ภาษาเวลส์
ภาษาเวลส์ (Cymraeg หรือ y Gymraeg, ออกเสียง kəmˈrɑːɨɡ, ə ɡəmˈrɑːɨɡ, อังกฤษ: Welsh) เป็นสมาชิกของกลุ่มภาษาบริตตัน ซึ่งจัดอยู่ในกลุ่มภาษาเคลต์ เป็นภาษาที่มีการพูดในเวลส์แห่งสหราชอาณาจักร และในเมือง Y Wladfa (อาณานิคมเวลส์ในชูบุตของอาร์เจนตินา) ในอดีตมีหลายชื่อในภาษาอังกฤษ ได้แก่ "ภาษาบริเตน" ("the British tongue") "Cambrian" "Cambric" และ "Cymric"
| ภาษาเวลส์ | |
|---|---|
| Cymraeg, y Gymraeg | |
| ออกเสียง | kəmˈrɑːɨɡ |
| ประเทศที่มีการพูด | เวลส์ และ อาร์เจนตินา |
| ภูมิภาค | พูดทั่วไปในเวลส์และชูบุตของอาร์เจนตินา |
| จำนวนผู้พูด | ผู้พูดทั้งหมด: 721,700 คน (ค.ศ. 2004–2011) — เวลส์: 562,000 คน 19.0% ของประชากรของเวลส์ และ 12% ของประชากร (317,000) ถือว่าตนเองพูดได้คล่อง (2004–2006) — อังกฤษ: 150,000 คน — ชูบุตของอาร์เจนตินา: 5,000 คน — สหรัฐอเมริกา: 2,500 คน — แคนาดา: 2,200 คน — นิวซีแลนด์: 1,077 คน |
| ตระกูลภาษา | อินโด-ยูโรเปียน
|
| รูปแบบก่อนหน้า | Common Brittonic
|
| ระบบการเขียน | อักษรละติน (อักษรเวลส์) |
| สถานภาพทางการ | |
| ภาษาทางการ | เวลส์ |
| ภาษาชนกลุ่มน้อยที่รับรองใน | สหราชอาณาจักร |
| ผู้วางระเบียบ | Meri Huws, the Welsh Language Commissioner (ตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน ค.ศ. 2012) และ รัฐบาลเวลส์ (Llywodraeth Cymru) |
| รหัสภาษา | |
| ISO 639-1 | cy |
| ISO 639-2 | wel (B) cym (T) |
| ISO 639-3 | cym |
| Linguasphere | 50-ABA |
ปัจจุบันภาษาเวลส์เป็นภาษาที่อยู่ระหว่างการถูกฟื้นฟู หลังจากที่เสื่อมโทรมมาหลายศตวรรษเพราะการปกครองของอังกฤษ โดยเฉพาะหลังจากการผ่าน พรบ. Laws in Wales Act ในปี ค.ศ. 1535 เพื่อผนวกเวลส์เข้ามาเป็นแผ่นดินเดียวและอยู่ภายใต้ระบบกฎหมายเดียวกันกับอังกฤษ การฟื้นฟูความคิดชาตินิยมในเวลส์ระหว่างศตวรรษที่ 20 โดยเฉพาะการจัดตั้งพรรคชาตินิยมเวลส์ หรือ ไพลด์คัมรี (Plaid Cymru) ในปี ค.ศ. 1925 และสมาคมภาษาเวลส์ในปี 1962 ได้กระตุ้นให้เกิดการฟื้นฟูภาษาเวลส์ขึ้นอย่างต่อเนื่อง ในปี ค.ศ. 1993 รัฐสภาของสหราชอาณาจักรผ่าน Welsh Language Act 1993 เพื่อรับรองว่าภาษาเวลส์จะได้รับการปฏิบัติเทียบเท่ากับภาษาอังกฤษในภาครัฐอย่างพอสมควรแก่เหตุ และเท่าที่จะเป็นไปได้
แม้ตามสถิติอย่างเป็นทางการจะมีผู้ที่รู้ภาษาเวลส์ราว 7 แสนคนทั่วสหราชอาณาจักร หรือประมาณร้อยละ 19 ของของประชากรเวลส์ แต่ส่วนใหญ่เป็นผู้ที่ได้รับการศึกษาภาษาเวลส์จากหลักสูตรการศึกษาภาคบังคับในโรงเรียน แต่ไม่ใช่ประชากรที่พูดเวลส์เป็นภาษาแม่ หรือสามารถใช้ภาษาเวลส์ในชีวิตประจำวันได้อย่างคล่องแคล่ว ทำให้แม้ว่าภาษาเวลส์จะมีสถานะเป็นภาษาทางการ (de jure) แต่ภาษาอังกฤษก็ยังคงถูกพูดและใช้อย่างแพร่หลายทั้งในทางการศึกษา ทางเศรษฐกิจ กฎหมาย ทางสังคมและวัฒนธรรม
เชิงอรรถ
- Office for National Statistics 2011 http://ons.gov.uk/ons/rel/census/2011-census/key-statistics-for-unitary-authorities-in-wales/stb-2011-census-key-statistics-for-wales.html#tab---Proficiency-in-Welsh
- The Welsh Language Use Surveys of 2004-06 http://www.webarchive.org.uk/wayback/archive/20120330054648/http://www.byig-wlb.org.uk/English/publications/Publications/Welsh%20Language%20Use%20Surveys%202004-06.pdf
- United Nations High Commissioner for Refugees. "Refworld | World Directory of Minorities and Indigenous Peoples - United Kingdom : Welsh". UNHCR. สืบค้นเมื่อ 2010-05-23.
- "Wales and Argentina". Wales.com website. Welsh Assembly Government. 2008. สืบค้นเมื่อ 23 January 2012. Check date values in:
|accessdate=(help) - "Table 1. Detailed Languages Spoken at Home and Ability to Speak English for the Population 5 Years and Over for the United States: 2006-2008 Release Date: April, 2010" (xls). United States Census Bureau. 27 April 2010. สืบค้นเมื่อ 2 January 2011. Check date values in:
|accessdate=, |date=(help) - "2006 Census of Canada: Topic based tabulations: Various Languages Spoken (147), Age Groups (17A) and Sex (3) for the Population of Canada, Provinces, Territories, Census Metropolitan Areas and Census Agglomerations, 2006 Census - 20% Sample Data". Statistics Canada. 7 December 2010. สืบค้นเมื่อ 3 January 2011. Check date values in:
|accessdate=, |date=(help) - Statistics New Zealand (2006). 2006 Census Data. QuickStats about Culture and Identity. Table 16
- Welsh Language Commissioner
- จากภาษาอังกฤษ Wales
- "Taking Tea and Tortes With the Welsh In Distant Argentina". The New York Times. 3 April 2005. สืบค้นเมื่อ 6 April 2010.
- Roberts, Peter (1998), "Wales and the British Inheritance", ใน Bradshaw, Brendan; Roberts, Peter (บ.ก.), British Consciousness and Identity: The Making of Britain, 1533-1707, Cambridge: Cambridge University Press, p. 24
- Nolan, Edward Henry. Great Britain As It Is (1859). p.47
- Jackson, John. Chronological Antiquities (1752). p.143
- D. Walter Thomas, Edward Hughes. The Cymric language (1879)
- "National Assembly for Wales (Official Languages) Act 2012". www.legislation.gov.uk. The National Archives. สืบค้นเมื่อ 19 เมษายน 2018.
The official languages of the Assembly are English and Welsh.
อ้างอิง
- J.W. Aitchison and H. Carter. Language, Economy and Society. The changing fortunes of the Welsh Language in the Twentieth Century. Cardiff. University of Wales Press. 2000.
- J.W. Aitchison and H. Carter. Spreading the Word. The Welsh Language 2001. Y Lolfa. 2004
แหล่งข้อมูลอื่น
| ค้นหาเกี่ยวกับ ภาษาเวลส์ เพิ่มที่โครงการพี่น้องของวิกิพีเดีย | |
| บทนิยาม จากวิกิพจนานุกรม | |
| สื่อ จากคอมมอนส์ | |
| ทรัพยากรการเรียน จากวิกิวิทยาลัย | |
| ข้อความต้นฉบับ จากวิกิซอร์ซ | |
| ตำรา จากวิกิตำรา | |
| รายการฐานข้อมูล Welsh จากวิกิสนเทศ | |
- ภาษาเวลส์ (ประเทศเวลส์) Measure 2011
- Available in Welsh and English.
- Welsh Language Commissioner
- ข้อมูลสถิติ
- Jones, H. (2011). A statistical overview of the Welsh language. Welsh Language Board. (Accessed 19 April 2013)
- Welsh Language Board: The Vitality of Welsh: A Statistical Balance Sheet, August 2010
- Link for Welsh language statistics from the Welsh Assembly Government (accessed 10 January 2009)
- Example knowledge of Welsh (KS25) data (Newport) from the Office for National Statistics
- พจนานุกรม
- Welsh Phrasebook at Wikivoyage
- Geiriadur Prifysgol Cymru: University of Wales Dictionary of the Welsh Language, a historical dictionary of Welsh (with a second edition in progress, including an embryonic on-line version)
- Welsh Lexicon, an online Welsh-English and English-Welsh resource
- กลุ่มสนทนา
- Mwydro Ynfyd Dedwydd Conversational Society
- Cymdeithas y Dysgwyr Conversational Society
- บทเรียน
- Say Something in Welsh, an online beginning Welsh language course
- Learning resources on the BBC website (includes several beginner's courses and a Colloquial Welsh grammar guide)
- Welsh Grammar (Lessons in Welsh with audio)
- A grammar of the Welsh language (by Thomas Rowland, 1853) (Literary Welsh)
- A guide to Welsh (by Thomas Jones, 1900): Part 1, Part 2 (Literary Welsh)