ภาษาตุรกีออตโตมัน

ภาษาตุรกีออตโตมัน (ภาษาอังกฤษ: Ottoman Turkish; ภาษาตุรกี: Osmanlıca หรือ Osmanlı Türkçesi; ภาษาตุรกีออตโตมัน: لسان عثمانی‎ lisân-ı Osmânî) เป็นรูปแบบหนึ่งของภาษาตุรกีที่เคยเป็นภาษาในการปกครองและภาษาเขียนในจักรวรรดิออตโตมัน เป็นภาษาที่มีคำยืมจากภาษาอาหรับและภาษาเปอร์เซียมาก เขียนด้วยอักษรอาหรับ ภาษานี้ไม่เป็นที่เข้าใจในหมู่ชาวตุรกีที่มีการศึกษาต่ำ อย่างไรก็ตาม ภาษาตุรกีที่ใช้พูดในทุกวันนี้ได้รับอิทธิพลจากภาษาตุรกีออตโตมันเช่นกัน

ภาษาตุรกีออตโตมัน
لسان عثمانى lisân-ı Osmânî
ประเทศที่มีการพูด	จักรวรรดิออตโตมัน-ตุรกี
สูญหาย	เปลี่ยนรูปไปเป็นภาษาตุรกีสมัยใหม่
ตระกูลภาษา	เตอร์กิก โอคุซ ภาษาตุรกีออตโตมัน
ระบบการเขียน	อักษรอาหรับ แบบจักรวรรดิออตโตมัน
รหัสภาษา
ISO 639-2	ota
ISO 639-3	ota

โครงสร้าง

เช่นเดียวกับภาษากลุ่มเตอร์กิกอื่น ๆ ที่ใช้พูดในหมู่ชาวมุสลิม คำยืมภาษาอาหรับไม่ได้เกิดจากการติดต่อกันโดยตรงระหว่างภาษาตุรกีออตโตมันกับภาษาอาหรับ แต่มีหลักฐานว่ามาจากการเปลี่ยนเสียงตามแบบภาษาเปอร์เซียสำหรับคำที่ยืมมาจากภาษาอาหรับ การที่ยังคงรักษาการลักษณะการออกเสียงของการยืมคำจากภาษาอาหรับแบบนี้ไว้ได้ แสดงว่ามีการแพร่หลายของผู้พูดภาษาเปอร์เซียที่มีคำจากภาษาอาหรับอยู่มากเข้ามาในบริเวณนี้ ก่อนการก่อตั้งจักรวรรดิออตโตมัน ชนกลุ่มนี้เคยอยู่ทางตะวันออกเฉียงเหนือของเปอร์เซียก่อนจะอพยพมาทางตะวันตกเข้ามายังบริเวณที่ชนเผ่าเตอร์กอาศัยอยู่ ภาษาตุรกีออตโตมันมีคำยืมภาษาอาหรับที่มีรูปแบบของภาษาเปอร์เซียในแบบเดียวกับภาษากลุ่มเตอร์กิกอื่นๆที่เคยมีการติดต่อค้าขายกับชาวอาหรับเช่น ภาษาตาตาร์และภาษาอุยกูร์ ภาษาตุรกีออตโตมันมี 3 ระดับคือ

• Fasih Türkçe: เป็นภาษาที่ใช้ในกวีนิพนธ์และการปกครอง
• Orta Türkçe: เป็นภาษาที่ใช้สำรับชนชั้นสูงและการค้าขาย
• Kaba Türkçe: เป็นภาษาสำหรับคนชั้นต่ำ

คนที่ใช้ภาษาทั้งสามระดับจะมีจุดประสงค์ต่างกัน ตัวอย่างเช่น อาลักษณ์จะใช้คำจากภาษาอาหรับ Arabic asel (عسل) เพื่อหมายถึงน้ำผึ้งเมื่อเขียนเอกสาร แต่จะใช้คำพื้นเมืองภาษาตุรกี bal เมื่อต้องการซื้อน้ำผึ้ง

ภาษาไทย/อังกฤษ	ตุรกีออตโตมัน	ตุรกีสมัยใหม่
obligatory	واجب vâcib	zorunlu
hardship	مشکل müşkül	güçlük, zorluk
เมือง	شهر şehir	kent/şehir
สงคราม	جنگ cenk	savaş

ประวัติศาสตร์

ภาษาตุรกีออตโตมันแบ่งเป็นสามยุคคือ

• Eski Osmanlı Türkçesi เป็นภาษาที่ใช้จนถึงพุทธศตวรรษที่ 21 มีลักษณะที่ใกล้เคียงกับภาษาตุรกีที่ใช้โดยเซลจุกและถือเป็นส่วนหนึ่งของภาษาตุรกีอนาโตเลียโบราณ
• Orta Osmanlı Türkçesi เป็นภาษายุคกลางหรือภาษาตุรกีออตโตมันคลาสสิก เป็นภาษาที่ใช้ในกวีนิพนธ์และการปกครองตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 21 จนถึงยุคของตันซิมัต เป็นรูปแบบของภาษาตุรกีออตโตมันในความรู้สึกของคนทั่วไป
• Yeni Osmanlı Türkçesi ภาษายุคใหม่ เป็นภาษาที่เปลี่ยนรูปไปในช่วง พ.ศ. 2393 จนถึงพุทธศตวรรษที่ 25 โดยได้รับอิทธิพลจากงานเขียนของโลกตะวันตก

การเปลี่ยนรูปของภาษา

ใน พ.ศ. 2471 หลังจากการสิ้นสุดของจักรวรรดิออตโตมันหลังสงครามโลกครั้งที่ 1 และมีการจัดตั้งสาธารณรัฐตุรกี ได้มีการเปลี่ยนรูปของภาษาโดยมุสตาฟา เกมาล อตาเตอร์ก โดยการแทนที่คำยืมภาษาเปอร์เซียและภาษาอาหรับด้วยคำดั้งเดิมในภาษาตุรกีที่มีความหมายเหมือนกัน และใช้อักษรละตินแทนอักษรอาหรับ ถือเป็นการสร้างภาษาตุรกีรูปแบบใหม่ เพื่อสร้างเอกลักษณ์ของชาติในยุคหลังจักรวรรคิออตโตมัน

มรดก

ภาษาตุรกีออตโตมันไม่ถือว่าเป็นบรรพบุรุษของภาษาตุรกีสมัยใหม่ ความแตกต่างที่สำคัญของภาษาตุรกีทั้งสองแบบนี้คือการสร้างคำประกอบตามแบบไวยากรณ์ภาษาอาหรับและภาษาเปอร์เซียในภาษาแบบออตโตมัน ตัวอย่างเช่น คำว่า takdîr-i ilâhî เป็นการสร้างคำแบบภาษาเปอร์เซีย ภาษาตุรกีสมัยใหม่จะเป็น ilâhî takdîr

อักษร

ภาษาตุรกีออตโตมันเขียนด้วยอักษรอาหรับแบบจักรวรรดิออตโตมันแต่ก็มีภาษาตุรกีออตโตมันที่เขียนด้วยอักษรอาร์เมเนียด้วย เช่น นวนิยายเรื่อง Akabi ที่เป็นนิยายเรื่องแรกในจักรวรรดิออตโตมันเขียนเมื่อ พ.ศ. 2394 ใช้อักษรอาร์เมเนียนอกจากนั้น ยังเคยมีการเขียนภาษานี้ด้วยอักษรกรีก และอักษรฮีบรูแบบราชี ซึ่งใช้ในกลุ่มที่ไม่ใช่ชาวมุสลิม อย่างไรก็ตาม ชาวมุสลิมที่พูดภาษากรีกยังนิยมเขียนภาษาตุรกีออตโตมันด้วยอักษรกรีก

ตัวเดี่ยว	ท้ายคำ	กลางคำ	ต้นคำ	ชื่อ	ALA-LC Transliteration	ภาษาตุรกีสมัยใหม่
ﺍ	ﺎ	—		elif	a, â	a, e
ﺀ	—			hemze	ˀ	', a, e, i, u, ü
ﺏ	ﺐ	ﺒ	ﺑ	be	b, p	b
ﭖ	ﭗ	ﭙ	ﭘ	pe	p	p
ﺕ	ﺖ	ﺘ	ﺗ	te	t	t
ﺙ	ﺚ	ﺜ	ﺛ	se	s	s
ﺝ	ﺞ	ﺠ	ﺟ	cim	c, ç	c
ﭺ	ﭻ	ﭽ	ﭼ	çim	ç	ç
ﺡ	ﺢ	ﺤ	ﺣ	ha	ḥ	h
ﺥ	ﺦ	ﺨ	ﺧ	hı	ẖ	h
ﺩ	ﺪ	—		dal	d	d
ﺫ	ﺬ	—		zel	z	z
ﺭ	ﺮ	—		re	r	r
ﺯ	ﺰ	—		ze	z	z
ﮊ	ﮋ	—		je	j	j
ﺱ	ﺲ	ﺴ	ﺳ	sin	s	s
ﺵ	ﺶ	ﺸ	ﺷ	şın	ş	ş
ﺹ	ﺺ	ﺼ	ﺻ	sad	ṣ	s
ﺽ	ﺾ	ﻀ	ﺿ	dad	ż, ḍ	d, z
ﻁ	ﻂ	ﻄ	ﻃ	tı	ṭ	t
ﻅ	ﻆ	ﻈ	ﻇ	zı	ẓ	z
ﻉ	ﻊ	ﻌ	ﻋ	ayın	ʿ	', h
ﻍ	ﻎ	ﻐ	ﻏ	gayın	ġ	g, ğ
ﻑ	ﻒ	ﻔ	ﻓ	fe	f	f
ﻕ	ﻖ	ﻘ	ﻗ	kaf	ḳ	k
ﻙ	ﻚ	ﻜ	ﻛ	kef	k, g, ñ	k, g, ğ, n
ﮒ	ﮓ	ﮕ	ﮔ	gef¹	g	g, ğ
ﯓ	ﯔ	ﯖ	ﯕ	nef, sağır (deaf) kef	ñ	n
ﻝ	ﻞ	ﻠ	ﻟ	lam	l	l
ﻡ	ﻢ	ﻤ	ﻣ	mim	m	m
ﻥ	ﻦ	ﻨ	ﻧ	nun	n	n
ﻭ	ﻮ	—		vav	v, o, ô, ö, u, û, ü	v, o, ö, u, ü
ﻩ	ﻪ	ﻬ	ﻫ	he	h, e, a	h, e, a
ﻻ	ﻼ	—		lamelif	lâ	la
ﻯ	ﻰ	ﻴ	ﻳ	ye	y, ı, i, î	y, ı, i

¹A correct Ottoman variant of gef will have the "mini-kaf" of ﻙ and the doubled upper stroke of گ. This feature is surely rare in current fonts.

การศึกษาเกี่ยวกับภาษาตุรกีออตโตมัน

ในปัจจุบันยังมีการเรียนการสอนภาษาตุรกีออตโตมันอยู่ทั่วโลก ชาวตุรกียังคงเรียนภาษานี้ในฐานะภาษาคลาสสิกที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์

อ้างอิง

1. Glenny, M "The Balkans - Nationalism, War, and the Great Powers, 1804-1999", Penguin, New York 2001. pg99

ดูเพิ่ม

• Lewis, Geoffrey. The Jarring Lecture 2002. "The Turkish Language Reform: A Catastrophic Success".

แหล่งข้อมูลอื่น

 

วิกิมีเดีย อินคิวเบเตอร์ มีการทดสอบโครงการ:
วิกิพีเดียในภาษาตุรกีออตโตมัน

• http://www.osmanlimedeniyeti.com Has a great resource of Ottoman Turkish texts as well as Ottoman Divan Poetry
• A web applet for typing in the Ottoman alphabet
• http://www.OsmanlicaTercume.org Ottoman Turkish Translation Service

ห้องเรียนออนไลน์

• Ottoman Turkish courses in internet

ข้อมูลออนไลน์

• Ottoman Turkish Language: Resources - University of Michigan
• Ottoman Turkish writings
• Ottoman Romanization Table

พจนานุกรมตุรกีออตโตมันออนไลน์

• Enhanced Ottoman Turkish/Arabic Keyboard by Isa SARI
• Online Ottoman Turkish - Turkish Dictionary by Ebruli Sözlük
• Online Ottoman Turkish - Turkish Dictionary by MaxTR
• Ottoman Keyboard
• Ottoman Turkish keyboard
• Ottoman Turkish keyboard with google search
• Sesli Sözlük, online Turkish, Ottoman, English, Spanish, German, French, Italian dictionary with vocabulary translation pronunciations and idioms