปี พ.ศ. 2494
- 16 เมษายน พ.ศ. 2495 - รับพระราชทานยศพลเรือเอกและพลอากาศเอก
- พ.ศ. 2495 รับพระราชทานยศจอมพล และดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตร
- พ.ศ. 2497 รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงกลาโหม รองจเรทหารทั่วไป
- พ.ศ. 2499 จเรทหารทั่วไป
- พ.ศ. 2500 สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรประเภท 2 สมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ และวุฒิสมาชิก
- พ.ศ. 2500 รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตร
จอมพลผิน ได้เข้าร่วมเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์สำคัญทางประวัติศาสตร์มากมาย เช่น
- พ.ศ. 2475 เกิดการเปลี่ยนแปลงระบอบการปกครองระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ เป็นระบอบประชาธิปไตย (มิได้เข้าร่วมโดยตรง เนื่องจากในขณะนั้นรับราชการอยู่ที่จังหวัดปราจีนบุรี แต่ผู้บังคับบัญชาได้ให้มาสืบความลับในกรุงเทพมหานคร)
- พ.ศ. 2476 กบฏบวรเดช
- พ.ศ. 2483 สงครามอินโดจีน
- พ.ศ. 2485 สงครามมหาเอเซียบูรพา
- พ.ศ. 2488 ถูกปลดการเป็นทหารกองหนุนด้วยเหตุผลทางการเมือง จึงหันไปประกอบอาชีพทำสวนที่จังหวัดฉะเชิงเทรา
- พ.ศ. 2490 ร่วมมือกับจอมพล ป. พิบูลสงคราม ทำรัฐประหาร ยึดอำนาจการปกครองจากรัฐบาล พล.ร.ต.ถวัลย์ ธำรงนาวาสวัสดิ์
- พ.ศ. 2498 ก่อตั้งกลุ่มการเมืองในซอยราชครู (ซอยพหลโยธิน 5) และผลักดันให้เกิดพรรคเสรีมนังคศิลา
ฉายา
จอมพลผิน ชุณหะวัณ ได้รับฉายาจากสื่อมวลชนว่า "บุรุษผู้รักชาติจนน้ำตาไหล" หรือ "วีรบุรุษเจ้าน้ำตา" เนื่องจากให้สัมภาษณ์ในเหตุการณ์รัฐประหาร เมื่อปี พ.ศ. 2490 ว่าทำไปเพราะรักชาติ ขณะที่ให้สัมภาษณ์ทุกครั้งเกี่ยวกับเรื่องนี้ก็มักน้ำตาไหลด้วยความตื้นตัน
เกียรติยศ
บรรดาศักดิ์
- 9 กรกฎาคม พ.ศ. 2467: ขุนชำนาญยุทธศาสตร์
- 7 พฤษภาคม พ.ศ. 2471: หลวงชำนาญยุทธศาสตร์
- 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2485: ประกาศยกเลิกบรรดาศักดิ์
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
จอมพล ผิน ชุณหะวัณ ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ดังนี้
- พ.ศ. 2496 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 1 ปฐมจุลจอมเกล้า (ป.จ.) (ฝ่ายหน้า)
- พ.ศ. 2495 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)
- พ.ศ. 2493 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
- พ.ศ. 2484 – เหรียญชัยสมรภูมิ สงครามอินโดจีน (ช.ส.)
- พ.ศ. 2486 – เหรียญชัยสมรภูมิ สงครามมหาเอเชียบูรพา (ช.ส.)
- พ.ศ. 2477 – เหรียญพิทักษ์รัฐธรรมนูญ (พ.ร.ธ.)
- พ.ศ. 2472 – เหรียญจักรมาลา (ร.จ.ม.)
- พ.ศ. 2493 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 8 ชั้นที่ 2 (อ.ป.ร.2)
- พ.ศ. 2496 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 9 ชั้นที่ 1 (ภ.ป.ร.1)
เชิงอรรถ
อ้างอิง
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2496/D/023/1524.PDF
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2495/D/026/1023_1.PDF
- พระราชทานบรรดาศักดิ์ (หน้า ๖๓๒)
- พระราชทานยศนายทหารบก (หน้า ๔๙๘)
- พระราชทานบรรดาศักดิ์ (หน้า ๕๗๕)
- ประกาศ พระราชทานยศทหารบก (หน้า ๓๗๗)
- ประกาศ เรื่อง ตั้งผู้บังคับการมณฑลทหารบกที่ ๓
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหาร
- ประกาศกระทรวงกลาโหม เรื่อง พระราชทานยศทหาร (หน้า ๑๘๒๓)
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ให้นายทหารรับราชการ
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหาร
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง นายทหารออกจากประจำการ
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ให้นายทหารรับราชการ (หน้า ๓๐๗๒)
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ให้นายทหารรับราชการ
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหาร
- พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งและแต่งตั้งรัฐมนตรี (จำนวน ๒๕ ราย)
- ประกาศ แต่งตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ ๒
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหาร (หน้า ๑๐๒๔)
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหาร (หน้า ๑๕๒๕)
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2497/A/043/914.PDF
- ประกาศสำนักคณะรัฐมนตรี เรื่อง ให้นายทหารรับราชการ
- ราชกิจจานุเบกษา,พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งและแต่งตั้งรัฐมนตรี (จำนวน ๓๐ ราย) เล่ม 74 ตอน 33ก วันที่ 1 เมษายน 2500
- คณะรัฐมนตรีคณะที่ 26 จากสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี
- ราชกิจจานุเบกษา. พระราชทานบรรดาศักดิ์ เล่ม 41 หน้า 1261
- ราชกิจจานุเบกษา. พระราชทานบรรดาศักดิ์ เล่ม 45 หน้า 575
- "พระบรมราชโองการ ประกาศเรื่อง การยกเลิกบรรดาศักดิ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 48 (33ก): 1089. 15 พฤษภาคม 2485. สืบค้นเมื่อ 18 มิถุนายน 2563. Check date values in:
|accessdate=, |date=
(help) - https://www.rta.mi.th/rta_website/index.php/leaders/commanders-and-seniors-1/113-2017-09-11-09-22-41/208-2017-10-28-07-24-40
- ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๗๐ ตอน ๒๙, ๑๒ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๙๖, หน้า ๒๐๕๒
- แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์
- แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์
- แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญชัยสมรภูมิ
- แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญชัยสมรภูมิ
- ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์รัชกาลที่ ๘, เล่ม ๖๗, ตอน ๓๙ ง, ๑๘ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๙๓, หน้า ๓๐๓๘
- ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์, เล่ม ๗๐, ตอน ๑๐ ง, ๓ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๙๖, หน้า ๕๒๙
แหล่งข้อมูลอื่น
- http://www.maeklongdee.com/pageperson_pin.htm
- ทำเนียบผู้บัญชาการทหารบก [1]
- ผิน ชุณหะวัณ :หัวหน้าคณะรัฐประหาร ปี 2490 (2)
- ผิน ชุณหะวัณ :หัวหน้าคณะรัฐประหาร ปี 2490
คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: ผิน ชุณหะวัณ |
ก่อนหน้า | ผิน ชุณหะวัณ | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
จอมพล หลวงพิบูลสงคราม | ผู้บัญชาการทหารบก (28 พฤษภาคม พ.ศ. 2491 - 23 พฤษภาคม พ.ศ. 2497) | จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ |