fbpx
วิกิพีเดีย

ประเทศคาซัคสถาน

คาซัคสถาน (คาซัค: Қазақстан/Qazaqstan, [qɑzɑqˈstɑn]; รัสเซีย: Казахста́н, [kɐzəxˈstɐn]) มีชื่อทางการว่า สาธารณรัฐคาซัคสถาน (คาซัค: Қазақстан Республикасы/Qazaqstan Respublikasy; รัสเซีย: Респу́блика Казахста́н) เป็นประเทศที่ไม่มีทางออกสู่ทะเลใหญ่ที่สุดในโลก มีพื้นที่ครอบคลุมกว้างขวางในทวีปเอเชีย และเป็นสาธารณรัฐในอดีตสหภาพโซเวียต มีพรมแดนติดกับประเทศรัสเซีย จีน และประเทศในเอเชียกลาง ได้แก่ คีร์กีซสถาน อุซเบกิสถาน และเติร์กเมนิสถาน และมีชายฝั่งบนทะเลแคสเปียน คาซัคสถานเคยเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียต

สาธารณรัฐคาซัคสถาน

Қазақстан Республикасы/
Qazaqstan Respublikasy
(คาซัค)
Респу́блика Казахста́н (รัสเซีย)
เพลงชาติเมนิงคาซัคสตานึม
"คาซัคสถานของข้า"
ที่ตั้งของ ประเทศคาซัคสถาน  (เขียว)
เมืองหลวงนูร์-ซุลตัน
51°10′N 71°26′E / 51.167°N 71.433°E / 51.167; 71.433
เมืองใหญ่สุดอัลมาเตอ
43°16′39″N 76°53′45″E / 43.27750°N 76.89583°E / 43.27750; 76.89583
ภาษาราชการคาซัค
ภาษาราชการร่วม
รัสเซีย
อักษรทางการ
  • ซีริลลิก
  • ละติน
กลุ่มชาติพันธุ์
(2020)
  • 68.5% คาซัค
  • 18.9% รัสเซีย
  • 3.3% อุซเบก
  • 1.5% อุยกูร์
  • 1.4% ยูเครน
  • 1.1% ตาตาร์
  • 1.0% เยอรมัน
  • 4.5% อื่น ๆ
ศาสนา
(2020)
  • 72.0% อิสลาม
  • 23.1% คริสต์
  • 5% อื่น ๆ
  • 4% ไม่ระบุ
เดมะนิมชาวคาซัคสถาน
การปกครองรัฐเดี่ยว ระบบพรรคเด่น ระบบประธานาธิบดี สาธารณรัฐรัฐธรรมนูญ
• ประธานคณะมนตรีความมั่นคง
นูร์ซุลตัน นาซาร์บายิฟ
• ประธานาธิบดี
ฆาเซิม-โฌมาร์ต โตกาเยฟ
• นายกรัฐมนตรี
อัสการ์ มามิน
• ประธานวุฒิสภา
Mäulen Äşimbaev
• ประธาน Mazhilis
Nurlan Nigmatulin
สภานิติบัญญัติรัฐสภา
วุฒิสภา
Mazhilis
ก่อตั้ง
• รัฐข่านคาซัค
ค.ศ. 1465
• เขตปกครองตนเองอาลัช
13 ธันวาคม ค.ศ. 1917
• สาธารณรัฐปกครองตนเองคีร์กีซ
26 สิงหาคม ค.ศ. 1920
• สาธารณรัฐปกครองตนเองคาซัค
19 มิถุนายน ค.ศ. 1925
5 ธันวาคม ค.ศ. 1936
• ประกาศเป็นอธิปไตย
25 ตุลาคม ค.ศ. 1990
• เปลี่ยนชื่อเป็นสาธารณรัฐคาซัคสถาน
10 ธันวาคม ค.ศ. 1991
• เป็นเอกราชจากสหภาพโซเวียต
16 ธันวาคม ค.ศ. 1991
• เข้าเป็นสมาชิกเครือรัฐเอกราช
21 ธันวาคม ค.ศ. 1991
26 ธันวาคม ค.ศ. 1991
• ยอมรับเป็นสมาชิกสหประชาชาติ
2 มีนาคม ค.ศ. 1992
• รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน
30 สิงหาคม ค.ศ. 1995
พื้นที่
• รวม
2,724,900 ตารางกิโลเมตร (1,052,100 ตารางไมล์) (อันดับที่ 9)
1.7
ประชากร
• 2020 ประมาณ
18,711,560 (อันดับที่ 64)
7 ต่อตารางกิโลเมตร (18.1 ต่อตารางไมล์) (อันดับที่ 236)
จีดีพี (อำนาจซื้อ)2020 (ประมาณ)
• รวม
569.813 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (อันดับที่ 41)
30,178 ดอลลาร์สหรัฐ (อันดับที่ 53)
จีดีพี (ราคาตลาด)2020 (ประมาณ)
• รวม
179.332 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (อันดับที่ 55)
9,686 ดอลลาร์สหรัฐ (อันดับที่ 69)
จีนี (2017) 27.5
ต่ำ
เอชดีไอ (2019) 0.825
สูงมาก · อันดับที่ 51
สกุลเงินเท็งเก (₸) (KZT)
เขตเวลาUTC+5 / +6 (ตะวันตก / ตะวันออก)
รูปแบบวันที่ปปปป.วว.ดด (kk)
วว.ดด.ปปปป (ru)
ขับรถด้านขวา
รหัสโทรศัพท์+7-6xx, +7-7xx
โดเมนบนสุด

คาซัคสถานเป็นประเทศที่มีพื้นที่ใหญ่เป็นอันดับ 9 ของโลก อย่างไรก็ดี มีพื้นที่กึ่งทะเลทราย (steppe) อยู่มาก จึงมีประชากรเป็นอันดับที่ 57 มีประมาณ 6 คน/ตร.กม.

ภูมิศาสตร์

 
แผนที่ประเทศคาซัคสถาน
 
ภาคเหนือของคาซัคสถาน

ด้วยพื้นที่ 2.7 ล้านตารางกิโลเมตร (1.56 ล้านตารางไมล์) คาซัคสถานจึงเป็นประเทศที่ใหญ่ที่สุดอันดับ 9 ของโลก โดยมีขนาดพอ ๆ กับภูมิภาคยุโรปตะวันตก

เมืองใหญ่ของประเทศได้แก่ นูร์-ซุลตัน (เป็นเมืองหลวงตั้งแต่เดือนมิถุนายน พ.ศ. 2541) อัลมาเตอ (อดีตเมืองหลวง เคยเป็นที่รู้จักกันในชื่อ อัลมา-อะตา (Alma-Ata) และก่อน พ.ศ. 2460 (1917) ในชื่อเวียร์นืย) ฆาราฆันเดอ เชิมเกียนต์ เซียเมียย์ (เซมีปาลาตินสค์) และเตอร์กิสถาน เคยเป็นที่รู้จักในชื่อ ยาซี

ลักษณะภูมิประเทศแผ่ขยายจากตะวันออกจดตะวันตก ตั้งแต่ทะเลสาบแคสเปียนจนถึงแอ่งทาริม (ซินเจียง) และเทือกเขาอัลไต และจากเหนือจดใต้ ตั้งแต่ที่ราบไซบีเรียตะวันตกจนถึงโอเอซิสและทะเลทรายของภูมิภาคเอเชียกลาง

ลักษณะภูมิอากาศเป็นแบบภาคพื้นทวีป มีฤดูหนาวที่หนาวเย็นและฤดูร้อนแห้งแล้งและกึ่งแห้งแล้ง

ความยาวของพรมแดน: รัสเซีย 6,846 กิโลเมตร, อุซเบกิสถาน 2,203 กิโลเมตร, จีน 1,533 กิโลเมตร, คีร์กีซสถาน 1,051 กิโลเมตร และเติร์กเมนิสถาน 379 กิโลเมตร

 
อัลมาเตอ เมืองที่ใหญ่ที่สุดของคาซัคสถาน

ประวัติศาสตร์

คาซัคสถานดินแดนส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียต

คาซัคสถานเคยเป็น 1 ใน 15 รัฐของสหภาพโซเวียต เรียกว่า สาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตคาซัค (KSSR) ภายหลังวันที่ 16 ธันวาคม ค.ศ. 1991 ก็ประกาศเอกราชเป็นรัฐสุดท้ายจากสหภาพโซเวียตและก่อตั้งประเทศคาซัคสถาน

ดินแดนที่เป็นคาซัคสถานในปัจุบัน มีผู้คนมาตั้งถิ่นฐานทำมาหากินตั้งแต่ยุคหิน ซึ่งจากสภาพภูมิประเทศที่แห้งแล้ง อาชีพหลักของคนในยุคโบราณก็คือการเลี้ยงสัตว์แบบเร่ร่อน โดยเริ่มต้นมาจากการเลี้ยงม้า

ในยุคศตวรรษที่ 13 ชาวมองโกล ก็เข้ามาในเขตนี้ และก็เริ่มวางระบบการปกครองที่เป็นเรื่องเป็นราวขึ้น และมีการเรียกเขตการปกครองของพวกเขาว่า รัฐข่านคาซัค แต่ความเป็นตัวตนของชาวคาซัค เริ่มปรากฏชัดในศตวรรษที่ 16 เมื่อภาษา วัฒนธรรม แบบคาซัคเริ่มมีความแตกต่างจากคนกลุ่มอื่น

ในช่วงต้นศตวรรษที่ 19 รัสเซียที่ปกครองดินแดนแถบนี้อยู่ แต่ไม่ได้ให้ความสนใจอะไรมากมาย ก็เริ่มขยายอิทธิพลเข้ามาอย่างเป็นจริงเป็นจัง และสามารถควบคุมปกครองดินแดนแถบนี้ได้อย่างประสบความสำเร็จ เนื่องจากวิตกเรื่องการขยายอิทธิพลเข้ามาของฝ่ายอังกฤษ

การเมืองการปกครอง

บริหาร

ดูบทความหลักที่: รัฐบาลคาซัคสถาน

คาซัคสถานเป็นสาธารณรัฐประธานาธิบดี ประธานาธิบดีเป็นผู้บัญชาการทหารบกของกองกำลังติดอาวุธและอาจยับยั้งกฎหมายที่ได้รับการผ่านโดยรัฐสภา

นิติบัญญัติ

ดูบทความหลักที่: รัฐสภาแห่งคาซัคสถาน

ตุลาการ

สถานการณ์การเมือง

สิทธิมนุษยชน

การแบ่งเขตการปกครอง

ประเทศคาซัคสถานแบ่งออกเป็น 14 จังหวัด (provinces - oblystar) และ 3 เทศบาลนคร (cities - qalalar) ทุกจังหวัดมีผู้ว่าราชการจังหวัด (Akim) ที่แต่งตั้งโดยประธานาธิบดี ส่วนอะคิมของเทศบาลได้รับการแต่งตั้งจากอะคิมของแคว้น (oblasts) รัฐบาลคาซัคสถานย้ายเมืองหลวงจากอัลมาเตอไปอัสตานา เมื่อวันที่ 10 มิถุนายน พ.ศ. 2541

 
แผนที่ประเทศคาซัคสถานแสดงจังหวัด
หมายเลข รหัสภูมิศาสตร์ เขตการปกครอง เมืองหลวง เนื้อที่
(ตร.กม.)
จำนวนประชากร
1 นครอัลมาเตอ (Almaty)
2 KZ-ALM จังหวัดอัลมาเตอ (Almaty) ตัลดีคอร์กัน (Taldykorgan) 224,000 860,000
3 KZ-AKM จังหวัดอัคโมลา (Aqmola) คอคเชตาอู (Kokshetau) 121,400 829,000
4 KZ-AKT จังหวัดอัคเตอเบ (Aqtöbe) อัคเตอเบ (Aqtöbe) 300,600 661,000
5 กรุงนูร์-ซุลตัน (Nursultan)
6 KZ-ATY จังหวัดอาเตอเรา (Atyrau) อาเตอเรา (Atyraū) 118,600 380,000
7 นครไบโคนูร์ (Baikonur)
8 KZ-VOS จังหวัดอีสต์คาซัคสถาน
(East Kazakhstan)
เอิสเคเมน (Öskemen) 283,300 897,000
9 KZ-MAN จังหวัดมังกืย์สตาอู (Mangghystau) อัคตาอู (Aqtau) 165,600 316,847
10 KZ-SEV จังหวัดนอร์ทคาซัคสถาน
(North Kazakhstan)
เปโตรปัฟล์ (Petropavl) 123,200 586,000
11 KZ-PAV จังหวัดปัฟโลดาร์ (Pavlodar) ปัฟโลดาร์ (Pavlodar) 124,800 851,000
12 KZ-KAR จังหวัดคารากันดี
(Qaraghandy)
คารากันดี (Qaraghandy) 428,000 1,287,000
13 KZ-KUS จังหวัดกุสตาไน (Qostanay) กุสตาไน (Qostanay) 196,000 975,000
14 KZ-KZY จังหวัดคืยซิลออร์ดา (Qyzylorda) คืยซิลออร์ดา (Qyzylorda) 226,000 590,000
15 KZ-YUZ จังหวัดเซาท์คาซัคสถาน
(South Kazakhstan)
ชิมเคนต์ (Shymkent) 118,600 1,644,000
16 KZ-ZAP จังหวัดเวสต์คาซัคสถาน
(West Kazakhstan)
โอรัล (Oral) 151,300 599,000
17 KZ-ZHA จังหวัดจัมบิล (Zhambyl) ตารัซ (Taraz) 144,000 962,000

ในปี พ.ศ. 2538 รัฐบาลคาซัคสถานและรัสเซียได้ทำข้อตกลงให้รัสเซียเช่าพื้นที่ 6,000 ตร.กม. ล้อมรอบฐานปล่อยจรวดที่ไบกอนกีร์ (หรือไบโคนูร์) และเมืองไบโคนูร์ (เดิม เลนินสค์) เป็นเวลา 20 ปี

นโยบายต่างประเทศ

ความสัมพันธ์กับรัสเซีย

ความสัมพันธ์คาซัคสถาน – รัสเซีย
 
 
คาซัคสถาน
 
รัสเซีย

ความสัมพันธ์กับกลุ่มเครือรัฐเอกราช

ความสัมพันธ์กับราชอาณาจักรไทย

ความสัมพันธ์ของทั้งสองประเทศดำเนินไปอย่างราบรื่นมาโดยตลอด ตั้งแต่มีการสถาปนาความสัมพันธ์เมื่อวันที่ 6 กรกฎาคม พ.ศ. 2535 ปัจจุบัน ความสัมพันธ์ไทย – คาซัคสถานนับได้ว่ามีพัฒนาการที่ก้าวหน้าและแน่นแฟ้น ยิ่งขึ้น โดยได้มีการแลกเปลี่ยนการเยือนระดับสูงระหว่างกัน รวมทั้งได้มีการแลกเปลี่ยนความรู้ ประสบการณ์ และความร่วมมือด้านต่าง ๆ ระหว่างกันอย่างต่อเนื่อง อาทิ ความร่วมมือด้านการท่องเที่ยวและบริการ และวิชาการ เป็นต้น

ไทยได้แต่งตั้งนาย Mirgali Kunayev เป็น กสม. ณ นครอัลมาเตอ และมีอำนาจตรวจลงตรา ซึ่งนักท่องเที่ยวคาซัคสถานสามารถขอรับการตรวจลงตราเพื่อพำนักในไทยได้เกิน 15 วัน

ผู้นำไทยกับคาซัคสถานมีความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดและมีการแลกเปลี่ยนการเยือนระหว่างกันอย่างสม่ำเสมอ ซึ่งมีส่วนช่วยให้ความร่วมมือระหว่างสองประเทศดำเนินไปอย่างราบรื่น คาซัคสถานได้ให้การสนับสนุนไทยในการสมัครเป็นสมาชิกการประชุมว่าด้วยการปฏิสัมพันธ์และการแสวงหามาตรการเสริมสร้างความไว้เนื้อเชื่อใจในเอเชีย (Conference on Interaction and Confidence Building Measures in Asia - CICA) ซึ่งเป็นกรอบการประชุมเพื่อส่งเสริมความมั่นคงและเสถียรภาพในภูมิภาคเอเชียที่คาซัคสถานได้ริเริ่มขึ้น โดยไทยได้เข้าเป็นสมาชิกของ CICA เมื่อเดือนตุลาคม 2547

ฝ่ายคาซัคสถานประสงค์ที่จะสมัครเป็นสมาชิกการประชุมว่าด้วยความมั่นคงระหว่างประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (ASEAN Regional Forum - ARF) และขอรับการสนับสนุนจากประเทศไทย

ไทยได้สนับสนุนคาซัคสถานในการเข้าร่วมเป็นสมาชิกความร่วมมือเอเชีย (Asia Cooperation Dialogue - ACD) ซึ่งไทยริเริ่ม โดยในระหว่างการประชุมรัฐมนตรี ACD เมื่อวันที่ 21 มิถุนายน 2546 ที่จังหวัดเชียงใหม่ ที่ประชุมฯ ได้ให้การสนับสนุนอย่างเป็นเอกฉันท์ในการรับคาซัคสถานเข้าเป็นสมาชิก ACD

กองทัพ

ดูบทความหลักที่: กองทัพคาซัคสถาน
 
กองทหารเกียรติยศหน่วยพิทักษ์สาธารณรัฐ

กองทัพบก

ดูบทความหลักที่: กองทัพบกคาซัคสถาน

ทหารคาซัคสถานส่วนใหญ่ถูกสืบทอดมาจากกองทัพแดงของสหภาพโซเวียต หน่วยงานเหล่านี้กลายเป็นแกนหลักของทหารคาซัคสถานสมัยใหม่ การขยายตัวที่ใหญ่ที่สุดของกองทัพบกคาซัคสถานได้มุ่งเน้นที่หน่วยรถหุ้มเกราะในปีที่ผ่านมา ตั้งแต่ปีค.ศ. 1990 หน่วยหุ้มเกราะได้ขยายจาก 500 คัน ถึง 1,613 คัน ในปีค.ศ. 2005

คาซัคสถานได้ส่งทหารวิศวกร 49 คน ไปยังอิรักเพื่อให้ความช่วยเหลือภารกิจของสหรัฐอเมริกาบุกรุกอิรัก

กองทัพอากาศ

ดูบทความหลักที่: กองทัพอากาศคาซัคสถาน

กองกำลังทางอากาศคาซัคสถานเป็นส่วนประกอบส่วนใหญ่ของเครื่องบินยุคโซเวียต รวมทั้ง 41 MiG-29s, 44 MiG-31S, 37 Su-24s และ 60 Su-27s

กองทัพเรือ

ดูบทความหลักที่: กองทัพเรือคาซัคสถาน

เรือกำลังเล็ก ๆ ที่ถูกเก็บรักษาไว้ยังอยู่ในทะเลสาบแคสเปียน

กองกำลังกึ่งทหาร

เศรษฐกิจ

โครงสร้างทางเศรษฐกิจ

คาซัคสถานเป็นประเทศที่มีพื้นที่ใหญ่เป็นอันดับสองในกลุ่มประเทศอดีตสหภาพโซเวียต มีทรัพยากรที่สำคัญเป็นจำนวนมาก เช่น น้ำมันดิบ แร่ธาตุ ตลอดจนยังมีขีดความสามารถทางการเกษตรอันเนื่องมาจากพื้นที่สำหรับเพาะปลูกและทำปศุสัตว์ที่กว้างขวาง

ก่อนปี พ.ศ. 2533 ระบบเศรษฐกิจคาซัคสถานเป็นส่วนหนึ่งของระบบการแบ่งการผลิตของสหภาพโซเวียต โดยถูกกำหนดให้มีความชำนาญด้านเกษตรกรรม ตามโครงการดินแดนบริสุทธิ์ฮรุชชอฟ (Khrushchev Virgin Lands) ส่วนอุตสาหกรรมหลักขึ้นอยู่กับการขุดเจาะน้ำมันและการทำเหมืองแร่ การผสมโลหะ และการสกัดแร่ธาตุ ตลอดจนการผลิตเครื่องจักรขนาดใหญ่ เช่น เครื่องมือก่อสร้าง รถแทรกเตอร์ และเครื่องมือเครื่องใช้ในการเกษตร

ภายหลังการสลายตัวของสหภาพโซเวียต ความต้องการสินค้าเครื่องจักรกลหนักซึ่งเป็นสินค้าหลักของคาซัคสถานได้ลดลง ส่งผลให้สภาพเศรษฐกิจตกต่ำอย่างมากระหว่างปี พ.ศ. 2534 - 2537 อัตราเงินเฟ้อสูงและมูลค่า Real GDP ลดลงมากกว่าร้อยละ 5 ระหว่างปี พ.ศ. 2538 - 2540 รัฐบาลคาซัคสถานได้ปฏิรูประบบเศรษฐกิจและแปรรูปรัฐวิสาหกิจอย่างรวดเร็ว ส่งผลให้ทรัพย์สินส่วนใหญ่ตกสู่ภาคเอกชน อัตราการเจริญเติบโตของประเทศเริ่มฟื้นตัวขึ้น

ในปี พ.ศ. 2539 คาซัคสถานได้เข้าร่วมเป็นภาคีความร่วมมือก่อสร้างท่อส่งน้ำมันในทะเลแคสเปียน ซึ่งส่งผลให้สามารถส่งออกน้ำมันได้มากขึ้น

ในปี พ.ศ. 2541 สภาวะการตกต่ำของราคาน้ำมันในตลาดโลกได้ส่งผลให้เศรษฐกิจของคาซัคสถานตกต่ำลงชั่วขณะ แต่หลังจากปี พ.ศ. 2542 ราคาน้ำมันได้ถีบตัวสูงขึ้น ประกอบกับการลดค่าเงินที่ถูกจังหวะและการเกษตรที่ได้ผลดี ทำให้ภาวะเศรษฐกิจคาซัคสถานเจริญเติบโต

ภาคเกษตรกรรม

เกษตรกรรมเป็นภาคอุตสาหกรรมที่มีการจ้างงานมากที่สุด คิดเป็นหนึ่งในสามของการส่งออก หรือ ร้อยละ 20-25 ของแรงงานภาคอุตสาหกรรม ผลผลิตหลักได้แก่ เมล็ดพันธุ์พืช

แต่การเก็บเกี่ยวผลผลิตที่ไม่แน่นอนและการปฏิรูประบบเศรษฐกิจอย่างลุ่ม ๆ ดอน ๆ ทำให้การเก็บเกี่ยวเมล็ดพันธุ์พืชที่เคยสูงสุดในปี พ.ศ. 2535 กลับตกต่ำที่สุดในปี พ.ศ. 2538 และการผลิตภาคการเกษตรซึ่งเคยมีส่วนแบ่งรายได้ประชาชาติร้อยละ 23 ในปี พ.ศ. 2532 กลับลดลงมาอยู่ที่ร้อยละ 8.6 ในปี พ.ศ. 2543 ส่วนภาคการบริการที่ถูกละเลยภายใต้ระบอบคอมมิวนิสต์ กลับมีการขยายตัวขึ้นอย่างเห็นได้ชัดนับแต่ได้รับเอกราช

ส่วนด้านการค้า ที่อยู่อาศัย และการคมนาคม ก็มีการขยายตัวอย่างรวดเร็วเช่นกัน สำหรับการลงทุนนั้นมีมูลค่าร้อยละ 19 ของ GDP โดยหนึ่งในสี่ของการลงทุนนั้น มาจากบริษัทต่างชาติที่เข้ามาลงทุนในอุตสาหกรรมน้ำมันและโลหะ

การครอบครองกรรมสิทธิ์ที่ดิน

การโอนธุรกิจที่ดินให้เป็นของภาคเอกชนดำเนินไปอย่างช้า ๆ และรัฐบาลอนุญาตให้ชาวคาซัคเท่านั้นเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ที่ดินเกษตรกรรมได้ ในกรณีที่ชาวต่างชาติและประชาชนทั่วไปต้องการครอบครองกรรมสิทธิ์ที่ดินอื่น ๆ จะต้องมีบ้านหรือทรัพย์สินอยู่บนที่ดินผืนนั้น ส่วนที่ดินนอกเหนือจากนั้นถูกครอบครองโดยภาครัฐ

การปฏิรูปเศรษฐกิจ

ประธานาธิบดีนาซาร์บาเยฟได้นำความล้มเหลวและข้อผิดพลาดของการปฏิรูปเศรษฐกิจในยุโรปตะวันออกมาเป็นพื้นฐานในการกำหนดนโยบายปฏิรูปเศรษฐกิจของประเทศ โดยเฉพาะข้อผิดพลาดเกี่ยวกับการเร่งสร้างระบบเศรษฐกิจแบบตะวันตก ด้วยการปฏิเสธบทบาทของรัฐในระบบเศรษฐกิจและนำกลไกตลาดมาใช้ทันทีโดยมิได้มีการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานให้สามารถรองรับการพัฒนาของระบบอย่างสอดคล้องกันเสียก่อน ด้วยเหตุนี้ คาซัคสถานจึงให้ความสำคัญกับการดำเนินบทบาทของรัฐในการควบคุม การผลิต การหมุนเวียนเงินทุน และการดำเนินความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจกับต่างประเทศต่อไป พร้อมทั้งผสมผสานกลไกของรัฐและกลไกตลาดเข้าด้วยกัน

สภาพเศรษฐกิจของคาซัคสถานกำลังอยู่ในระหว่างการพัฒนาไปสู่ระบบการตลาดแบบเสรี ในปี พ.ศ. 2539 คาซัคสถานเริ่มฟื้นตัวทางเศรษฐกิจและมีเสถียรภาพทางการเงินมากขึ้น สังเกตได้จากอัตราเงินเฟ้อของราคาผู้บริโภคลดลงเหลือเพียงร้อยละ 39.1 ในปี พ.ศ. 2539 เมื่อเทียบกับปี พ.ศ. 2538 ที่มีอัตราร้อยละ 175 และปี พ.ศ. 2537 ที่มีอัตราถึงร้อยละ 1,900 ส่วนอัตราการว่างงานนั้นอยู่ในระดับที่ต่ำ

อย่างไรก็ตาม สถานการณ์ทางเศรษฐกิจก็ยังมีความเปราะบางอยู่ โดยเฉพาะในส่วนของอุตสาหกรรมผลิตเหล็กและเหมืองแร่ยังตกต่ำอยู่ เพราะขาดแคลนเงินทุนและปัจจัยในการผลิต ทำให้มีส่วนเกินของแรงงานและประสิทธิภาพ ส่วนทางภาคเกษตรกรรมนั้น ผลผลิตก็ยังอยู่ในระดับที่ต่ำกว่าที่คาดหมายกันไว้ การลงทุนขุดเจาะน้ำมันที่บ่อน้ำมัน Tengiz ของคาซัคสถาน ซึ่งรัฐบาลคาซัคสถานลงทุนร่วมกับบริษัท Chevron ของสหรัฐ ฯ ได้รับผลกระทบจากการดำเนินนโยบายของรัสเซียที่จะจำกัดการส่งออกน้ำมันของคาซัคสถานผ่านท่อส่งน้ำมันของตน โดยล่าสุด บ่อน้ำมัน Tengiz สามารถส่งออกน้ำมันได้เพียง 880,000 บาร์เรลต่อเดือนเท่านั้น ในขณะที่เป้าหมายการผลิตในปี พ.ศ. 2540 คือ 30,000 บาร์เรลต่อวัน

อย่างไรก็ตาม คาซัคสถาน รัสเซีย ตุรกี อาเซอร์ไบจาน และสหรัฐอเมริกา ก็ได้ร่วมกันหารือเพื่อแก้ไขปัญหาการส่งออกน้ำมันผ่านท่อของประเทศต่าง ๆ ของคาซัคสถานแล้ว เนื่องจากคาซัคสถานมีโครงการสร้างท่อขนส่งน้ำมันและแก๊สผ่านรัสเซีย ไปยังชายฝั่งทะเลดำ โดยได้เริ่มดำเนินการในปี พ.ศ. 2541 และจะสิ้นสุดโครงการภายในสิ้นปี พ.ศ. 2543 แต่เส้นทางที่ท่อส่งน้ำมันและก๊าซผ่านนั้น เป็นประเทศคู่แข่งทางด้านนี้กับคาซัคสถานทั้งสิ้น เช่น อาเซอร์ไบจาน อิหร่าน และรัสเซีย และต้นทุนของการสร้างท่อก็มีราคาแพง ซึ่งในระยะยาวแล้ว คาซัคสถานจะต้องให้ความคุ้มครองแก่เส้นทางของท่อส่งออกน้ำมันและแก๊สทั้งด้านการค้าและการเมือง

เท่าที่ผ่านมา ประเทศที่ดูจะประสบความสำเร็จมากที่สุดในการดำเนินธุรกิจน้ำมันกับคาซัคสถาน ได้แก่ ตุรกี ซึ่งบรรลุข้อตกลงกับคาซัคสถานที่จะร่วมกันพัฒนาบ่อน้ำมันและแก๊สธรรมชาติในคาซัคสถานถึง 7 แห่ง โดยตุรกีจะได้รับส่วนแบ่งเป็นน้ำมันจำนวน 2.1 พันล้านบาร์เรลและแก๊สธรรมชาติจำนวน 208.9 พันล้านลูกบาศก์เมตร คาซัคสถานมีน้ำมันสำรองถึง 2.5% ของปริมาณน้ำมันโลก และคาดว่าภายในปี 2560 จะติดอันดับ 1 ใน 10 ผู้ส่งออกน้ำมัน

สำหรับการดึงดูดนักลงทุนจากต่างชาติ คาซัคสถานจะต้องแก้ปัญหาการทุจริตและปัญหาความไม่โปร่งใสของการลงทุน ซึ่งพบอยู่ทั่วไป โดยเฉพาะการครอบครองด้านเศรษฐกิจโดยกลุ่มผู้จัดการน้ำมันที่มีอำนาจทางการเมือง จะทำให้รัฐบาลมีรายได้จากการเก็บภาษีน้อยลง

สถานการณ์เศรษฐกิจปัจจุบัน

ก่อนวิกฤตเศรษฐกิจของรัสเซีย คาซัคสถานได้รับการกล่าวถึงจากนานาชาติค่อนข้างดี ในแง่ของความพยายามและผลของการพัฒนาประเทศ แต่โดยที่รัสเซียเป็นประเทศคู่ค้าหลักของคาซัคสถาน จึงทำให้คาซัคสถานได้รับผลกระทบจากวิกฤตเศรษฐกิจครั้งนี้ด้วย โดยเมื่อวันที่ 4 เมษายน พ.ศ. 2542 รัฐบาลและธนาคารชาติคาซัคสถานได้ประกาศจะยุติการแทรกแซงเพื่อพยุงอัตราการแลกเปลี่ยนของเงินเต็งเก (Tenge) และปล่อยค่าเงินลอยตัว เพื่อให้สินค้าของคาซัคสถานสามารถแข่งขันกับสินค้าจากประเทศอื่นที่ได้ลดค่าเงินในตลาดโลกได้ ทั้งนี้ ค่าเงินเต็งเกอ่อนตัวลงอย่างต่อเนื่อง จากอัตราแลกเปลี่ยน 1 ดอลลาร์สหรัฐ ต่อ 88 เต็งเก ในเดือนเมษายน พ.ศ. 2542 จนเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2546 อัตราแลกเปลี่ยน 1 ดอลลาร์สหรัฐ เท่ากับ 146.37 เต็งเก

อย่างไรก็ดี คาซัคสถานได้พัฒนาระบบการเงินการธนาคารเป็นอย่างมาก รวมทั้งมีการปฏิรูประบบเศรษฐกิจและการเงิน จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2543 คาซัคสถานเป็นประเทศแรกของอดีตสหภาพโซเวียตที่สามารถจ่ายชำระหนี้คืนแก่กองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF) ได้ล่วงหน้าก่อนกำหนดถึง 7 ปี และในปี พ.ศ. 2545 ได้มีความร่วมมือกับรัฐบาลสหรัฐอเมริกาในด้านการวางแผนระบบเศรษฐกิจ ทั้งนี้ การปรับเปลี่ยนกฎระเบียบเกี่ยวกับภาษีและระบบการคลังมีส่วนช่วยในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศเป็นอย่างมาก

น้ำมันและแก๊สธรรมชาติยังคงเป็นอุตสาหกรรมหลักที่ทำรายได้ให้แก่ประเทศ ทั้งนี้ มีการพิสูจน์แล้วว่าคาซัคสถานเป็นแหล่งสำรองน้ำมันของโลกร้อยละ 2.5 และจะสามารถผลิตน้ำมันได้วันละ 3 ล้านบาร์เรลภายในปี พ.ศ. 2558 ซึ่งจะทำให้คาซัคสถานอยู่ในกลุ่ม 1 ใน 10 ของประเทศผู้ส่งออกน้ำมันของโลก

การท่องเที่ยว

แม้ว่าภูเขาและทะเลสาบเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจ แต่อุตสาหกรรมการท่องเที่ยวมีการเติบโตช้ามากเพราะได้รับการลงทุนน้อย ในช่วงทศวรรษ 2000 มีนักท่องเที่ยวเฉลี่ยปีละ 450,000 คน ส่วนใหญ่มาจากรัสเซีย ทะเลสาบ Issyk-Kul และภูเขาเทียนฉานเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่ค่อนข้างนิยม

 
ทะเลสาบ Issyk-Kul

การคมนาคม

โครงสร้างพื้นฐาน

คมนาคม และ โทรคมนาคม

คมนาคม

 
ทางหลวงในคาซัคสถาน

ทางหลวงใหม่ระหว่างอัลมาเตอกับชายแดนกับประเทศจีนจะลดเวลาในการขนส่งจาก 6 ชั่วโมง เหลือ 3 ชั่วโมง

โทรคมนาคม

วิทยาศาสตร์ และ เทคโนโลยี

การศึกษา

ดูบทความหลักที่: การศึกษาในคาซัคสถาน
 
สถานศึกษาในคาซัคสถาน

การศึกษาเป็นสากลและบังคับไปจนถึงระดับมัธยมศึกษาและอัตราการรู้หนังสือของผู้ใหญ่เป็น 99.5% การศึกษาประกอบด้วยการศึกษาหลัสามขั้นตอนคือ: ระดับประถมศึกษา (1-4 รูปแบบ), การศึกษาขั้นพื้นฐานทั่วไป (5-9 ฟอร์ม) และการศึกษาระดับอาวุโส (แบบฟอร์ม 10-11 หรือ 12) แบ่งเป็นหมวดวิชาศึกษาทั่วไปอย่างต่อเนื่องและการศึกษามืออาชีพ ปัจจุบันมีมหาวิทยาลัยโรงเรียนและสถาบันการดนตรีโรงเรียนที่สูงขึ้นและสูงขึ้นอยู่ที่วิทยาลัย

สาธารณสุข

สวัสดิการสังคม

ประชากร

เริ่มจากชนเผ่าเร่ร่อนเชื้อสายผสมมองโกล-เตอร์กิช เรียกตนเองว่า "คาซัค" ชาวคาซัคส่วนใหญ่พูดภาษารัสเซีย คาซัคสถานมีจำนวนประชากร 16,741,519 คน (พ.ศ. 2545)

เชื้อชาติ

ศาสนา

ศาสนาในคาซัคสถาน
ศาสนา ร้อยละ
อิสลาม
  
70.2%
คริสต์
  
26.2%
พุทธ
  
0.50%
อื่น ๆ
  
0.2%
ไม่มีศาสนา
  
2.8%
ไม่ระบุ
  
0.5%

จากการสำรวจในปี ค.ศ. 2009 พบว่าชาวคาซัคสถานร้อยละ 70.2 นับถือศาสนาอิสลาม รองลงมาคือศาสนาคริสต์ นิกายอีสเทิร์นออร์โธด็อกซ์ ร้อยละ 26.6 นับถือศาสนาพุทธ ร้อยละ 0.50 , ศาสนาอื่นๆ (โดยเฉพาะศาสนายูดาห์) ร้อยละ 0.2, มีร้อยละ 2.8 ระบุว่าตนเป็นผู้ที่ไม่มีศาสนา และร้อยละ 0.5 ไม่ได้ระบุว่านับถือศาสนาใด

ศาสนาอิสลามเป็นศาสนาที่มีจำนวนศาสนิกมากที่สุดในประเทศ ตามมาด้วยศาสนาคริสต์นิกายรัสเซียออร์ทอดอกซ์ หลังจากการแยกตัวออกจากสหภาพโซเวียต คาซัคสถานมีการแสดงออกถึงการนับถือศาสนา เสรีภาพในการนับถือศาสนา และการปฏิบัติศาสนกิจที่แพร่หลายขึ้น ศาสนสถานกว่าร้อยแห่งเพิ่มจำนวนขึ้นอย่างรวดเร็ว สมาคมทางศาสนาเพิ่มขึ้นจาก 670 แห่งในปี ค.ศ. 1990 เป็น 4,170 แห่งในปัจจุบัน

ชาวมุสลิมส่วนใหญ่นับถือนิกายซุนนีย์มัซฮับฮานาฟี ศาสนิกชนส่วนใหญ่คือกลุ่มเชื้อสายคาซัคกว่าร้อยละ 60 และในกลุ่มชาวอุซเบก, อุยกูร์ และตาตาร์ มีชาวซุนนีย์น้อยกว่าร้อยละ 1 ศึกษามัซฮับซาฟิอี (โดยเฉพาะกลุ่มเชื้อสายเชเชน) มีมัสยิดทั้งหมด 2,300 แห่ง ซึ่งทุกแห่งได้เข้าร่วมกับสมาคมจิตวิญญาณมุสลิมคาซัคสถาน (Spiritual Association of Muslims of Kazakhstan) โดยขึ้นตรงต่อศาลมัฟติ (Mufti) และมีวันอีดิลอัฎฮาเป็นวันหยุดราชการ

หนึ่งในสี่ของประชากรนับถือศาสนาคริสต์นิกายรัสเซียออร์ทอดอกซ์ ในกลุ่มประชาชนที่มีเชื้อสายรัสเซีย, ยูเครน และเบลารุสเซีย นอกจากนี้ยังมีนิกายโรมันคาทอลิกและโปรเตสแตนต์ มีโบสถ์คริสต์นิกายออร์ทอดอกซ์ 3,258 แห่ง, โบสถ์นิกายโรมันคาทอลิก 93 แห่ง และโบสถ์ของนิกายโปรเตสแตนต์กว่า 500 แห่ง ทั้งนี้วันคริสต์มาสของนิกายออร์ทอดอกซ์ได้เป็นวันหยุดราชการของประเทศเช่นกัน นอกจากนี้ยังมีศาสนาอื่น ๆ เช่น ยูดาห์, บาไฮ, ฮินดู, พุทธ เป็นอาทิ

ตามข้อมูลการสำรวจสำมะโนประชากรในปี ค.ศ. 2009 มีคริสต์ศาสนิกชนน้อยมากที่มิใช่กลุ่มชาวสลาฟและเยอรมัน ตามตาราง

ภาษา

ดูบทความหลักที่: ภาษารัสเซีย
ดูบทความหลักที่: ภาษาคาซัค

วัฒนธรรม

ดูบทความหลักที่: วัฒนธรรมคาซัคสถาน

สถาปัตยกรรม

ดนตรี

 
แสตมป์รูปเครื่องดนตรี

รัฐสมัยใหม่ของคาซัคสถานเป็นที่ตั้งของรัฐออร์เคสตราคาซัค Kurmangazy ของดนตรีพื้นบ้าน วงดนตรีพื้นบ้านที่ใช้ในการตั้งชื่อตาม Kurmangazy Sagyrbayuly นักแต่งเพลงที่มีชื่อเสียงและเป็นผู้เล่น dombra จากศตวรรษที่ 19

อาหาร

สื่อมวลชน

ดูบทความหลักที่: สื่อสารมวลชนในคาซัคสถาน

วันหยุด

กีฬา

ดูบทความหลักที่: สาธารณรัฐคาซัคสถานในโอลิมปิก, สาธารณรัฐคาซัคสถานในพาราลิมปิก และ สาธารณรัฐคาซัคสถานในเอเชียนเกมส์

ฟุตบอล

ดูบทความหลักที่: สหภาพฟุตบอลคาซัคสถาน, ฟุตบอลทีมชาติคาซัคสถาน และ ฟุตซอลทีมชาติคาซัคสถาน

มวยสากล

ดูบทความหลักที่: สหภาพมวยสากลคาซัคสถาน และ มวยสากลในคาซัคสถาน

คาซัคสถานเข้าร่วมการแข่งขันโอลิมปิกอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉาะอย่างยิ่งการชกมวย

หมายเหตุ

  1. นอกจากภาษาคาซัค ภาษารัสเซียมีสถานะทางการทุกระดับและทุกรูปแบบ
  2. อักษรทางการของภาษาคาซัค (จนถึง ค.ศ. 2025) และภาษารัสเซีย
  3. อักษรทางการของภาษาคาซัค (ค.ศ. 2025 เป็นต้นมา)
  4. ชาวคาซัคสถานรวมพลเมืองทั้งหมด ซึ่งตรงข้ามกับชาวคาซัคที่เป็นชื่อเรียกกลุ่มชาติพันธุ์คาซัค

อ้างอิง

  1. "Constitution of the Republic of Kazakhstan" 14 กรกฎาคม 2014 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. zan.kz.
  2. "Численность населения Республики Казахстан по отдельным этносам на начало 2020 года". สืบค้นเมื่อ 6 August 2020.
  3. "Religion in Kazakhstan; GRF". www.globalreligiousfutures.org.
  4. Schneider, Johann F.; Larsen, Knud S.; Krumov, Krum; Vazow, Grigorii (2013). Advances in International Psychology: Research Approaches and Personal Dispositions, Socialization Processes and Organizational Behavior (ภาษาอังกฤษ). Kassel university press GmbH. p. 164. ISBN 978-3-86219-454-4. จากแหล่งเดิมเมื่อ 27 February 2018.
  5. Kazakhstan . CIA World Factbook.
  6. "Негізгі". stat.gov.kz. จากแหล่งเดิมเมื่อ 30 May 2019. สืบค้นเมื่อ 30 May 2019.
  7. "World Economic Outlook Database, October 2019". IMF.org. International Monetary Fund. สืบค้นเมื่อ 29 January 2020.
  8. "GINI index (World Bank estimate)". data.worldbank.org. World Bank. สืบค้นเมื่อ 7 May 2019.
  9. "Human Development Report 2020" (PDF) (ภาษาอังกฤษ). United Nations Development Programme. 15 December 2020. สืบค้นเมื่อ 15 December 2020.
  10. ท่องไปกับใจตน - คาซัคสถาน สวรรค์แห่งเอเชียกลาง
  11. Kyrgyzstan country profile. Library of Congress Federal Research Division (January 2007). This article incorporates text from this source, which is in the public domain.
  12. . Agency of Statistics of the Republic of Kazakhstan. 12 November 2010. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2011-07-22. สืบค้นเมื่อ 21 January 2010.
  13. Religious Situation Review in Kazakhstan 2017-10-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Congress of World Religions. Retrieved on 2009-09-07.
  14. Kazakhstan – International Religious Freedom Report 2008 U.S. Department of State. Retrieved on 2009-09-07.
  15. Islam in Kazakhstan 2009-09-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Retrieved on 2009-09-07.
  16. "Kazakhstan". United States Commission on International Religious Freedom. United States Department of State. 2009-10-26. สืบค้นเมื่อ 2010-06-03.
  17. . คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2011-05-11. สืบค้นเมื่อ 2011-07-24.

  บทความนี้รวมข้อความจากงานที่มีเนื้อหาเสรี (free content) ข้อความนำมาจาก UNESCO Science Report: towards 2030, 365–387, UNESCO, UNESCO Publishing. เพื่อเรียนรู้วิธีในการเพิ่มข้อความที่มีสัญญาอนุญาตเสรีลงในบทความวิกิพีเดีย, โปรดอ่านหน้าวิธีการนี้ สำหรับข้อมูลในการนำเนื้อหาจากวิกิพีเดียไปใช้, โปรดอ่านข้อกำหนดการใช้งาน

อ่านเพิ่ม

  • Alexandrov, Mikhail (1999). Uneasy Alliance: Relations Between Russia and Kazakhstan in the Post-Soviet Era, 1992–1997. Westport, CT: Greenwood Press. ISBN 0-313-30965-5.
  • Cameron, Sarah. (2018) The Hungry Steppe: Famine, Violence, and the Making of Soviet Kazakhstan (Cornell University Press, 2018) online review
  • Clammer, Paul; Kohn, Michael; Mayhew, Bradley (2004). Lonely Planet Guide: Central Asia. Oakland, CA: Lonely Planet. ISBN 1-86450-296-7. Unknown parameter |name-list-style= ignored (help)
  • Cummings, Sally (2002). Kazakhstan: Power and the Elite. London: Tauris. ISBN 1-86064-854-1.
  • Demko, George (1997). The Russian Colonization of Kazakhstan. New York: Routledge. ISBN 0-7007-0380-2.
  • Fergus, Michael; Jandosova, Janar (2003). Kazakhstan: Coming of Age. London: Stacey International. ISBN 1-900988-61-5. Unknown parameter |name-list-style= ignored (help)
  • George, Alexandra (2001). Journey into Kazakhstan: The True Face of the Nazarbayev Regime. Lanham: University Press of America. ISBN 0-7618-1964-9.
  • Martin, Virginia (2000). Law and Custom in the Steppe. Richmond: Curzon. ISBN 0-7007-1405-7.
  • Nahaylo, Bohdan and Victor Swoboda. Soviet Disunion: A History of the Nationalities problem in the USSR (1990) excerpt
  • Nazarbayev, Nursultan (2001). Epicenter of Peace. Hollis, NH: Puritan Press. ISBN 1-884186-13-0.
  • Nazpary, Joma (2002). Post-Soviet Chaos: Violence and Dispossession in Kazakhstan. London: Pluto Press. ISBN 0-7453-1503-8.
  • Olcott, Martha Brill (2002). Kazakhstan: Unfulfilled Promise. Washington, DC: Brookings Institution Press. ISBN 0-87003-189-9.
  • Rall, Ted (2006). Silk Road to Ruin: Is Central Asia the New Middle East?. New York: NBM. ISBN 1-56163-454-9.
  • Rashid, Ahmed. The Resurgence of Central Asia: Islam or Nationalism? (2017)
  • Robbins, Christopher (2007). In Search of Kazakhstan: The Land That Disappeared. London: Profile Books. ISBN 978-1-86197-868-4.
  • Rosten, Keith (2005). Once in Kazakhstan: The Snow Leopard Emerges. New York: iUniverse. ISBN 0-595-32782-6.
  • Smith, Graham, ed. The Nationalities Question in the Soviet Union (2nd ed. 1995)
  • Thubron, Colin (1994). The Lost Heart of Asia. New York: HarperCollins. ISBN 0-06-018226-1.

แหล่งข้อมูลอื่น

ทั่วไป

  • from the
  • Country Profile from BBC News.
  • Kazakhstan. The World Factbook. Central Intelligence Agency.
  • Kazakhstan information from the United States Department of State
  • from the United States Library of Congress.
  • at UCB Libraries GovPubs.
  • Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan 29 กันยายน 2011 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
  • Kazakhstan Internet Encyclopedia
  • Kazakhstan at 20 years of independence, The Economist, 17 December 2011
  • "Blowing the lid off" – Unrest in Kazakhstan, The Economist, 20 December 2011
  • ประเทศคาซัคสถาน ที่เว็บไซต์ Curlie
  •   Wikimedia Atlas of Kazakhstan
  •   ดูข้อมูลทางภูมิศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับ ประเทศคาซัคสถาน ที่ OpenStreetMap
  • Country Facts from Kazakhstan Discovery
  • Key Development Forecasts for Kazakhstan from International Futures.

รัฐบาล

การค้า

  • World Bank Summary Trade Statistics Kazakhstan

พิกัดภูมิศาสตร์: 48°N 68°E / 48°N 68°E / 48; 68

ประเทศคาซ, คสถาน, คาซ, คสถาน, คาซ, Қазақстан, qazaqstan, qɑzɑqˈstɑn, สเซ, Казахста, kɐzəxˈstɐn, อทางการว, สาธารณร, ฐคาซ, คสถาน, คาซ, Қазақстан, Республикасы, qazaqstan, respublikasy, สเซ, Респу, блика, Казахста, เป, นประเทศท, ไม, ทางออกส, ทะเลใหญ, ดในโลก, นท, . khaskhsthan khaskh Қazakstan Qazaqstan qɑzɑqˈstɑn rsesiy Kazahsta n kɐzexˈstɐn michuxthangkarwa satharnrthkhaskhsthan khaskh Қazakstan Respublikasy Qazaqstan Respublikasy rsesiy Respu blika Kazahsta n epnpraethsthiimmithangxxksuthaelihythisudinolk miphunthikhrxbkhlumkwangkhwanginthwipexechiy aelaepnsatharnrthinxditshphaphosewiyt miphrmaedntidkbpraethsrsesiy cin aelapraethsinexechiyklang idaek khirkissthan xusebkisthan aelaetirkemnisthan aelamichayfngbnthaelaekhsepiyn khaskhsthanekhyepnswnhnungkhxngshphaphosewiytsatharnrthkhaskhsthanҚazakstan Respublikasy Qazaqstan Respublikasy khaskh Respu blika Kazahsta n rsesiy thngchati traaephndinephlngchati emningkhaskhstanum khaskhsthankhxngkha source source thitngkhxng praethskhaskhsthan ekhiyw emuxnghlwngnur sultn51 10 N 71 26 E 51 167 N 71 433 E 51 167 71 433emuxngihysudxlmaetx43 16 39 N 76 53 45 E 43 27750 N 76 89583 E 43 27750 76 89583phasarachkarkhaskhphasarachkarrwmrsesiy a xksrthangkarsirillik b latin c klumchatiphnthu 2020 2 68 5 khaskh18 9 rsesiy3 3 xusebk1 5 xuykur1 4 yuekhrn1 1 tatar1 0 eyxrmn4 5 xun sasna 2020 3 72 0 xislam23 1 khrist5 xun 4 imrabuedmanimchawkhaskhsthan d 5 karpkkhrxngrthediyw rabbphrrkhedn rabbprathanathibdi satharnrthrththrrmnuy prathankhnamntrikhwammnkhngnursultn nasarbayif prathanathibdikhaesim ochmart otkaeyf naykrthmntrixskar mamin prathanwuthisphaMaulen Asimbaev prathan MazhilisNurlan Nigmatulinsphanitibyytirthspha sphasungwuthispha sphalangMazhiliskxtng rthkhankhaskhkh s 1465 ekhtpkkhrxngtnexngxalch13 thnwakhm kh s 1917 satharnrthpkkhrxngtnexngkhirkis26 singhakhm kh s 1920 satharnrthpkkhrxngtnexngkhaskh19 mithunayn kh s 1925 satharnrthkhaskh5 thnwakhm kh s 1936 prakasepnxthipity25 tulakhm kh s 1990 epliynchuxepnsatharnrthkhaskhsthan10 thnwakhm kh s 1991 epnexkrachcakshphaphosewiyt16 thnwakhm kh s 1991 ekhaepnsmachikekhruxrthexkrach21 thnwakhm kh s 1991 idrbkaryxmrb26 thnwakhm kh s 1991 yxmrbepnsmachikshprachachati2 minakhm kh s 1992 rththrrmnuychbbpccubn30 singhakhm kh s 1995phunthi rwm2 724 900 tarangkiolemtr 1 052 100 tarangiml xndbthi 9 aehlngna 1 7prachakr 2020 praman18 711 560 6 xndbthi 64 khwamhnaaenn7 txtarangkiolemtr 18 1 txtarangiml xndbthi 236 cidiphi xanacsux 2020 praman rwm569 813 phnlandxllarshrth 7 xndbthi 41 txhw30 178 dxllarshrth 7 xndbthi 53 cidiphi rakhatlad 2020 praman rwm179 332 phnlandxllarshrth 7 xndbthi 55 txhw9 686 dxllarshrth 7 xndbthi 69 cini 2017 27 5 8 taexchdiix 2019 0 825 9 sungmak xndbthi 51skulenginethngek KZT ekhtewlaUTC 5 6 tawntk tawnxxk rupaebbwnthipppp ww dd kk ww dd pppp ru khbrthdankhwarhsothrsphth 7 6xx 7 7xxodemnbnsud kz kazkhaskhsthanepnpraethsthimiphunthiihyepnxndb 9 khxngolk xyangirkdi miphunthikungthaelthray steppe xyumak cungmiprachakrepnxndbthi 57 mipraman 6 khn tr km enuxha 1 phumisastr 2 prawtisastr 2 1 khaskhsthandinaednswnhnungkhxngshphaphosewiyt 3 karemuxngkarpkkhrxng 3 1 brihar 3 2 nitibyyti 3 3 tulakar 3 4 sthankarnkaremuxng 3 5 siththimnusychn 4 karaebngekhtkarpkkhrxng 5 noybaytangpraeths 5 1 khwamsmphnthkbrsesiy 5 2 khwamsmphnthkbklumekhruxrthexkrach 5 3 khwamsmphnthkbrachxanackrithy 6 kxngthph 6 1 kxngthphbk 6 2 kxngthphxakas 6 3 kxngthpherux 6 4 kxngkalngkungthhar 7 esrsthkic 7 1 okhrngsrangthangesrsthkic 7 2 phakhekstrkrrm 7 3 karkhrxbkhrxngkrrmsiththithidin 7 4 karptirupesrsthkic 7 5 sthankarnesrsthkicpccubn 7 6 karthxngethiyw 8 karkhmnakhm 9 okhrngsrangphunthan 9 1 khmnakhm aela othrkhmnakhm 9 1 1 khmnakhm 9 1 2 othrkhmnakhm 9 2 withyasastr aela ethkhonolyi 9 3 karsuksa 9 4 satharnsukh 9 5 swsdikarsngkhm 10 prachakr 10 1 echuxchati 10 2 sasna 10 3 phasa 11 wthnthrrm 11 1 sthaptykrrm 11 2 dntri 11 3 xahar 11 4 suxmwlchn 11 5 wnhyud 11 6 kila 11 6 1 futbxl 11 6 2 mwysakl 12 hmayehtu 13 xangxing 14 xanephim 15 aehlngkhxmulxunphumisastr aekikh aephnthipraethskhaskhsthan phakhehnuxkhxngkhaskhsthan dwyphunthi 2 7 lantarangkiolemtr 1 56 lantarangiml khaskhsthancungepnpraethsthiihythisudxndb 9 khxngolk odymikhnadphx kbphumiphakhyuorptawntkemuxngihykhxngpraethsidaek nur sultn epnemuxnghlwngtngaeteduxnmithunayn ph s 2541 xlmaetx xditemuxnghlwng ekhyepnthiruckkninchux xlma xata Alma Ata aelakxn ph s 2460 1917 inchuxewiyrnuy kharakhnedx echimekiynt esiyemiyy esmipalatinskh aelaetxrkisthan ekhyepnthiruckinchux yasilksnaphumipraethsaephkhyaycaktawnxxkcdtawntk tngaetthaelsabaekhsepiyncnthungaexngtharim sineciyng aelaethuxkekhaxlit aelacakehnuxcdit tngaetthirabisbieriytawntkcnthungoxexsisaelathaelthraykhxngphumiphakhexechiyklanglksnaphumixakasepnaebbphakhphunthwip mivduhnawthihnaweynaelavdurxnaehngaelngaelakungaehngaelngkhwamyawkhxngphrmaedn rsesiy 6 846 kiolemtr xusebkisthan 2 203 kiolemtr cin 1 533 kiolemtr khirkissthan 1 051 kiolemtr aelaetirkemnisthan 379 kiolemtr aemnaaelathaelsabsakhyidaek thaelxarl aemnaxili aemnaxirtich aemnaxichim thaelsabblkhch thaelsabissn nur sultn xlmaetx emuxngthiihythisudkhxngkhaskhsthanprawtisastr aekikhkhaskhsthandinaednswnhnungkhxngshphaphosewiyt aekikh khaskhsthanekhyepn 1 in 15 rthkhxngshphaphosewiyt eriykwa satharnrthsngkhmniymosewiytkhaskh KSSR phayhlngwnthi 16 thnwakhm kh s 1991 kprakasexkrachepnrthsudthaycakshphaphosewiytaelakxtngpraethskhaskhsthandinaednthiepnkhaskhsthaninpcubn miphukhnmatngthinthanthamahakintngaetyukhhin sungcaksphaphphumipraethsthiaehngaelng xachiphhlkkhxngkhninyukhobrankkhuxkareliyngstwaebberrxn odyerimtnmacakkareliyngmainyukhstwrrsthi 13 chawmxngokl kekhamainekhtni aelakerimwangrabbkarpkkhrxngthiepneruxngepnrawkhun aelamikareriykekhtkarpkkhrxngkhxngphwkekhawa rthkhankhaskh aetkhwamepntwtnkhxngchawkhaskh erimpraktchdinstwrrsthi 16 emuxphasa wthnthrrm aebbkhaskherimmikhwamaetktangcakkhnklumxuninchwngtnstwrrsthi 19 rsesiythipkkhrxngdinaednaethbnixyu aetimidihkhwamsnicxairmakmay kerimkhyayxiththiphlekhamaxyangepncringepncng aelasamarthkhwbkhumpkkhrxngdinaednaethbniidxyangprasbkhwamsaerc enuxngcakwitkeruxngkarkhyayxiththiphlekhamakhxngfayxngkvskaremuxngkarpkkhrxng aekikhbrihar aekikh dubthkhwamhlkthi rthbalkhaskhsthan khaskhsthanepnsatharnrthprathanathibdi prathanathibdiepnphubychakarthharbkkhxngkxngkalngtidxawuthaelaxacybyngkdhmaythiidrbkarphanodyrthspha nitibyyti aekikh dubthkhwamhlkthi rthsphaaehngkhaskhsthan tulakar aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidsthankarnkaremuxng aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidsiththimnusychn aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidkaraebngekhtkarpkkhrxng aekikhpraethskhaskhsthanaebngxxkepn 14 cnghwd provinces oblystar aela 3 ethsbalnkhr cities qalalar thukcnghwdmiphuwarachkarcnghwd Akim thiaetngtngodyprathanathibdi swnxakhimkhxngethsbalidrbkaraetngtngcakxakhimkhxngaekhwn oblasts rthbalkhaskhsthanyayemuxnghlwngcakxlmaetxipxstana emuxwnthi 10 mithunayn ph s 2541 aephnthipraethskhaskhsthanaesdngcnghwd hmayelkh rhsphumisastr ekhtkarpkkhrxng emuxnghlwng enuxthi tr km canwnprachakr1 nkhrxlmaetx Almaty 2 KZ ALM cnghwdxlmaetx Almaty tldikhxrkn Taldykorgan 224 000 860 0003 KZ AKM cnghwdxkhomla Aqmola khxkhechtaxu Kokshetau 121 400 829 0004 KZ AKT cnghwdxkhetxeb Aqtobe xkhetxeb Aqtobe 300 600 661 0005 krungnur sultn Nursultan 6 KZ ATY cnghwdxaetxera Atyrau xaetxera Atyrau 118 600 380 0007 nkhribokhnur Baikonur 8 KZ VOS cnghwdxistkhaskhsthan East Kazakhstan exisekhemn Oskemen 283 300 897 0009 KZ MAN cnghwdmngkuystaxu Mangghystau xkhtaxu Aqtau 165 600 316 84710 KZ SEV cnghwdnxrthkhaskhsthan North Kazakhstan epotrpfl Petropavl 123 200 586 00011 KZ PAV cnghwdpfoldar Pavlodar pfoldar Pavlodar 124 800 851 00012 KZ KAR cnghwdkharakndi Qaraghandy kharakndi Qaraghandy 428 000 1 287 00013 KZ KUS cnghwdkustain Qostanay kustain Qostanay 196 000 975 00014 KZ KZY cnghwdkhuysilxxrda Qyzylorda khuysilxxrda Qyzylorda 226 000 590 00015 KZ YUZ cnghwdesathkhaskhsthan South Kazakhstan chimekhnt Shymkent 118 600 1 644 00016 KZ ZAP cnghwdewstkhaskhsthan West Kazakhstan oxrl Oral 151 300 599 00017 KZ ZHA cnghwdcmbil Zhambyl tars Taraz 144 000 962 000inpi ph s 2538 rthbalkhaskhsthanaelarsesiyidthakhxtklngihrsesiyechaphunthi 6 000 tr km lxmrxbthanplxycrwdthiibkxnkir hruxibokhnur aelaemuxngibokhnur edim elninskh epnewla 20 pinoybaytangpraeths aekikhkhwamsmphnthkbrsesiy aekikh khwamsmphnthkhaskhsthan rsesiy khaskhsthan rsesiyswnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidkhwamsmphnthkbklumekhruxrthexkrach aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidkhwamsmphnthkbrachxanackrithy aekikh khwamsmphnthkhxngthngsxngpraethsdaeninipxyangrabrunmaodytlxd tngaetmikarsthapnakhwamsmphnthemuxwnthi 6 krkdakhm ph s 2535 pccubn khwamsmphnthithy khaskhsthannbidwamiphthnakarthikawhnaaelaaennaefn yingkhun odyidmikaraelkepliynkareyuxnradbsungrahwangkn rwmthngidmikaraelkepliynkhwamru prasbkarn aelakhwamrwmmuxdantang rahwangknxyangtxenuxng xathi khwamrwmmuxdankarthxngethiywaelabrikar aelawichakar epntnithyidaetngtngnay Mirgali Kunayev epn ksm n nkhrxlmaetx aelamixanactrwclngtra sungnkthxngethiywkhaskhsthansamarthkhxrbkartrwclngtraephuxphankinithyidekin 15 wnphunaithykbkhaskhsthanmikhwamsmphnththiiklchidaelamikaraelkepliynkareyuxnrahwangknxyangsmaesmx sungmiswnchwyihkhwamrwmmuxrahwangsxngpraethsdaeninipxyangrabrun khaskhsthanidihkarsnbsnunithyinkarsmkhrepnsmachikkarprachumwadwykarptismphnthaelakaraeswnghamatrkaresrimsrangkhwamiwenuxechuxicinexechiy Conference on Interaction and Confidence Building Measures in Asia CICA sungepnkrxbkarprachumephuxsngesrimkhwammnkhngaelaesthiyrphaphinphumiphakhexechiythikhaskhsthanidrierimkhun odyithyidekhaepnsmachikkhxng CICA emuxeduxntulakhm 2547faykhaskhsthanprasngkhthicasmkhrepnsmachikkarprachumwadwykhwammnkhngrahwangpraethsinexechiytawnxxkechiyngit ASEAN Regional Forum ARF aelakhxrbkarsnbsnuncakpraethsithyithyidsnbsnunkhaskhsthaninkarekharwmepnsmachikkhwamrwmmuxexechiy Asia Cooperation Dialogue ACD sungithyrierim odyinrahwangkarprachumrthmntri ACD emuxwnthi 21 mithunayn 2546 thicnghwdechiyngihm thiprachum idihkarsnbsnunxyangepnexkchnthinkarrbkhaskhsthanekhaepnsmachik ACDkxngthph aekikhdubthkhwamhlkthi kxngthphkhaskhsthan kxngthharekiyrtiyshnwyphithkssatharnrth swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidkxngthphbk aekikh dubthkhwamhlkthi kxngthphbkkhaskhsthan thharkhaskhsthanswnihythuksubthxdmacakkxngthphaedngkhxngshphaphosewiyt hnwynganehlaniklayepnaeknhlkkhxngthharkhaskhsthansmyihm karkhyaytwthiihythisudkhxngkxngthphbkkhaskhsthanidmungennthihnwyrthhumekraainpithiphanma tngaetpikh s 1990 hnwyhumekraaidkhyaycak 500 khn thung 1 613 khn inpikh s 2005khaskhsthanidsngthharwiswkr 49 khn ipyngxirkephuxihkhwamchwyehluxpharkickhxngshrthxemrikabukrukxirk kxngthphxakas aekikh dubthkhwamhlkthi kxngthphxakaskhaskhsthan swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidkxngkalngthangxakaskhaskhsthanepnswnprakxbswnihykhxngekhruxngbinyukhosewiyt rwmthng 41 MiG 29s 44 MiG 31S 37 Su 24s aela 60 Su 27s kxngthpherux aekikh dubthkhwamhlkthi kxngthpheruxkhaskhsthan swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniideruxkalngelk thithukekbrksaiwyngxyuinthaelsabaekhsepiyn kxngkalngkungthhar aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidesrsthkic aekikhokhrngsrangthangesrsthkic aekikh khaskhsthanepnpraethsthimiphunthiihyepnxndbsxnginklumpraethsxditshphaphosewiyt mithrphyakrthisakhyepncanwnmak echn namndib aerthatu tlxdcnyngmikhidkhwamsamarththangkarekstrxnenuxngmacakphunthisahrbephaaplukaelathapsustwthikwangkhwangkxnpi ph s 2533 rabbesrsthkickhaskhsthanepnswnhnungkhxngrabbkaraebngkarphlitkhxngshphaphosewiyt odythukkahndihmikhwamchanaydanekstrkrrm tamokhrngkardinaednbrisuththihruchchxf Khrushchev Virgin Lands swnxutsahkrrmhlkkhunxyukbkarkhudecaanamnaelakarthaehmuxngaer karphsmolha aelakarskdaerthatu tlxdcnkarphlitekhruxngckrkhnadihy echn ekhruxngmuxkxsrang rthaethrketxr aelaekhruxngmuxekhruxngichinkarekstrphayhlngkarslaytwkhxngshphaphosewiyt khwamtxngkarsinkhaekhruxngckrklhnksungepnsinkhahlkkhxngkhaskhsthanidldlng sngphlihsphaphesrsthkictktaxyangmakrahwangpi ph s 2534 2537 xtraenginefxsungaelamulkha Real GDP ldlngmakkwarxyla 5 rahwangpi ph s 2538 2540 rthbalkhaskhsthanidptiruprabbesrsthkicaelaaeprruprthwisahkicxyangrwderw sngphlihthrphysinswnihytksuphakhexkchn xtrakarecriyetibotkhxngpraethserimfuntwkhuninpi ph s 2539 khaskhsthanidekharwmepnphakhikhwamrwmmuxkxsrangthxsngnamninthaelaekhsepiyn sungsngphlihsamarthsngxxknamnidmakkhuninpi ph s 2541 sphawakartktakhxngrakhanamnintladolkidsngphlihesrsthkickhxngkhaskhsthantktalngchwkhna aethlngcakpi ph s 2542 rakhanamnidthibtwsungkhun prakxbkbkarldkhaenginthithukcnghwaaelakarekstrthiidphldi thaihphawaesrsthkickhaskhsthanecriyetibot phakhekstrkrrm aekikh ekstrkrrmepnphakhxutsahkrrmthimikarcangnganmakthisud khidepnhnunginsamkhxngkarsngxxk hrux rxyla 20 25 khxngaerngnganphakhxutsahkrrm phlphlithlkidaek emldphnthuphuchaetkarekbekiywphlphlitthiimaennxnaelakarptiruprabbesrsthkicxyanglum dxn thaihkarekbekiywemldphnthuphuchthiekhysungsudinpi ph s 2535 klbtktathisudinpi ph s 2538 aelakarphlitphakhkarekstrsungekhymiswnaebngrayidprachachatirxyla 23 inpi ph s 2532 klbldlngmaxyuthirxyla 8 6 inpi ph s 2543 swnphakhkarbrikarthithuklaelyphayitrabxbkhxmmiwnist klbmikarkhyaytwkhunxyangehnidchdnbaetidrbexkrachswndankarkha thixyuxasy aelakarkhmnakhm kmikarkhyaytwxyangrwderwechnkn sahrbkarlngthunnnmimulkharxyla 19 khxng GDP odyhnunginsikhxngkarlngthunnn macakbristhtangchatithiekhamalngthuninxutsahkrrmnamnaelaolha karkhrxbkhrxngkrrmsiththithidin aekikh karoxnthurkicthidinihepnkhxngphakhexkchndaeninipxyangcha aelarthbalxnuyatihchawkhaskhethannepnecakhxngkrrmsiththithidinekstrkrrmid inkrnithichawtangchatiaelaprachachnthwiptxngkarkhrxbkhrxngkrrmsiththithidinxun catxngmibanhruxthrphysinxyubnthidinphunnn swnthidinnxkehnuxcaknnthukkhrxbkhrxngodyphakhrth karptirupesrsthkic aekikh prathanathibdinasarbaeyfidnakhwamlmehlwaelakhxphidphladkhxngkarptirupesrsthkicinyuorptawnxxkmaepnphunthaninkarkahndnoybayptirupesrsthkickhxngpraeths odyechphaakhxphidphladekiywkbkarerngsrangrabbesrsthkicaebbtawntk dwykarptiesthbthbathkhxngrthinrabbesrsthkicaelanakliktladmaichthnthiodymiidmikarphthnaokhrngsrangphunthanihsamarthrxngrbkarphthnakhxngrabbxyangsxdkhlxngknesiykxn dwyehtuni khaskhsthancungihkhwamsakhykbkardaeninbthbathkhxngrthinkarkhwbkhum karphlit karhmunewiynenginthun aelakardaeninkhwamsmphnththangesrsthkickbtangpraethstxip phrxmthngphsmphsanklikkhxngrthaelakliktladekhadwyknsphaphesrsthkickhxngkhaskhsthankalngxyuinrahwangkarphthnaipsurabbkartladaebbesri inpi ph s 2539 khaskhsthanerimfuntwthangesrsthkicaelamiesthiyrphaphthangkarenginmakkhun sngektidcakxtraenginefxkhxngrakhaphubriophkhldlngehluxephiyngrxyla 39 1 inpi ph s 2539 emuxethiybkbpi ph s 2538 thimixtrarxyla 175 aelapi ph s 2537 thimixtrathungrxyla 1 900 swnxtrakarwangngannnxyuinradbthitaxyangirktam sthankarnthangesrsthkickyngmikhwamepraabangxyu odyechphaainswnkhxngxutsahkrrmphlitehlkaelaehmuxngaeryngtktaxyu ephraakhadaekhlnenginthunaelapccyinkarphlit thaihmiswnekinkhxngaerngnganaelaprasiththiphaph swnthangphakhekstrkrrmnn phlphlitkyngxyuinradbthitakwathikhadhmaykniw karlngthunkhudecaanamnthibxnamn Tengiz khxngkhaskhsthan sungrthbalkhaskhsthanlngthunrwmkbbristh Chevron khxngshrth idrbphlkrathbcakkardaeninnoybaykhxngrsesiythicacakdkarsngxxknamnkhxngkhaskhsthanphanthxsngnamnkhxngtn odylasud bxnamn Tengiz samarthsngxxknamnidephiyng 880 000 barerltxeduxnethann inkhnathiepahmaykarphlitinpi ph s 2540 khux 30 000 barerltxwnxyangirktam khaskhsthan rsesiy turki xaesxribcan aelashrthxemrika kidrwmknharuxephuxaekikhpyhakarsngxxknamnphanthxkhxngpraethstang khxngkhaskhsthanaelw enuxngcakkhaskhsthanmiokhrngkarsrangthxkhnsngnamnaelaaeksphanrsesiy ipyngchayfngthaelda odyiderimdaeninkarinpi ph s 2541 aelacasinsudokhrngkarphayinsinpi ph s 2543 aetesnthangthithxsngnamnaelakasphannn epnpraethskhuaekhngthangdannikbkhaskhsthanthngsin echn xaesxribcan xihran aelarsesiy aelatnthunkhxngkarsrangthxkmirakhaaephng sunginrayayawaelw khaskhsthancatxngihkhwamkhumkhrxngaekesnthangkhxngthxsngxxknamnaelaaeksthngdankarkhaaelakaremuxngethathiphanma praethsthiducaprasbkhwamsaercmakthisudinkardaeninthurkicnamnkbkhaskhsthan idaek turki sungbrrlukhxtklngkbkhaskhsthanthicarwmknphthnabxnamnaelaaeksthrrmchatiinkhaskhsthanthung 7 aehng odyturkicaidrbswnaebngepnnamncanwn 2 1 phnlanbarerlaelaaeksthrrmchaticanwn 208 9 phnlanlukbaskemtr khaskhsthanminamnsarxngthung 2 5 khxngprimannamnolk aelakhadwaphayinpi 2560 catidxndb 1 in 10 phusngxxknamn 10 sahrbkardungdudnklngthuncaktangchati khaskhsthancatxngaekpyhakarthucritaelapyhakhwamimoprngiskhxngkarlngthun sungphbxyuthwip odyechphaakarkhrxbkhrxngdanesrsthkicodyklumphucdkarnamnthimixanacthangkaremuxng cathaihrthbalmirayidcakkarekbphasinxylng sthankarnesrsthkicpccubn aekikh kxnwikvtesrsthkickhxngrsesiy khaskhsthanidrbkarklawthungcaknanachatikhxnkhangdi inaengkhxngkhwamphyayamaelaphlkhxngkarphthnapraeths aetodythirsesiyepnpraethskhukhahlkkhxngkhaskhsthan cungthaihkhaskhsthanidrbphlkrathbcakwikvtesrsthkickhrngnidwy odyemuxwnthi 4 emsayn ph s 2542 rthbalaelathnakharchatikhaskhsthanidprakascayutikaraethrkaesngephuxphyungxtrakaraelkepliynkhxngenginetngek Tenge aelaplxykhaenginlxytw ephuxihsinkhakhxngkhaskhsthansamarthaekhngkhnkbsinkhacakpraethsxunthiidldkhaenginintladolkid thngni khaenginetngekxxntwlngxyangtxenuxng cakxtraaelkepliyn 1 dxllarshrth tx 88 etngek ineduxnemsayn ph s 2542 cneduxnkrkdakhm ph s 2546 xtraaelkepliyn 1 dxllarshrth ethakb 146 37 etngekxyangirkdi khaskhsthanidphthnarabbkarenginkarthnakharepnxyangmak rwmthngmikarptiruprabbesrsthkicaelakarengin cnkrathnginpi ph s 2543 khaskhsthanepnpraethsaerkkhxngxditshphaphosewiytthisamarthcaycharahnikhunaekkxngthunkarenginrahwangpraeths IMF idlwnghnakxnkahndthung 7 pi aelainpi ph s 2545 idmikhwamrwmmuxkbrthbalshrthxemrikaindankarwangaephnrabbesrsthkic thngni karprbepliynkdraebiybekiywkbphasiaelarabbkarkhlngmiswnchwyinkarphthnaesrsthkickhxngpraethsepnxyangmaknamnaelaaeksthrrmchatiyngkhngepnxutsahkrrmhlkthitharayidihaekpraeths thngni mikarphisucnaelwwakhaskhsthanepnaehlngsarxngnamnkhxngolkrxyla 2 5 aelacasamarthphlitnamnidwnla 3 lanbarerlphayinpi ph s 2558 sungcathaihkhaskhsthanxyuinklum 1 in 10 khxngpraethsphusngxxknamnkhxngolk karthxngethiyw aekikh aemwaphuekhaaelathaelsabepnaehlngthxngethiywthinasnic aetxutsahkrrmkarthxngethiywmikaretibotchamakephraaidrbkarlngthunnxy 11 inchwngthswrrs 2000 minkthxngethiywechliypila 450 000 khn swnihymacakrsesiy thaelsab Issyk Kul aelaphuekhaethiynchanepnsthanthithxngethiywthikhxnkhangniym thaelsab Issyk Kulkarkhmnakhm aekikhokhrngsrangphunthan aekikhkhmnakhm aela othrkhmnakhm aekikh khmnakhm aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniid thanghlwnginkhaskhsthan thanghlwngihmrahwangxlmaetxkbchayaednkbpraethscincaldewlainkarkhnsngcak 6 chwomng ehlux 3 chwomng othrkhmnakhm aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidwithyasastr aela ethkhonolyi aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidkarsuksa aekikh dubthkhwamhlkthi karsuksainkhaskhsthan swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniid sthansuksainkhaskhsthan karsuksaepnsaklaelabngkhbipcnthungradbmthymsuksaaelaxtrakarruhnngsuxkhxngphuihyepn 99 5 karsuksaprakxbdwykarsuksahlsamkhntxnkhux radbprathmsuksa 1 4 rupaebb karsuksakhnphunthanthwip 5 9 fxrm aelakarsuksaradbxawuos aebbfxrm 10 11 hrux 12 aebngepnhmwdwichasuksathwipxyangtxenuxngaelakarsuksamuxxachiph pccubnmimhawithyalyorngeriynaelasthabnkardntriorngeriynthisungkhunaelasungkhunxyuthiwithyaly satharnsukh aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidswsdikarsngkhm aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidprachakr aekikhswnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniiderimcakchnephaerrxnechuxsayphsmmxngokl etxrkich eriyktnexngwa khaskh chawkhaskhswnihyphudphasarsesiy 10 khaskhsthanmicanwnprachakr 16 741 519 khn ph s 2545 echuxchati aekikh chawkhaskh 53 4 chawrsesiy 30 chawyuekhrn 3 7 chaweyxrmn 2 4 chawxusebk 2 5 chawtatar 1 7 chawxuykur 1 4 chawekahli 0 7 xun 4 2 sasna aekikh sasnainkhaskhsthansasna rxylaxislam 70 2 khrist 26 2 phuthth 0 50 xun 0 2 immisasna 2 8 imrabu 0 5 cakkarsarwcinpi kh s 2009 phbwachawkhaskhsthanrxyla 70 2 nbthuxsasnaxislam rxnglngmakhuxsasnakhrist nikayxisethirnxxrothdxks rxyla 26 6 nbthuxsasnaphuthth rxyla 0 50 sasnaxun odyechphaasasnayudah rxyla 0 2 mirxyla 2 8 rabuwatnepnphuthiimmisasna aelarxyla 0 5 imidrabuwanbthuxsasnaid 12 sasnaxislamepnsasnathimicanwnsasnikmakthisudinpraeths tammadwysasnakhristnikayrsesiyxxrthxdxks hlngcakkaraeyktwxxkcakshphaphosewiyt khaskhsthanmikaraesdngxxkthungkarnbthuxsasna esriphaphinkarnbthuxsasna aelakarptibtisasnkicthiaephrhlaykhun sasnsthankwarxyaehngephimcanwnkhunxyangrwderw smakhmthangsasnaephimkhuncak 670 aehnginpi kh s 1990 epn 4 170 aehnginpccubn 13 chawmuslimswnihynbthuxnikaysunniymshbhanafi sasnikchnswnihykhuxklumechuxsaykhaskhkwarxyla 60 aelainklumchawxusebk xuykur aelatatar 14 michawsunniynxykwarxyla 1 suksamshbsafixi odyechphaaklumechuxsayechechn mimsyidthnghmd 2 300 aehng 13 sungthukaehngidekharwmkbsmakhmcitwiyyanmuslimkhaskhsthan Spiritual Association of Muslims of Kazakhstan odykhuntrngtxsalmfti Mufti 15 aelamiwnxidilxdhaepnwnhyudrachkar 13 hnunginsikhxngprachakrnbthuxsasnakhristnikayrsesiyxxrthxdxks inklumprachachnthimiechuxsayrsesiy yuekhrn aelaeblarusesiy 16 nxkcakniyngminikayormnkhathxlikaelaopretsaetnt 14 miobsthkhristnikayxxrthxdxks 3 258 aehng obsthnikayormnkhathxlik 93 aehng aelaobsthkhxngnikayopretsaetntkwa 500 aehng thngniwnkhristmaskhxngnikayxxrthxdxksidepnwnhyudrachkarkhxngpraethsechnkn 13 nxkcakniyngmisasnaxun echn yudah baih hindu phuthth epnxathi 14 tamkhxmulkarsarwcsamaonprachakrinpi kh s 2009 mikhristsasnikchnnxymakthimiichklumchawslafaelaeyxrmn tamtarang 17 chatiphnthu xislam khrist yudah phuthth xun immisasna imrabukhaskh 98 34 0 39 0 02 0 01 0 02 0 98 0 26 rsesiy 1 43 91 64 0 04 0 02 0 03 6 09 0 75 xusebk 99 05 0 39 0 01 0 01 0 02 0 37 0 16 yuekhrn 0 94 90 74 0 03 0 01 0 02 7 31 0 94 xuykur 98 35 0 51 0 02 0 01 0 03 0 61 0 47 tatar 79 57 10 24 0 02 0 03 0 06 8 11 1 97 eyxrmn 1 58 81 59 0 05 0 04 0 11 13 96 2 68 ekahli 5 24 49 35 0 21 11 40 0 14 28 51 5 16 turki 99 13 0 30 0 01 0 01 0 02 0 33 0 21 xaesxri 94 81 2 51 0 02 0 02 0 03 1 86 0 76 eblarusesiy 0 79 90 16 0 04 0 01 0 03 7 82 1 15 dnkn 98 93 0 37 0 01 0 03 0 04 0 34 0 28 ekhird 98 28 0 53 0 03 0 02 0 02 0 74 0 38 thacik 97 78 0 91 0 01 0 02 0 08 0 85 0 35 opaelnd 0 69 90 07 0 04 0 01 0 13 7 30 1 76 echechn 93 69 2 99 0 02 0 01 0 05 2 08 1 16 khirkis 96 67 0 89 0 03 0 03 0 02 1 51 0 86 xun 34 69 52 32 0 82 0 91 0 13 8 44 2 69 rwm 70 20 26 32 0 03 0 09 0 02 2 82 0 51 phasa aekikh dubthkhwamhlkthi phasarsesiy dubthkhwamhlkthi phasakhaskhwthnthrrm aekikhdubthkhwamhlkthi wthnthrrmkhaskhsthan sthaptykrrm aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniiddntri aekikh aestmprupekhruxngdntri rthsmyihmkhxngkhaskhsthanepnthitngkhxngrthxxrekhstrakhaskh Kurmangazy khxngdntriphunban wngdntriphunbanthiichinkartngchuxtam Kurmangazy Sagyrbayuly nkaetngephlngthimichuxesiyngaelaepnphueln dombra cakstwrrsthi 19 xahar aekikh swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidsuxmwlchn aekikh dubthkhwamhlkthi suxsarmwlchninkhaskhsthan wnhyud aekikh dubthkhwamhlkthi raychuxwnsakhykhxngkhaskhsthan kila aekikh dubthkhwamhlkthi satharnrthkhaskhsthaninoxlimpik satharnrthkhaskhsthaninpharalimpik aela satharnrthkhaskhsthaninexechiynekms futbxl aekikh dubthkhwamhlkthi shphaphfutbxlkhaskhsthan futbxlthimchatikhaskhsthan aela futsxlthimchatikhaskhsthan swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidmwysakl aekikh dubthkhwamhlkthi shphaphmwysaklkhaskhsthan aela mwysaklinkhaskhsthan swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidkhaskhsthanekharwmkaraekhngkhnoxlimpikxyangsmaesmx odyechaaxyangyingkarchkmwyhmayehtu aekikh nxkcakphasakhaskh phasarsesiymisthanathangkarthukradbaelathukrupaebb 1 xksrthangkarkhxngphasakhaskh cnthung kh s 2025 aelaphasarsesiy xksrthangkarkhxngphasakhaskh kh s 2025 epntnma chawkhaskhsthanrwmphlemuxngthnghmd sungtrngkhamkbchawkhaskhthiepnchuxeriykklumchatiphnthukhaskh 4 xangxing aekikh Constitution of the Republic of Kazakhstan Archived 14 krkdakhm 2014 thi ewyaebkaemchchin zan kz Chislennost naseleniya Respubliki Kazahstan po otdelnym etnosam na nachalo 2020 goda subkhnemux 6 August 2020 Religion in Kazakhstan GRF www globalreligiousfutures org Schneider Johann F Larsen Knud S Krumov Krum Vazow Grigorii 2013 Advances in International Psychology Research Approaches and Personal Dispositions Socialization Processes and Organizational Behavior phasaxngkvs Kassel university press GmbH p 164 ISBN 978 3 86219 454 4 ekb cakaehlngedimemux 27 February 2018 Kazakhstan CIA World Factbook Negizgi stat gov kz ekb cakaehlngedimemux 30 May 2019 subkhnemux 30 May 2019 7 0 7 1 7 2 7 3 World Economic Outlook Database October 2019 IMF org International Monetary Fund subkhnemux 29 January 2020 GINI index World Bank estimate data worldbank org World Bank subkhnemux 7 May 2019 Human Development Report 2020 PDF phasaxngkvs United Nations Development Programme 15 December 2020 subkhnemux 15 December 2020 10 0 10 1 thxngipkbictn khaskhsthan swrrkhaehngexechiyklang Kyrgyzstan country profile Library of Congress Federal Research Division January 2007 This article incorporates text from this source which is in the public domain The results of the national population census in 2009 Agency of Statistics of the Republic of Kazakhstan 12 November 2010 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2011 07 22 subkhnemux 21 January 2010 13 0 13 1 13 2 13 3 Religious Situation Review in Kazakhstan Archived 2017 10 14 thi ewyaebkaemchchin Congress of World Religions Retrieved on 2009 09 07 14 0 14 1 14 2 Kazakhstan International Religious Freedom Report 2008 U S Department of State Retrieved on 2009 09 07 Islam in Kazakhstan Archived 2009 09 18 thi ewyaebkaemchchin Retrieved on 2009 09 07 Kazakhstan United States Commission on International Religious Freedom United States Department of State 2009 10 26 subkhnemux 2010 06 03 Nac sostav rar khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2011 05 11 subkhnemux 2011 07 24 bthkhwamnirwmkhxkhwamcaknganthimienuxhaesri free content khxkhwamnamacak UNESCO Science Report towards 2030 365 387 UNESCO UNESCO Publishing ephuxeriynruwithiinkarephimkhxkhwamthimisyyaxnuyatesrilnginbthkhwamwikiphiediy oprdxanhnawithikarni sahrbkhxmulinkarnaenuxhacakwikiphiediyipich oprdxankhxkahndkarichnganxanephim aekikhAlexandrov Mikhail 1999 Uneasy Alliance Relations Between Russia and Kazakhstan in the Post Soviet Era 1992 1997 Westport CT Greenwood Press ISBN 0 313 30965 5 Cameron Sarah 2018 The Hungry Steppe Famine Violence and the Making of Soviet Kazakhstan Cornell University Press 2018 online review Clammer Paul Kohn Michael Mayhew Bradley 2004 Lonely Planet Guide Central Asia Oakland CA Lonely Planet ISBN 1 86450 296 7 Unknown parameter name list style ignored help Cummings Sally 2002 Kazakhstan Power and the Elite London Tauris ISBN 1 86064 854 1 Demko George 1997 The Russian Colonization of Kazakhstan New York Routledge ISBN 0 7007 0380 2 Fergus Michael Jandosova Janar 2003 Kazakhstan Coming of Age London Stacey International ISBN 1 900988 61 5 Unknown parameter name list style ignored help George Alexandra 2001 Journey into Kazakhstan The True Face of the Nazarbayev Regime Lanham University Press of America ISBN 0 7618 1964 9 Martin Virginia 2000 Law and Custom in the Steppe Richmond Curzon ISBN 0 7007 1405 7 Nahaylo Bohdan and Victor Swoboda Soviet Disunion A History of the Nationalities problem in the USSR 1990 excerpt Nazarbayev Nursultan 2001 Epicenter of Peace Hollis NH Puritan Press ISBN 1 884186 13 0 Nazpary Joma 2002 Post Soviet Chaos Violence and Dispossession in Kazakhstan London Pluto Press ISBN 0 7453 1503 8 Olcott Martha Brill 2002 Kazakhstan Unfulfilled Promise Washington DC Brookings Institution Press ISBN 0 87003 189 9 Rall Ted 2006 Silk Road to Ruin Is Central Asia the New Middle East New York NBM ISBN 1 56163 454 9 Rashid Ahmed The Resurgence of Central Asia Islam or Nationalism 2017 Robbins Christopher 2007 In Search of Kazakhstan The Land That Disappeared London Profile Books ISBN 978 1 86197 868 4 Rosten Keith 2005 Once in Kazakhstan The Snow Leopard Emerges New York iUniverse ISBN 0 595 32782 6 Smith Graham ed The Nationalities Question in the Soviet Union 2nd ed 1995 Thubron Colin 1994 The Lost Heart of Asia New York HarperCollins ISBN 0 06 018226 1 aehlngkhxmulxun aekikhkhnhaekiywkb praethskhaskhsthan ephimthiokhrngkarphinxngkhxngwikiphiediy bthniyam cakwikiphcnanukrm sux cakkhxmmxns thrphyakrkareriyn cakwikiwithyaly xyphcn cakwikikhakhm khxkhwamtnchbb cakwikisxrs tara cakwikitarathwip Caspian Pipeline Controversy from the Dean Peter Krogh Foreign Affairs Digital Archives Country Profile from BBC News Kazakhstan The World Factbook Central Intelligence Agency Kazakhstan information from the United States Department of State Portals to the World from the United States Library of Congress Kazakhstan at UCB Libraries GovPubs Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan Archived 29 knyayn 2011 thi ewyaebkaemchchin World Bank Data amp Statistics for Kazakhstan Kazakhstan Internet Encyclopedia Kazakhstan at 20 years of independence The Economist 17 December 2011 Blowing the lid off Unrest in Kazakhstan The Economist 20 December 2011 The Region Initiative TRI praethskhaskhsthan thiewbist Curlie Wikimedia Atlas of Kazakhstan dukhxmulthangphumisastrthiekiywkhxngkb praethskhaskhsthan thi OpenStreetMap Country Facts from Kazakhstan Discovery 2008 Human Rights Report Kazakhstan Department of State Bureau of Democracy Human Rights and Labor Key Development Forecasts for Kazakhstan from International Futures rthbal Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kazakhstan Archived 29 knyayn 2011 thi ewyaebkaemchchin E Government of the Republic of Kazakhstan Government of Kazakhstan Chief of State and Cabinet Memberskarkha World Bank Summary Trade Statistics Kazakhstanphikdphumisastr 48 N 68 E 48 N 68 E 48 68 ekhathungcak https th wikipedia org w index php title praethskhaskhsthan amp oldid 9767284, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม