ไอร์แลนด์ (อังกฤษ: Ireland, ออกเสียง: /ˈaɪərlənd/ ( ฟังเสียง); ไอริช: Éire, ออกเสียง: [ˈeːɾʲə] (
ฟังเสียง)) ซึ่งบางครั้งใช้คำบรรยายระบอบการปกครองของประเทศ (ไม่ใช่ชื่อทางการ) ว่า สาธารณรัฐไอร์แลนด์ (อังกฤษ: Republic of Ireland; ไอริช: Poblacht na hÉireann) เป็นประเทศในยุโรปตะวันตกเฉียงเหนือซึ่งประกอบด้วย 26 เทศมณฑลจาก 32 เทศมณฑลบนเกาะไอร์แลนด์ เมืองหลวงและเมืองที่ใหญ่ที่สุดคือดับลินซึ่งตั้งอยู่ทางฝั่งตะวันออกของเกาะ ประมาณร้อยละ 40 ของประชากร 5 ล้านคนของประเทศอาศัยอยู่ในรัฐอธิปไตยแห่งนี้มีพรมแดนทางบกเพียงแห่งเดียวร่วมกับไอร์แลนด์เหนือซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของสหราชอาณาจักร เขตแดนที่เหลือถูกล้อมรอบด้วยมหาสมุทรแอตแลนติก โดยจรดทะเลไอริชทางทิศตะวันออก จรดทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ และจรดทะเลเคลติกทางทิศใต้ ไอร์แลนด์เป็นสาธารณรัฐเดี่ยวระบบรัฐสภา สภานิติบัญญัติหรือ ประกอบด้วยสภาล่างหรือ , สภาสูงหรือ และประธานาธิบดี (อวฆตาราน) ซึ่งมาจากการเลือกตั้งและทำหน้าที่ประมุขแห่งรัฐทางพิธีการเป็นส่วนใหญ่ แต่ก็มีอำนาจและหน้าที่สำคัญบางประการ หัวหน้ารัฐบาลคือ (นายกรัฐมนตรี; แปลแบบตรงตัวว่า "หัวหน้า") ซึ่งได้รับเลือกจาก ดาลเอเริน และได้รับการแต่งตั้งจากประธานาธิบดี ทั้งนี้ ทีเชิฆ จะเป็นผู้แต่งตั้งรัฐมนตรีคนอื่น ๆ อีกทอดหนึ่ง
ไอร์แลนด์[a] Éire (ไอริช) Ireland (อังกฤษ) | |
---|---|
![]() ที่ตั้งของ ประเทศไอร์แลนด์ (เขียวเข้ม) – ในทวีปยุโรป (เขียว & เทาเข้ม) | |
เมืองหลวง และเมืองใหญ่สุด | ดับลิน 53°20.65′N 6°16.05′W / 53.34417°N 6.26750°W53°N 8°W / 53°N 8°W |
ภาษาราชการ | ไอริช,[b]อังกฤษ |
กลุ่มชาติพันธุ์ (ค.ศ. 2016) |
|
ศาสนา (ค.ศ. 2016) |
|
การปกครอง | รัฐเดี่ยว สาธารณรัฐระบบประธานาธิบดี |
• | ไมเคิล ดี. ฮิกกินส์ |
• | |
• | ไมเคิล มาร์ติน |
• | |
สภานิติบัญญัติ | |
• สภาสูง | |
• สภาล่าง | |
เอกราช | |
• | 24 เมษายน ค.ศ. 1916 |
• | 21 มกราคม ค.ศ. 1919 |
• | 6 ธันวาคม ค.ศ. 1921 |
• | 6 ธันวาคม ค.ศ. 1922 |
• | 29 ธันวาคม ค.ศ. 1937 |
• | 18 เมษายน ค.ศ. 1949 |
พื้นที่ | |
• รวม | 70,273 ตารางกิโลเมตร (27,133 ตารางไมล์) (อันดับที่ 118) |
2.0% | |
ประชากร | |
• ค.ศ. 2021 ประมาณ | |
• สำมะโนประชากร ค.ศ. 2016 | 4,761,865 |
71.3 ต่อตารางกิโลเมตร (184.7 ต่อตารางไมล์) (อันดับที่ 113) | |
จีดีพี (อำนาจซื้อ) | ค.ศ. 2021 (ประมาณ) |
• รวม | |
• ต่อหัว | |
จีดีพี (ราคาตลาด) | ค.ศ. 2021 (ประมาณ) |
• รวม | |
• ต่อหัว | |
จีนี (ค.ศ. 2019) | ![]() ต่ำ · |
เอชดีไอ (ค.ศ. 2019) | สูงมาก · อันดับที่ 2 |
สกุลเงิน | ยูโร (€)[c] (EUR) |
เขตเวลา | UTC (GMT) |
• ฤดูร้อน (เวลาออมแสง) | UTC+1 () |
วว/ดด/ปปปป | |
ขับรถด้าน | ซ้ายมือ |
รหัสโทรศัพท์ | |
โดเมนบนสุด | .ie[d] |
|
เสรีรัฐไอริชได้รับการจัดตั้งขึ้นโดยมีฐานะเป็นประเทศในเครือจักรภพเมื่อ ค.ศ. 1922 ภายหลัง ต่อมาเมื่อ ค.ศ. 1937 มีการประกาศใช้ซึ่งมีผลให้รัฐนี้ใช้ชื่อว่า "ไอร์แลนด์" และใช้การปกครองแบบสาธารณรัฐโดยมีประธานาธิบดีที่มาจากการเลือกตั้งแต่ไม่มีอำนาจบริหาร ไอร์แลนด์ได้รับการประกาศให้เป็นสาธารณรัฐอย่างเป็นทางการเมื่อ ค.ศ. 1949 หลังจากการประกาศใช้ ไอร์แลนด์เข้าเป็นสมาชิกของสหประชาชาติเมื่อเดือนธันวาคม ค.ศ. 1955 และเข้าร่วมประชาคมยุโรป (ซึ่งเป็นต้นกำเนิดของสหภาพยุโรป) เมื่อ ค.ศ. 1973 รัฐนี้ไม่มีความสัมพันธ์อย่างเป็นทางการกับไอร์แลนด์เหนือเกือบตลอดคริสต์ศตวรรษที่ 20 แต่ในคริสต์ทศวรรษ 1980 และคริสต์ทศวรรษ 1990 รัฐบาลสหราชอาณาจักรและรัฐบาลไอร์แลนด์ได้ประสานงานกับพรรคการเมืองในไอร์แลนด์เหนือเพื่อแก้ไขความขัดแย้งหรือ เดอะทรับเบิลส์ นับตั้งแต่การลงนามในเมื่อ ค.ศ. 1998 และได้ร่วมมือกันในนโยบายหลายด้านภายใต้ซึ่งจัดตั้งขึ้นตามความตกลงดังกล่าว
หนึ่งในศูนย์กลางทางการเงินที่สำคัญของยุโรปตั้งอยู่ที่ดับลิน ไอร์แลนด์เป็นหนึ่งในสิบประเทศที่มั่งคังที่สุดในโลกในแง่จีดีพีต่อหัว แต่สาเหตุที่เป็นเช่นนี้ส่วนหนึ่งมาจากกลยุทธ์การเลี่ยงภาษีอัตราสูงของบริษัทข้ามชาติต่าง ๆ ที่ดำเนินการในไอร์แลนด์ ตั้งแต่ ค.ศ. 2017 เป็นต้นมา ได้ประกาศ (จีเอ็นไอ*) เนื่องจากเห็นว่าค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานได้ผิดเพี้ยนอย่างมีนัยสำคัญเกินกว่าจะชี้วัดหรือเป็นตัวแทนของเศรษฐกิจไอร์แลนด์ได้อย่างแม่นยำ หลังจากที่เข้าร่วมประชาคมยุโรป รัฐบาลไอร์แลนด์ได้ประกาศใช้นโยบายเศรษฐกิจแบบเสรีนิยมซึ่งส่งผลให้มีการเติบโตทางเศรษฐกิจระหว่าง ค.ศ. 1995 ถึง ค.ศ. 2007 (ในปัจจุบันเป็นที่รู้จักกันในชื่อ "ยุค") ก่อนที่จะมาพลิกผันในช่วงภาวะเศรษฐกิจถดถอยครั้งใหญ่
ไอร์แลนด์เป็นประเทศที่พัฒนาแล้ว โดยได้รับการจัดอันดับว่าเป็นหนึ่งในประเทศที่มีคุณภาพชีวิตสูงที่สุดในโลกและมีผลการดำเนินงานที่ดีในตัวชี้วัดสมรรถนะระดับชาติหลายประการ ซึ่งรวมถึงบริการสุขภาพ และ ไอร์แลนด์เป็นสมาชิกของสหภาพยุโรปและเป็นสมาชิกก่อตั้งสภายุโรปและองค์การเพื่อความร่วมมือและการพัฒนาทางเศรษฐกิจ (โออีซีดี) รัฐบาลไอริชได้ปฏิบัติตามนโยบายความเป็นกลางทางทหารผ่านท่าทีไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใดมาตั้งแต่ก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 ด้วยเหตุนี้ไอร์แลนด์จึงไม่ได้เป็นสมาชิกขององค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (เนโท) ถึงแม้จะเป็นสมาชิกของแผนงาน (พีเอฟพี) และขอบเขตต่าง ๆ ภายในกรอบ (เพสโก) ก็ตาม
การเมืองการปกครอง
การแบ่งเขตการปกครอง
ประเทศไอร์แลนด์แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 31 เทศมณฑล ได้แก่
|
การศึกษา
ไอร์แลนด์มีสามระดับการศึกษา คือระดับประถมศึกษา, มัธยมศึกษา และอุดมศึกษา ระบบการศึกษาเป็นส่วนใหญ่อยู่ภายใต้แนวทางของรัฐบาล โดยผ่านทางรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการและวิทยาศาสตร์ ซึ่งได้รับการยอมรับในระดับประถมและมัธยมศึกษา ที่จะต้องปฏิบัติตามหลักสูตรที่จัดตั้งขึ้นโดยหน่วยงานที่มีอำนาจที่ได้กำหนดให้ เด็กทุกคนจะต้องได้รับการศึกษาภาคบังคับ ซึ่งมีช่วงอายุระหว่างหกและสิบห้าปี เด็กทุกคนที่มีอายุไม่เกินสิบแปดปีจะต้องสำเร็จการศึกษาระดับชั้นสามปีแรกของมัธยมศึกษา รวมทั้งต้องมีหนังสือรับรองการสอบที่มีชื่อว่าจูเนียร์ เซอร์ทิฟิเคท
อ้างอิง
- "Official Languages Act 2003". Office of the Attorney-General. จากแหล่งเดิมเมื่อ 25 December 2018. สืบค้นเมื่อ 18 February 2012.
- "CSO Census 2016 Chapter 6 – Ethnicity and Irish Travellers" (PDF). (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 14 April 2017. สืบค้นเมื่อ 28 April 2017.
- Smyth, Declan (12 October 2017). "Profile 8 – Irish Travellers Ethnicity and Religion" (Press release). CSO.ie. Central Statistics Office. จากแหล่งเดิมเมื่อ 16 November 2020. สืบค้นเมื่อ 5 January 2018.
- "Population and Migration Estimates". Central Statistics Office. 31 August 2021. จากแหล่งเดิมเมื่อ 31 August 2021. สืบค้นเมื่อ 31 August 2021.
- "Press Statement | Census 2016 Summary Results – Part 1" (PDF). . 6 April 2017. (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 25 April 2017. สืบค้นเมื่อ 30 April 2017.
- "World Economic Outlook Database, October 2021". IMF.org. International Monetary Fund. สืบค้นเมื่อ 8 January 2020.
- "Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey". ec.europa.eu. . จากแหล่งเดิมเมื่อ 9 October 2020. สืบค้นเมื่อ 10 August 2021.
- "Human Development Report 2020" (PDF) (ภาษาอังกฤษ). United Nations Development Programme. 10 December 2019. จากแหล่งเดิมเมื่อ 15 December 2020. สืบค้นเมื่อ 10 December 2019.
- Coakley, John (20 August 2009). Politics in the Republic of Ireland. Taylor & Francis. p. 76. ISBN . จากแหล่งเดิมเมื่อ 25 December 2018. สืบค้นเมื่อ 2 May 2011.
- "Population and Migration Estimates, April 2018" 26 มกราคม 2021 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, Central Statistics Office, released 28 August 2018
- L. Prakke; C. A. J. M. Kortmann; J. C. E. van den Brandhof (2004), Constitutional Law of 15 EU Member States, Deventer: Kluwer, p. 429, ISBN ,
Since 1937 Ireland has been a parliamentary republic, in which ministers appointed by the president depend on the confidence of parliament
- "'Leprechaun Economics' Earn Ireland Ridicule, $443 Million Bill". Bloomberg L.P. 13 July 2016. จากแหล่งเดิมเมื่อ 14 July 2016. สืบค้นเมื่อ 1 January 2021.
- ; Thomas Torslov; Ludvig Wier (June 2018). "The Missing Profits of Nations". , Working Papers. p. 31. จากแหล่งเดิมเมื่อ 10 June 2018. สืบค้นเมื่อ 1 January 2021.
Appendix Table 2: Tax Havens
- "Ireland is the world's biggest corporate 'tax haven', say academics". The Irish Times. 13 June 2018. จากแหล่งเดิมเมื่อ 24 August 2018. สืบค้นเมื่อ 1 January 2021.
New Gabriel Zucman study claims State shelters more multinational profits than the entire Caribbean
- "Financial Stability Board 2017 Report: The largest shadow banking centres". . 6 March 2018. จากแหล่งเดิมเมื่อ 6 March 2018. สืบค้นเมื่อ 1 January 2021.
- "CSO paints a very different picture of Irish economy with new measure". The Irish Times. 15 July 2017. จากแหล่งเดิมเมื่อ 21 January 2019. สืบค้นเมื่อ 12 April 2018.
- "New economic Leprechaun on loose as rate of growth plunges". Irish Independent. 15 July 2017. จากแหล่งเดิมเมื่อ 25 October 2019. สืบค้นเมื่อ 12 April 2018.
- Nicoll, Ruaridh (16 May 2009). "Ireland: As the Celtic Tiger roars its last". The Guardian. London. จากแหล่งเดิมเมื่อ 6 September 2013. สืบค้นเมื่อ 30 March 2010.
- "Human Development Report 2020" (PDF). United Nations Development Programme. p. 343. สืบค้นเมื่อ 29 January 2022.
{{}}
: CS1 maint: url-status () - Henry, Mark (2021). In Fact An Optimist's Guide to Ireland at 100. Dublin: Gill Books. ISBN . OCLC 1276861968.
- "NATO – Member countries". NATO. จากแหล่งเดิมเมื่อ 24 September 2011. สืบค้นเมื่อ 29 December 2014.
- Education (Welfare) Act, 2000 (Section 17) 2007-09-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
บรรณานุกรม
- Gilland, Karin (2001). Ireland: Neutrality and the International Use of Force. Routledge. ISBN .
- Greenwood, Margaret (2003). Rough guide to Ireland. Rough Guides. ISBN .
- Mangan, James Clarence (2007). James Clarence Mangan – His Selected Poems. Read Books. ISBN .
- Meinardus, Otto Friedrich August (2002). Two thousand years of Coptic Christianity. American Univ in Cairo Press. ISBN .
- Moody, Theodore William (2005). A New History of Ireland: Prehistoric and early Ireland. Oxford University Press. ISBN .
หนังสืออ่านเพิ่ม
- Bunreacht na hÉireann (the 1937 constitution)
- The Irish Free State Constitution Act, 1922
- J. Anthony Foley and Stephen Lalor (ed), Gill & Macmillan Annotated Constitution of Ireland (Gill & Macmillan, 1995) (ISBN )
- Geary, Michael J. (2009). An Inconvenient Wait: Ireland's Quest for Membership of the EEC, 1957–73. Institute of Public Administration. ISBN .
- FSL Lyons, Ireland Since the Famine
- Ward, Alan J. (1994). The Irish Constitutional Tradition: Responsible Government and Modern Ireland 1782–1992. Irish Academic Press. ISBN .
แหล่งข้อมูลอื่น
รัฐบาล
- Irish State – เว็บไซต์ทางการของรัฐบาล
- Áras an Uachtaráin – เว็บไซต์ทางการของประธานาธิบดี
- Taoiseach – เว็บไซต์ทางการของนายกรัฐมนตรี
ข้อมูลทั่วไป
- Ireland. The World Factbook. Central Intelligence Agency.
- Ireland ข้อมูลจาก United States Department of State
- ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (เก็บถาวร 29 กรกฎาคม 2010) from the United States Library of Congress (Archived by the WayBackMachine)
- ที่ UCB Libraries GovPubs
- Ireland ที่เว็บไซต์ Curlie
- Ireland profile จาก BBC News
Wikimedia Atlas of Ireland
ดูข้อมูลทางภูมิศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับ ประเทศไอร์แลนด์ ที่โอเพินสตรีตแมป
- Key Development Forecasts for Ireland จาก