fbpx
วิกิพีเดีย

อำเภอหาดใหญ่

"หาดใหญ่" เปลี่ยนทางมาที่นี่ สำหรับความหมายอื่น ดูที่ เทศบาลนครหาดใหญ่

อำเภอหาดใหญ่ เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดสงขลา เป็นที่ตั้งของเทศบาลนครหาดใหญ่ ซึ่งเป็นเมืองใหญ่ที่สุดของภาคใต้ และเป็นเมืองที่มีชื่อเสียงในการท่องเที่ยวและเป็นศูนย์รวมของสินค้าหลักในภาคใต้ตอนล่าง

อำเภอหาดใหญ่
คำขวัญ: 
ชุมทางปักษ์ใต้ หลากหลายเศรษฐกิจ ชีวิตอุดม รื่นรมย์ธรรมชาติ ชายหาดแหลมโพธิ์ ส้มโอสีชมพู คู่คลองอู่ตะเภา ขุนเขาโตนงาช้าง
พิกัดภูมิศาสตร์: 7°0′6″N 100°27′24″E / 7.00167°N 100.45667°E / 7.00167; 100.45667
อักษรไทยอำเภอหาดใหญ่
อักษรโรมันAmphoe Hat Yai
จังหวัดสงขลา
พื้นที่
 • ทั้งหมด852.796 ตร.กม. (329.266 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (2563)
 • ทั้งหมด401,410 คน
 • ความหนาแน่น470.70 คน/ตร.กม. (1,219.1 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์ 90110
รหัสภูมิศาสตร์9011
ที่ตั้งที่ว่าการที่ว่าการอำเภอหาดใหญ่
ถนนเพชรเกษม ตำบลหาดใหญ่ อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา 90110
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย
มุมมองเทศบาลนครหาดใหญ่ จากเขาคอหงส์
เขตเมืองชั้นในของเทศบาลนครหาดใหญ่ ในปี พ.ศ. 2562

ประวัติ

"หาดใหญ่" เป็นชื่อรวมของหมู่บ้านโคกเสม็ดชุนและหมู่บ้านหาดใหญ่ เดิมดินแดนหาดใหญ่เป็นเนินสูง มีผู้คนอาศัยอยู่ไม่มากนัก การคมนาคมไม่สะดวก เป็นป่าต้นเสม็ดชุน โดยทั่วไปชาวบ้านจึงเรียกว่า "บ้านโคกเสม็ดชุน" เมื่อทางการได้ตัดทางรถไฟมาถึงท้องถิ่นนี้ จึงมีประชาชนอพยพมาตั้งหลักแหล่งทำมาหากินเพิ่มมากขึ้นเป็นลำดับ

สมัยนั้นสถานีชุมทางรถไฟอยู่ที่สถานีรถไฟชุมทางอู่ตะเภา (ด้านเหนือของสถานีรถไฟชุมทางหาดใหญ่ แต่ปัจจุบันทั้งตัวอาคารสถานีและป้ายสถานีอู่ตะเภาได้ถูกรื้อถอนออกไปหมดแล้ว) เนื่องจากพื้นที่บริเวณสถานีอู่ตะเภาเป็นที่ลุ่ม น้ำท่วมเป็นประจำ ทางการรถไฟจึงได้ย้ายสถานีมาอยู่ที่สถานีชุมทางหาดใหญ่ปัจจุบัน ประชาชนได้ทยอยติดตามมาสร้างบ้านเรือนตามบริเวณสถานีนั่นเอง ฉะนั้นอาจกล่าวได้ว่ากิจการรถไฟมีบทบาทต่อการขยับขยายและความเจริญก้าวหน้าของนครหาดใหญ่ตลอดมา

ต่อมาได้มีผู้เห็นการณ์ไกลว่า บริเวณสถานีรถไฟหาดใหญ่นี้ต่อไปภายหน้าจะต้องเจริญก้าวหน้าอย่างแน่นอน จึงได้มีการจับจองและซื้อที่ดินแปลงใหญ่จากราษฏรพื้นบ้าน บุคคลที่ครอบครองแผ่นดินผืนใหญ่ ๆ อาทิ นายเจียกีซี (ต่อมาได้รับพระราชทานนามเป็นขุนนิพัทธ์จีนนคร) คุณพระเสน่หามนตรี นายซีกิมหยง และพระยาอรรถกระวีสุนทร ทั้ง 4 ท่านนี้นับว่าเป็นบุคคลที่มีส่วนในการสร้างสรรค์ความเจริญก้าวหน้าให้แก่นครหาดใหญ่อย่างแท้จริง ได้ตัดถนนสร้างอาคารบ้านเรือนให้ราษฏรเช่า ตัดที่ดินแบ่งขาย เงินที่ได้ก็นำไปตัดถนนสายใหม่ต่อไป ทำให้ท้องถิ่นรุดหน้าอย่างอัศจรรย์

ชุมชนหาดใหญ่เติบโตขึ้นอย่างรวดเร็ว จนทางราชการต้องยกฐานะให้บ้านหาดใหญ่เป็นอำเภอ มีชื่อว่า อำเภอเหนือ ต่อมาในปี พ.ศ. 2460 ได้เปลี่ยนชื่อจากอำเภอเหนือเป็น อำเภอหาดใหญ่

ในปี 2543 เกิดอุทกภัยระหว่างวันที่ 21–23 พฤศจิกายน เกิดจากฝนตกในเขตทิวเขาสันกาลาคีรี และการระบายน้ำเกดิช้าเนื่องจากคูคลองตื้นเขินและมีแนวคันกีดขวางทางเดินของน้ำ ทำให้น้ำท่วมสูงในตัวเมืองชั้นใน คิดเป็นมูลค่าความเสียหาย 10,000 ล้านบาท ตัวเลขทางการระบุว่ามีผู้เสียชีวิต 35 คน แต่ข้อมูลอย่างไม่เป็นทางการระบุว่าอาจสูงกว่า 233 คน และยังไม่นับรวมชาวต่างประเทศ แต่จากเหตุการณ์ดังกล่าว ถึงแม้กรมชลประทานได้รับมอบหมายให้จัดทำโครงการบรรเทาอุทกภัยฯ อันเนื่องมาจากพระราชดำริ แต่สุดท้ายก็ยังเกิดอุทกภัยขึ้นอีกในปี 2548

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอหาดใหญ่ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของเมืองจังหวัด ระยะทางห่างจากตัวเมืองสงขลา 30 กิโลเมตร อยู่ห่างจากกรุงเทพมหานครตามเส้นทางรถไฟประมาณ 974 กิโลเมตร และทางรถยนต์ประมาณ 993 กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

ลักษณะทางภูมิศาสตร์

ลักษณะภูมิประเทศของอำเภอหาดใหญ่โดยทั่วไปเป็นที่ราบลุ่มกว้างใหญ่ มีแนวภูเขาทางด้านทิศตะวันตก ทิศใต้ และทิศตะวันออก โดยพื้นที่ลาดจากทิศใต้และทิศตะวันตกไปสู่ทะเลสาบสงขลา มีพื้นที่ติดกับทิวเขาบรรทัดทางทิศเหนือ และติดกับทิวเขาสันกาลาคีรีทางทิศตะวันตกและทิศใต้ ภูเขาที่สำคัญได้แก่ เขาคอหงส์ เขาแก้ว เขาวังพา และเขาน้ำน้อย

สภาพภูมิอากาศมีความคล้ายคลึงกับสภาพอากาศโดยทั่วไปของภาคใต้ที่อยู่ในเขตภูมิอากาศแบบมรสุมเขตร้อน แบ่งออกเป็น 2 ฤดูกาล คือฤดูฝนและฤดูร้อน ฤดูฝนมี 2 ระยะ เริ่มตั้งแต่เดือนพฤษภาคม-มิถุนายน และเดือนกันยายน-ธันวาคม

แหล่งน้ำ

  • คลองเตย เป็นคลองสายเก่าแก่ที่สุดของนครหาดใหญ่ อยู่ทางทิศตะวันออกของตัวเมือง ไหลเข้าสู่ทางด้านใต้ของสถานีรถไฟหาดใหญ่ ผ่านบริเวณทุ่งเสาไหลเรียบ ถนนสายต่าง ๆ
  • คลองอู่ตะเภา อยู่ทางด้านทิศตะวันตกของตัวเมืองหาดใหญ่ ยาวประมาณ 15 กิโลเมตร เคยเป็นเส้นทางสัญจรสำคัญระหว่างเมืองสงขลาและเมืองไทรบุรี (รัฐเกอดะฮ์ของประเทศมาเลเซียในปัจจุบัน) แต่ ณ ปัจจุบัน (พ.ศ. 2549) คุณภาพของน้ำในคลองอยู่ในสถานการณ์น่าเป็นห่วง

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

ทัศนียภาพเทศบาลนครหาดใหญ่และบางส่วนในเทศบาลเมืองคอหงส์ ในปี พ.ศ. 2563

อำเภอหาดใหญ่แบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 13 ตำบล 98 หมู่บ้าน

1. หาดใหญ่ (Hat Yai) ยกเลิกระบบหมู่ 10. ท่าข้าม (Tha Kham) 8 หมู่บ้าน
2. ควนลัง (Khuan Lang) 6 หมู่บ้าน 11. น้ำน้อย (Nam Noi) 10 หมู่บ้าน
3. คูเต่า (Khu Tao) 10 หมู่บ้าน 12. บ้านพรุ (Ban Phru) 5 หมู่บ้าน
4. คอหงส์ (Kho Hong) 8 หมู่บ้าน 13. พะตง (Phatong) 8 หมู่บ้าน
5. คลองแห (Khlong Hae) 11 หมู่บ้าน
6 คลองอู่ตะเภา (Khlong U Taphao) 4 หมู่บ้าน
7. ฉลุง (Chalung) 7 หมู่บ้าน
8. ทุ่งใหญ่ (Thung Yai) 6 หมู่บ้าน
9. ทุ่งตำเสา (Thung Tamsao) 10 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอหาดใหญ่ประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 15 แห่ง ได้แก่

  • เทศบาลนครหาดใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหาดใหญ่ทั้งตำบล
  • เทศบาลเมืองบ้านพรุ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลบ้านพรุ
  • เทศบาลเมืองคอหงส์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคอหงส์ทั้งตำบล
  • เทศบาลเมืองควนลัง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลควนลังทั้งตำบล
  • เทศบาลเมืองคลองแห ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองแหทั้งตำบล
  • เทศบาลเมืองทุ่งตำเสา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทุ่งตำเสาทั้งตำบล
  • เทศบาลตำบลพะตง ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลพะตง
  • เทศบาลตำบลบ้านไร่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านพรุ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลเมืองบ้านพรุ)
  • เทศบาลตำบลน้ำน้อย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลน้ำน้อยทั้งตำบล
  • เทศบาลตำบลคูเต่า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคูเต่าทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลฉลุง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลฉลุงทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลคลองอู่ตะเภา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองอู่ตะเภาทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทุ่งใหญ่ทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลท่าข้าม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าข้ามทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลพะตง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลพะตง (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลพะตง)

การคมนาคมขนส่ง

อำเภอหาดใหญ่เป็นศูนย์กลางการคมนาคมขนส่งของภาคใต้ตอนล่าง มีวิธีการเดินทางทั้งทางรถยนต์ ทางรถไฟ และทางอากาศ

  • ทางรถยนต์ อำเภอหาดใหญ่มีทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 (ถนนเพชรเกษม) และทางหลวงเอเชียสาย 2 (ซ้อนทับกับทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4) ตัดผ่าน โดยมีสามแยกคอหงส์ (จุดบรรจบกับถนนกาญจนวณิชย์) เป็นจุดปลายของถนนเพชรเกษม (จุดเริ่มต้นของถนนเพชรเกษมอยู่ที่สี่แยกท่าพระ กรุงเทพมหานคร) จากนั้นทางหลวงหมายเลข 4 จะซ้อนทับกับถนนกาญจนวณิชย์จากสามแยกคอหงส์ไปสิ้นสุดที่ชายแดนไทย-มาเลเซียที่ด่านสะเดา อำเภอสะเดา

นครหาดใหญ่เชื่อมกับนครสงขลา ศูนย์กลางของจังหวัด ด้วยทางหลวงหมายเลข 407 (ถนนกาญจนวณิชย์ช่วงสามแยกคอหงส์ หาดใหญ่ - สามแยกสำโรง สงขลา) และทางหลวงหมายเลข 414 (ถนนลพบุรีราเมศวร์) ซึ่งไปบรรจบกับถนนกาญจนวณิชย์ที่ห้าแยกน้ำกระจาย มีรถโดยสารประจำทางระหว่างเมืองของบริษัท ขนส่ง จำกัด ให้บริการไปยังจุดหมายต่าง ๆ ทั้งกรุงเทพและภาคใต้ โดยมีสถานีขนส่งหาดใหญ่เป็นสถานีรถโดยสารประจำเมือง

  • ทางรถไฟ สถานีรถไฟชุมทางหาดใหญ่ มีเส้นทางรถไฟ 4 สายมาบรรจบกัน นั่นคือทางรถไฟสายใต้หลักไปกรุงเทพฯ ทางรถไฟสายใต้หลักไปสุไหงโก-ลก ทางรถไฟสายแยกไปปาดังเบซาร์ (เชื่อมต่อกับทางรถไฟของมาเลเซีย) และทางรถไฟสายแยกไปสงขลา แต่ทางรถไฟสายสงขลาปัจจุบันไม่ได้ใช้งานแล้ว สถานีรถไฟชุมทางหาดใหญ่มีรถไฟโดยสารบริการ 28 ขบวน โดยที่ 26 ขบวนเป็นของการรถไฟแห่งประเทศไทย ทั้งยังมีขบวนรถใหม่ที่จากกรุงเทพมหานคร-ชุมทางหาดใหญ่คือ ขบวนรถด่วนพิเศษทักษิณารักษ์ อีก 2 ขบวนเป็นของบริษัทการรถไฟมลายา (KTMB) ของมาเลเซีย วิ่งระหว่างชุมทางหาดใหญ่-โจโฮร์บะฮ์รูเซ็นทรัล

สถานศึกษา

อำเภอหาดใหญ่มีสถาบันการศึกษาทุกระดับ ทั้งโรงเรียน วิทยาลัย และมหาวิทยาลัย สถาบันที่สำคัญประกอบด้วย

แหล่งท่องเที่ยว

หาดใหญ่

หาดใหญ่ เมืองศูนย์กลางด้านการค้าและธุรกิจของภาคใต้ ซึ่งมีความเจริญก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว และเป็นประตูผ่านไปยังประเทศเพื่อนบ้าน คือ มาเลเซีย และสิงคโปร์ มีสินค้าที่นำเข้าจากต่างประเทศเป็นจำนวนมาก ส่วนมากมักจะมาจากประเทศมาเลเซีย เนื่องจากอยู่ห่างจากด่านสะเดาเพียง 60 กิโลเมตร ปัจจัยที่ทำให้มีความเจริญก้าวหน้าเป็นอย่างมากก็คือ การเป็นศูนย์กลางทางด้านต่าง ๆ ธุรกิจการค้า การขนส่ง การสื่อสาร การคมนาคม การศึกษา การท่องเที่ยว การรถไฟที่สามารถเชื่อมต่อผ่านตัวเมืองหาดใหญ่โดยผ่านสถานีรถไฟปาดังเบซาร์และเชื่อมต่อไปทางรถไฟสายกรุงเทพฯได้

ตัวเมืองหาดใหญ่เป็นเมืองที่ค่อนข้างจะทันสมัย ประกอบด้วยอาคารบ้านเรือน ร้านค้าพาณิชย์ต่าง ๆ มากมาย ท่านอาจจะเดินชมสินค้าต่าง ๆ อย่างเพลิดเพลินโดยตั้งต้นจากจุดหนึ่งในย่านกลางใจเมือง เช่น ถนนนิพัทธ์อุทิศ 1, 2 หรือ 3 แล้วท่านจะพบสินค้าแปลก ๆ ใหม่ที่น่าสนใจเป็นอย่างยิ่ง ศูนย์การค้ามีหลายแห่งคือ ศูนย์การค้าลิโด ศูนย์การค้าโอเดียน ถนนเสน่หานุสรณ์ ศูนย์การค้าหาดใหญ่พลาซ่า และตลาดซีกิมหยง ถนนเพชรเกษม ซึ่งย่านการค้าเหล่านี้อยู่ในบริเวณกลางใจเมืองที่ท่านสามารถเดินไปถึงได้อย่างสะดวก

วัดหาดใหญ่ใน

วัดหาดใหญ่ใน ถนนเพชรเกษมใกล้สะพานคลองอู่ตะเภา มีพระนอนขนาดใหญ่ประดิษฐานขนาดยาว 35 เมตร สูง 15 เมตร กว้าง 10 เมตร ชื่อพระพุทธหัตถมงคล

สวนสาธารณะเทศบาลนครหาดใหญ่

สวนสาธารณะเทศบาลนครหาดใหญ่ ริมถนนกาญจนวนิช เส้นทางหาดใหญ่-สงขลา ห่างจากตัวเมืองหาดใหญ่ 6 กิโลเมตร เป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจของชาวหาดใหญ่และบริเวณใกล้เคียง ตลอดจนนักท่องเที่ยวต่างชาติ บริเวณสวนตกแต่งด้วยไม้ดอกไม้ประดับอย่างงดงาม มีศาลากลางน้ำ สวนสัตว์และค่ายลูกเสือที่เป็นกิจกรรมทางโรงเรียนต่างๆ มีร้านอาหาร ที่จอดรถกว้างขวางไว้คอยบริการ ประชาชนนิยมไปพักผ่อนในยามว่าง และวันสุดสัปดาห์เป็นจำนวนมาก

น้ำตกโตนงาช้าง

ตั้งอยู่ที่ตำบลทุ่งตำเสาห่างจากตัวเมืองอำเภอหาดใหญ่ประมาณ 26 กิโลเมตร เป็นน้ำตกที่สวยงามแห่งหนึ่งในภาคใต้อยู่ในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าโตนงาช้างเป็นน้ำตกที่สวยงามแห่งหนึ่งในภาคใต้ อยู่ห่างจากอำเภอ หาดใหญ่ประมาณ 26 กม. ไปตามเส้นทางหาดใหญ่-รัตภูมิ ประมาณ 13 กม. น้ำตกโตนงา ช้างมีด้วยกันทั้งหมด 7 ชั้น ชั้นที่สวยงามและเป็นชื่อของน้ำตกคือ ชั้นที่ 3 ซึ่งมีสายน้ำตกแยกออกมา ลักษณะคล้ายงาช้าง อันเป็นที่มาของคำว่า "โตน" ภาษาพื้นเมืองแปลว่า น้ำตกโตนงาช้าง หมายถึง น้ำตกรูปงาช้างภายในบริเวณน้ำตกโตนงาช้างยัง มีเส้นทางเดินป่าไว้ให้นักท่องเที่ยวที่รักการผจญภัย เข้าถึงธรรมชาติ

สถานที่ท่องเที่ยวสำคัญ

 
บรรยากาศในตลาดน้ำคลองแห
 
วัดหาดใหญ่ใน
  • จัตุรัสนครหาดใหญ่
  • จัตุรัสลีการ์เดนท์
  • ตลาดกิมหยง
  • สวนสาธารณะเทศบาลนครหาดใหญ่
  • ศาลเจ้าแม่กวนอิม
  • วัดเกาะเสือ
  • วัดหาดใหญ่ใน
  • กระเช้าไฟฟ้าเทศบาลนครหาดใหญ่
  • ท้องฟ้าจำลอง เทศบาลนครหาดใหญ่
  • สวนสนุกหาดใหญ่
  • วัดหงษ์ประดิษฐาราม
  • เขาคอหงส์
  • ศาสเจ้าพ่อคอหงส์
  • ตลาดน้ำคลองแห
  • ตลาดสันติสุข
  • คลองอู่ตะเภา
  • สวนไดโนเสาร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่
  • พิพิธภัณฑ์ค่ายเสนาณรงค์
  • จุดรวมหิน มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่
  • พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่
  • จุดชมวิวเขาคอหงส์
  • น้ำตกโตนงาช้าง
  • เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าโตนงาช้าง
  • เรือนรับรองค่ายเสนาณรงค์
  • วัดโคกสมานคุณ
  • พระบรมราชานุสาวรีย์ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
  • พระบรมราชานุสาวรีย์ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ค่ายเสนาณรงค์
  • ปืนใหญ่ ค่ายเสนาณรงค์
  • อนุสาวรีย์หลวงเสนาณรงค์
  • วัดหงส์ประดิษฐาราม
  • สวนสาธารณะพรุค้างคาว
  • สนามกีฬาจิระนคร
  • ตลาดน้ำบ้านพรุ
  • ดอกไม้ เมืองหนาว สวนสาธารณะเทศบาลนครหาดใหญ่
  • ลานดนตรีในสวน สวนสาธารณะเทศบาลนครหาดใหญ่
  • ศูนย์การประชุมนานาชาติเฉลิมพระเกียรติฉลองสิริราชสมบัติครบ 60 ปี 9 มิถุนายน 2549
  • สวนพฤกษวรรณคดีภาคใต้
  • เจดีย์สแตนเลส

อ้างอิง

  1. น้ำท่วมหาดใหญ่:ต้องให้ชุมชนร่วมเตือนภัย
  2. การคำนวณน้ำหลากจากเหตุการณ์น้ำท่วมหาดใหญ่ 2543
  3. (cat_id=fc-sum,id=50) สรุปเสวนาประจำสัปดาห์ วิทยาลัยวันศุกร์ ครั้งที่ 56 วันที่ 29 ธันวาคม 2543
  4. โครงการบรรเทาอุทกภัย อำเภอหาดใหญ่อันเนื่องมาจากพระราชดำริ
  5. น้ำท่วมหาดใหญ่ พ.ศ. 2548
  6. เขตการปกครองอำเภอหาดใหญ่

แหล่งข้อมูลอื่น

พิกัดภูมิศาสตร์: 6°57′55″N 100°25′44″E / 6.96533°N 100.42877°E / 6.96533; 100.42877

  • แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ อำเภอหาดใหญ่
    • แผนที่ จาก มัลติแมป โกลบอลไกด์ หรือ กูเกิลแผนที่
    • ภาพถ่ายทางอากาศ จาก เทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
    • ภาพถ่ายดาวเทียม จาก วิกิแมเปีย

อำเภอหาดใหญ, บทความน, ไม, การอ, างอ, งจากแหล, งท, มาใดกร, ณาช, วยปร, บปร, งบทความน, โดยเพ, มการอ, างอ, งแหล, งท, มาท, าเช, อถ, เน, อความท, ไม, แหล, งท, มาอาจถ, กค, ดค, านหร, อลบออก, เร, ยนร, าจะนำสารแม, แบบน, ออกได, อย, างไรและเม, อไร, หาดใหญ, เปล, ยนทางมาท, ส. bthkhwamniimmikarxangxingcakaehlngthimaidkrunachwyprbprungbthkhwamni odyephimkarxangxingaehlngthimathinaechuxthux enuxkhwamthiimmiaehlngthimaxacthukkhdkhanhruxlbxxk eriynruwacanasaraemaebbnixxkidxyangiraelaemuxir hadihy epliynthangmathini sahrbkhwamhmayxun duthi ethsbalnkhrhadihy xaephxhadihy epnxaephxhnungincnghwdsngkhla epnthitngkhxngethsbalnkhrhadihy sungepnemuxngihythisudkhxngphakhit aelaepnemuxngthimichuxesiynginkarthxngethiywaelaepnsunyrwmkhxngsinkhahlkinphakhittxnlangxaephxhadihyxaephxkhakhwy chumthangpksit hlakhlayesrsthkic chiwitxudm runrmythrrmchati chayhadaehlmophthi smoxsichmphu khukhlxngxutaepha khunekhaotnngachangphikdphumisastr 7 0 6 N 100 27 24 E 7 00167 N 100 45667 E 7 00167 100 45667xksrithyxaephxhadihyxksrormnAmphoe Hat Yaicnghwdsngkhlaphunthi thnghmd852 796 tr km 329 266 tr iml prachakr 2563 thnghmd401 410 khn khwamhnaaenn470 70 khn tr km 1 219 1 khn tr iml rhsiprsniy 90110rhsphumisastr9011thitngthiwakarthiwakarxaephxhadihythnnephchreksm tablhadihy xaephxhadihy cnghwdsngkhla 90110swnhnungkhxngsaranukrmpraethsithymummxngethsbalnkhrhadihy cakekhakhxhngs ekhtemuxngchninkhxngethsbalnkhrhadihy inpi ph s 2562 enuxha 1 prawti 2 thitngaelaxanaekht 3 lksnathangphumisastr 4 aehlngna 5 karaebngekhtkarpkkhrxng 5 1 karpkkhrxngswnphumiphakh 5 2 karpkkhrxngswnthxngthin 6 karkhmnakhmkhnsng 7 sthansuksa 8 aehlngthxngethiyw 9 sthanthithxngethiywsakhy 10 xangxing 11 aehlngkhxmulxunprawti aekikh hadihy epnchuxrwmkhxnghmubanokhkesmdchunaelahmubanhadihy edimdinaednhadihyepneninsung miphukhnxasyxyuimmaknk karkhmnakhmimsadwk epnpatnesmdchun odythwipchawbancungeriykwa banokhkesmdchun emuxthangkaridtdthangrthifmathungthxngthinni cungmiprachachnxphyphmatnghlkaehlngthamahakinephimmakkhunepnladbsmynnsthanichumthangrthifxyuthisthanirthifchumthangxutaepha danehnuxkhxngsthanirthifchumthanghadihy aetpccubnthngtwxakharsthaniaelapaysthanixutaephaidthukruxthxnxxkiphmdaelw enuxngcakphunthibriewnsthanixutaephaepnthilum nathwmepnpraca thangkarrthifcungidyaysthanimaxyuthisthanichumthanghadihypccubn prachachnidthyxytidtammasrangbaneruxntambriewnsthaninnexng channxacklawidwakickarrthifmibthbathtxkarkhybkhyayaelakhwamecriykawhnakhxngnkhrhadihytlxdmatxmaidmiphuehnkarniklwa briewnsthanirthifhadihynitxipphayhnacatxngecriykawhnaxyangaennxn cungidmikarcbcxngaelasuxthidinaeplngihycakrastrphunban bukhkhlthikhrxbkhrxngaephndinphunihy xathi nayeciykisi txmaidrbphrarachthannamepnkhunniphththcinnkhr khunphraesnhamntri naysikimhyng aelaphrayaxrrthkrawisunthr thng 4 thanninbwaepnbukhkhlthimiswninkarsrangsrrkhkhwamecriykawhnaihaeknkhrhadihyxyangaethcring idtdthnnsrangxakharbaneruxnihrastrecha tdthidinaebngkhay enginthiidknaiptdthnnsayihmtxip thaihthxngthinrudhnaxyangxscrrychumchnhadihyetibotkhunxyangrwderw cnthangrachkartxngykthanaihbanhadihyepnxaephx michuxwa xaephxehnux txmainpi ph s 2460 idepliynchuxcakxaephxehnuxepn xaephxhadihyinpi 2543 ekidxuthkphyrahwangwnthi 21 23 phvscikayn ekidcakfntkinekhtthiwekhasnkalakhiri aelakarrabaynaekdichaenuxngcakkhukhlxngtunekhinaelamiaenwkhnkidkhwangthangedinkhxngna 1 thaihnathwmsungintwemuxngchnin khidepnmulkhakhwamesiyhay 10 000 lanbath 2 twelkhthangkarrabuwamiphuesiychiwit 35 khn aetkhxmulxyangimepnthangkarrabuwaxacsungkwa 233 khn aelayngimnbrwmchawtangpraeths 3 aetcakehtukarndngklaw thungaemkrmchlprathanidrbmxbhmayihcdthaokhrngkarbrrethaxuthkphy xnenuxngmacakphrarachdari 4 aetsudthaykyngekidxuthkphykhunxikinpi 2548 5 thitngaelaxanaekht aekikhxaephxhadihytngxyuthangthistawntkechiyngitkhxngemuxngcnghwd rayathanghangcaktwemuxngsngkhla 30 kiolemtr xyuhangcakkrungethphmhankhrtamesnthangrthifpraman 974 kiolemtr aelathangrthyntpraman 993 kiolemtr mixanaekhttidtxkbekhtkarpkkhrxngkhangekhiyngdngtxipni thisehnux crdthaelsabsngkhla aelatidtxkbxaephxrtphumi xaephxbangkla aelaxaephxemuxngsngkhla thistawnxxk tidtxkbxaephxemuxngsngkhla xaephxnahmxm aelaxaephxcana thisit tidtxkbxaephxsaedaaelaxaephxkhlxnghxyokhng thistawntk tidtxkbxaephxkhwnkahlng cnghwdstul aelaxaephxrtphumilksnathangphumisastr aekikhlksnaphumipraethskhxngxaephxhadihyodythwipepnthirablumkwangihy miaenwphuekhathangdanthistawntk thisit aelathistawnxxk odyphunthiladcakthisitaelathistawntkipsuthaelsabsngkhla miphunthitidkbthiwekhabrrthdthangthisehnux aelatidkbthiwekhasnkalakhirithangthistawntkaelathisit phuekhathisakhyidaek ekhakhxhngs ekhaaekw ekhawngpha aelaekhananxysphaphphumixakasmikhwamkhlaykhlungkbsphaphxakasodythwipkhxngphakhitthixyuinekhtphumixakasaebbmrsumekhtrxn aebngxxkepn 2 vdukal khuxvdufnaelavdurxn vdufnmi 2 raya erimtngaeteduxnphvsphakhm mithunayn aelaeduxnknyayn thnwakhmaehlngna aekikhkhlxngety epnkhlxngsayekaaekthisudkhxngnkhrhadihy xyuthangthistawnxxkkhxngtwemuxng ihlekhasuthangdanitkhxngsthanirthifhadihy phanbriewnthungesaihleriyb thnnsaytang khlxngxutaepha xyuthangdanthistawntkkhxngtwemuxnghadihy yawpraman 15 kiolemtr ekhyepnesnthangsycrsakhyrahwangemuxngsngkhlaaelaemuxngithrburi rthekxdahkhxngpraethsmaelesiyinpccubn aet n pccubn ph s 2549 khunphaphkhxngnainkhlxngxyuinsthankarnnaepnhwngkaraebngekhtkarpkkhrxng aekikhkarpkkhrxngswnphumiphakh aekikh thsniyphaphethsbalnkhrhadihyaelabangswninethsbalemuxngkhxhngs inpi ph s 2563 xaephxhadihyaebngphunthikarpkkhrxngxxkepn 13 tabl 98 hmuban 1 hadihy Hat Yai ykelikrabbhmu 10 thakham Tha Kham 8 hmuban2 khwnlng Khuan Lang 6 hmuban 11 nanxy Nam Noi 10 hmuban3 khueta Khu Tao 10 hmuban 12 banphru Ban Phru 5 hmuban4 khxhngs Kho Hong 8 hmuban 13 phatng Phatong 8 hmuban5 khlxngaeh Khlong Hae 11 hmuban6 khlxngxutaepha Khlong U Taphao 4 hmuban7 chlung Chalung 7 hmuban8 thungihy Thung Yai 6 hmuban9 thungtaesa Thung Tamsao 10 hmubankarpkkhrxngswnthxngthin aekikh thxngthixaephxhadihyprakxbdwyxngkhkrpkkhrxngswnthxngthin 15 aehng idaek 6 ethsbalnkhrhadihy khrxbkhlumphunthitablhadihythngtabl ethsbalemuxngbanphru khrxbkhlumphunthibangswnkhxngtablbanphru ethsbalemuxngkhxhngs khrxbkhlumphunthitablkhxhngsthngtabl ethsbalemuxngkhwnlng khrxbkhlumphunthitablkhwnlngthngtabl ethsbalemuxngkhlxngaeh khrxbkhlumphunthitablkhlxngaehthngtabl ethsbalemuxngthungtaesa khrxbkhlumphunthitablthungtaesathngtabl ethsbaltablphatng khrxbkhlumphunthibangswnkhxngtablphatng ethsbaltablbanir khrxbkhlumphunthitablbanphru echphaanxkekhtethsbalemuxngbanphru ethsbaltablnanxy khrxbkhlumphunthitablnanxythngtabl ethsbaltablkhueta khrxbkhlumphunthitablkhuetathngtabl xngkhkarbriharswntablchlung khrxbkhlumphunthitablchlungthngtabl xngkhkarbriharswntablkhlxngxutaepha khrxbkhlumphunthitablkhlxngxutaephathngtabl xngkhkarbriharswntablthungihy khrxbkhlumphunthitablthungihythngtabl xngkhkarbriharswntablthakham khrxbkhlumphunthitablthakhamthngtabl xngkhkarbriharswntablphatng khrxbkhlumphunthitablphatng echphaanxkekhtethsbaltablphatng karkhmnakhmkhnsng aekikhxaephxhadihyepnsunyklangkarkhmnakhmkhnsngkhxngphakhittxnlang miwithikaredinthangthngthangrthynt thangrthif aelathangxakas thangrthynt xaephxhadihymithanghlwngaephndinhmayelkh 4 thnnephchreksm aelathanghlwngexechiysay 2 sxnthbkbthanghlwngaephndinhmayelkh 4 tdphan odymisamaeykkhxhngs cudbrrcbkbthnnkaycnwnichy epncudplaykhxngthnnephchreksm cuderimtnkhxngthnnephchreksmxyuthisiaeykthaphra krungethphmhankhr caknnthanghlwnghmayelkh 4 casxnthbkbthnnkaycnwnichycaksamaeykkhxhngsipsinsudthichayaednithy maelesiythidansaeda xaephxsaedankhrhadihyechuxmkbnkhrsngkhla sunyklangkhxngcnghwd dwythanghlwnghmayelkh 407 thnnkaycnwnichychwngsamaeykkhxhngs hadihy samaeyksaorng sngkhla aelathanghlwnghmayelkh 414 thnnlphburiraemswr sungipbrrcbkbthnnkaycnwnichythihaaeyknakracay mirthodysarpracathangrahwangemuxngkhxngbristh khnsng cakd ihbrikaripyngcudhmaytang thngkrungethphaelaphakhit odymisthanikhnsnghadihyepnsthanirthodysarpracaemuxng thangrthif sthanirthifchumthanghadihy miesnthangrthif 4 saymabrrcbkn nnkhuxthangrthifsayithlkipkrungethph thangrthifsayithlkipsuihngok lk thangrthifsayaeykippadngebsar echuxmtxkbthangrthifkhxngmaelesiy aelathangrthifsayaeykipsngkhla aetthangrthifsaysngkhlapccubnimidichnganaelw sthanirthifchumthanghadihymirthifodysarbrikar 28 khbwn odythi 26 khbwnepnkhxngkarrthifaehngpraethsithy thngyngmikhbwnrthihmthicakkrungethphmhankhr chumthanghadihykhux khbwnrthdwnphiessthksinarks xik 2 khbwnepnkhxngbristhkarrthifmlaya KTMB khxngmaelesiy wingrahwangchumthanghadihy ocohrbahruesnthrlthangxakas xaephxhadihymithaxakasyanhadihy sungdaeninkarodybristh thaxakasyanithy cakd mhachn tngxyuinxaephxkhlxnghxyokhng chanemuxnghadihydantawntkechiyngit tidkbkxngbin 56 khxngkxngthphxakas odymisaykarbintang khxngithy maelesiy aelasingkhopr ihbrikarethiywbinipyngechiyngihm krungethphmhankhr phakhit maelesiy aelasingkhopr idaek saykarbinithyilxxnaexr saykarbinbangkxkaexrews saykarbinithy saykarbinithysmayl saykarbinnkaexr saykarbinniwecnaexr saykarbinaexrexechiy ithy saykarbinskut singkhopr sthansuksa aekikhxaephxhadihymisthabnkarsuksathukradb thngorngeriyn withyaly aelamhawithyaly sthabnthisakhyprakxbdwy mhawithyalysngkhlankhrinthr withyaekhthadihy mhawithyalyhadihy mhawithyalyramkhaaehng orngeriynaesngthxngwithya withyalyethkhonolyixudmsuksaphnichykar withyalyethkhonolyinkhrhadihy orngeriynsmysuksa orngeriynethsbal 1 exngesiyngsamkhkhi orngeriynhadihyxanwywithy orngeriynhadihyxanwywithyphnichykar orngeriynhadihyxanwywithybriharthurkic withyalyethkhnikhhadihy orngeriynethsbal 3 osphnphithyakhunanusrn orngeriynkhuetawithya orngeriynphatngprathankhiriwthn orngeriynphatngwithyamulnithi orngeriynrtnphlwithya orngeriynhadihyecriyrasdrphithya orngeriynhadihyphithyakhm orngeriynhadihyrthprachasrrkh orngeriynhadihywithyaly orngeriynhadihywithyaly 2 orngeriynhadihywithyalysmburnkulknya orngeriyndrunsuksa orngeriynthidanuekhraah orngeriynphnichykarhadihy orngeriynphlwithya orngeriynbuyelisxnusrn orngeriynxnubalbuyelisxnusrn orngeriynthwirtn orngeriynthiphrtnwithyakhar orngeriyn mx withyanusrn phayitkarkakbduaelkhxngmhawithyalysngkhlankhrinthr orngeriynsrinkhrmulnithi orngeriynsxngaesngphnichykar orngeriynaesngthxngwithya orngeriynkxbkaycnsuksa mulnithi orngeriynwrphthn orngeriynsriswangwngs orngeriynsuwrrnwngs orngeriynchatriwithya orngeriynethphxanwysuksa orngeriynethsbal 4 wdkhlxngeriyn orngeriynethsbal 2 banhadihy orngeriynethsbal 6 xnubalinfn orngeriynphlwithyarabbsxngphasa orngeriynhadihybriharthurkicsakl orngeriynkhunthrrmwithya orngeriynrtnphl orngeriynswsdibwr orngeriynthaihywithya orngeriynkittiwithy banphru orngeriyntharngwthna phthnaeyawchnaehlngthxngethiyw aekikhhadihyhadihy emuxngsunyklangdankarkhaaelathurkickhxngphakhit sungmikhwamecriykawhnaxyangrwderw aelaepnpratuphanipyngpraethsephuxnban khux maelesiy aelasingkhopr misinkhathinaekhacaktangpraethsepncanwnmak swnmakmkcamacakpraethsmaelesiy enuxngcakxyuhangcakdansaedaephiyng 60 kiolemtr pccythithaihmikhwamecriykawhnaepnxyangmakkkhux karepnsunyklangthangdantang thurkickarkha karkhnsng karsuxsar karkhmnakhm karsuksa karthxngethiyw karrthifthisamarthechuxmtxphantwemuxnghadihyodyphansthanirthifpadngebsaraelaechuxmtxipthangrthifsaykrungethphidtwemuxnghadihyepnemuxngthikhxnkhangcathnsmy prakxbdwyxakharbaneruxn rankhaphanichytang makmay thanxaccaedinchmsinkhatang xyangephlidephlinodytngtncakcudhnunginyanklangicemuxng echn thnnniphththxuthis 1 2 hrux 3 aelwthancaphbsinkhaaeplk ihmthinasnicepnxyangying sunykarkhamihlayaehngkhux sunykarkhaliod sunykarkhaoxediyn thnnesnhanusrn sunykarkhahadihyphlasa aelatladsikimhyng thnnephchreksm sungyankarkhaehlanixyuinbriewnklangicemuxngthithansamarthedinipthungidxyangsadwk wdhadihyinwdhadihyin thnnephchreksmiklsaphankhlxngxutaepha miphranxnkhnadihypradisthankhnadyaw 35 emtr sung 15 emtr kwang 10 emtr chuxphraphuththhtthmngkhl swnsatharnaethsbalnkhrhadihyswnsatharnaethsbalnkhrhadihy rimthnnkaycnwnich esnthanghadihy sngkhla hangcaktwemuxnghadihy 6 kiolemtr epnsthanthiphkphxnhyxnickhxngchawhadihyaelabriewniklekhiyng tlxdcnnkthxngethiywtangchati briewnswntkaetngdwyimdxkimpradbxyangngdngam misalaklangna swnstwaelakhaylukesuxthiepnkickrrmthangorngeriyntang miranxahar thicxdrthkwangkhwangiwkhxybrikar prachachnniymipphkphxninyamwang aelawnsudspdahepncanwnmak natkotnngachangtngxyuthitablthungtaesahangcaktwemuxngxaephxhadihypraman 26 kiolemtr epnnatkthiswyngamaehnghnunginphakhitxyuinekhtrksaphnthustwpaotnngachangepnnatkthiswyngamaehnghnunginphakhit xyuhangcakxaephx hadihypraman 26 km iptamesnthanghadihy rtphumi praman 13 km natkotnnga changmidwyknthnghmd 7 chn chnthiswyngamaelaepnchuxkhxngnatkkhux chnthi 3 sungmisaynatkaeykxxkma lksnakhlayngachang xnepnthimakhxngkhawa otn phasaphunemuxngaeplwa natkotnngachang hmaythung natkrupngachangphayinbriewnnatkotnngachangyng miesnthangedinpaiwihnkthxngethiywthirkkarphcyphy ekhathungthrrmchatisthanthithxngethiywsakhy aekikh brryakasintladnakhlxngaeh wdhadihyin ctursnkhrhadihy cturslikarednth tladkimhyng swnsatharnaethsbalnkhrhadihy salecaaemkwnxim wdekaaesux wdhadihyin kraechaiffaethsbalnkhrhadihy thxngfacalxng ethsbalnkhrhadihy swnsnukhadihy wdhngspradistharam ekhakhxhngs sasecaphxkhxhngs tladnakhlxngaeh tladsntisukh khlxngxutaepha swnidonesar mhawithyalysngkhlankhrinthr withyaekhthadihy phiphithphnthkhayesnanrngkh cudrwmhin mhawithyalysngkhlankhrinthr withyaekhthadihy phiphithphnththrrmchati mhawithyalysngkhlankhrinthr withyaekhthadihy cudchmwiwekhakhxhngs natkotnngachang ekhtrksaphnthustwpaotnngachang eruxnrbrxngkhayesnanrngkh wdokhksmankhun phrabrmrachanusawriy phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw rchkalthi 5 mhawithyalysngkhlankhrinthr phrabrmrachanusawriy phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw rchkalthi 5 khayesnanrngkh punihy khayesnanrngkh xnusawriyhlwngesnanrngkh wdhngspradistharam swnsatharnaphrukhangkhaw snamkilacirankhr tladnabanphru dxkim emuxnghnaw swnsatharnaethsbalnkhrhadihy landntriinswn swnsatharnaethsbalnkhrhadihy sunykarprachumnanachatiechlimphraekiyrtichlxngsirirachsmbtikhrb 60 pi 9 mithunayn 2549 swnphvkswrrnkhdiphakhit ecdiysaetnelsxangxing aekikh nathwmhadihy txngihchumchnrwmetuxnphy karkhanwnnahlakcakehtukarnnathwmhadihy 2543 cat id fc sum id 50 srupeswnapracaspdah withyalywnsukr khrngthi 56 wnthi 29 thnwakhm 2543 okhrngkarbrrethaxuthkphy xaephxhadihyxnenuxngmacakphrarachdari nathwmhadihy ph s 2548 ekhtkarpkkhrxngxaephxhadihyaehlngkhxmulxun aekikhkhxmmxns miphaphaelasuxekiywkb xaephxhadihyphikdphumisastr 6 57 55 N 100 25 44 E 6 96533 N 100 42877 E 6 96533 100 42877 aephnthiaelaphaphthaythangxakaskhxng xaephxhadihy aephnthi cak mltiaemp oklbxlikd hrux kuekilaephnthi phaphthaythangxakas cak ethxrraesirfewxr phaphthaydawethiym cak wikiaemepiyekhathungcak https th wikipedia org w index php title xaephxhadihy amp oldid 9507775, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม