วิทยาศาสตรบัณฑิต

วิทยาศาสตรบัณฑิต (ละติน: Baccalaureus Scientiae หรือ Scientiae Baccalaureus อังกฤษ: Bachelor of Science, ตัวย่อ วท.บ., B.S., BS, B.Sc., BSc, B.Sc หรือ S.B., SB, Sc.B. เป็นส่วนน้อย) คือปริญญาทางวิชาการในระดับปริญญาตรีที่ได้รับสำหรับการจบหลักสูตรซึ่งโดยทั่วไปใช้เวลาสามปีเป็นอย่างน้อยถึงห้าปี หรือบุคคลที่ถือครองปริญญาดังกล่าว

ไม่ว่าจะเป็นนักศึกษาจากสาขาวิชาใด ๆ อาจได้รับปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิตหรือปริญญาศิลปศาสตรบัณฑิตแตกต่างกันไปในแต่ละมหาวิทยาลัย ตัวอย่างเช่น ปริญญาทางเศรษฐศาสตร์อาจได้รับเป็นศิลปศาสตรบัณฑิต (ศศ.บ.) จากมหาวิทยาลัยหนึ่งแต่ได้เป็นวิทยาศาสตรบัณฑิตในมหาวิทยาลัยอื่น ๆ และบางมหาวิทยาลัยมีการเสนอตัวเลือกว่าจะรับปริญญาประเภทใด วิทยาลัยศิลปศาสตร์บางแห่งในสหรัฐมอบให้เฉพาะศิลปศาสตรบัณฑิตเท่านั้นแม้ว่าจะเป็นสาขาทางวิทยาศาสตร์ธรรมชาติ ในขณะที่บางมหาวิทยาลัยมอบให้เฉพาะวิทยาศาสตรบัณฑิตแม้แต่ในสาขาที่ไม่ใช่วิทยาศาสตร์ โรงเรียนการรับรองต่างประเทศของมหาวิทยาลัยจอร์จทาวน์มอบปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิตสาขาวิชาการรับรองต่างประเทศให้กับบัณฑิตปริญญาตรีทั้งหมด แม้ว่าจะมีสาขาวิชาเอกจำนวนมากที่มุ่งเน้นทางมนุษยศาสตร์ เช่น ประวัติศาสตร์ระหว่างประเทศ วัฒนธรรม และการเมือง

สำนักวิชาเศรษฐศาสตร์ลอนดอนมอบปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิตในทุกสาขาวิชาแม้ว่าจะมีสาขาเกี่ยวข้องทางศิลปศาสตร์ ขณะที่มหาวิทยาลัยออกซบริดจ์เกือบทุกสาขาวิชามอบคุณวุฒิทางศิลปศาสตร์ ทั้งสองกรณีมีเหตุผลจากประวัติศาสตร์และจารีตประเพณีดั้งเดิม สำนักวิชาการสื่อสารของมหาวิทยาลัยนอร์ทเวสเทิร์นมอบปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิตในทุกสาขาวิชาที่ทำการเรียนการสอนตลอดจนสาขาการละคร เต้นรำ และวิทยุ โทรทัศน์ และภาพยนตร์ มหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย เบิร์กลีย์มอบปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิตสาขาวิชาเศรษฐศาสตร์และนโยบายสิ่งแวดล้อมในวิทยาลัยทรัพยากรธรรมชาติ ปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิตสาขาวิชาบริหารธุรกิจในสำนักวิชาธุรกิจแฮสและปริญญาศิลปศาสตรบัณฑิตสาขาวิชาเศรษฐศาสตร์และนโยบายสิ่งแวดล้อมในวิทยาลัยอักษรศาสตร์และวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยคอร์เนลล์มอบปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิตสาขาวิชาวิทยาการคอมพิวเตอร์จากวิทยาลัยวิศวกรรมศาสตร์และปริญญาศิลปศาสตรบัณฑิตสาขาวิชาวิทยาการคอมพิวเตอร์จากวิทยาลัยศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์

มหาวิทยาลัยแรกที่รับนักศึกษาเข้าศึกษาในหลักสูตรวิทยาศาสตรบัณฑิตคือมหาวิทยาลัยลอนดอนใน ค.ศ. 1860 ก่อนหน้านั้นสาขาวิชาทางวิทยาศาสตร์ถูกรวมอยู่ในกลุ่มศิลปศาสตรบัณฑิตโดยเฉพาะในกรณีของสาขาคณิตศาสตร์ ฟิสิกส์ สรีรวิทยา และพฤกษศาสตร์

ระยะเวลาการศึกษาโดยทั่วไป

 

  สามปี

  สี่ปี

  ห้าปี

  หกปี

สามปี

ออสเตรเลีย ออสเตรีย บาร์เบโดส เบลเยียม เบลีซ บอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา แคเมอรูน แคนาดา (โดยเฉพาะรัฐควิเบก) โกตดิวัวร์ โครเอเชีย (ส่วนใหญ่สามปี บางระยะเวลาก็สี่ปี) สาธารณรัฐเช็ก (ส่วนใหญ่สามปี บางระยะเวลาก็สี่ปี) เดนมาร์ก อังกฤษ (สามหรือสี่ปีและเพิ่มอีกหนึ่งปีในสาขาทางอุตสาหกรรม) เอสโตเนีย ฟินแลนด์ ฝรั่งเศส เยอรมนี (ส่วนใหญ่สามปี แต่อาจถึงสี่ปีได้เช่นกัน) ฮังการี ไอซ์แลนด์ อินเดีย (สามปีสำหรับวิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์บริสุทธิ์ ยกเว้นวิศวกรรมศาสตร์และแพทยศาสตร์ สี่ปีสำหรับหลักสูตรวิศวกรรมศาสตร์ "วิศวกรรมศาสตรบัณฑิต" และห้าปีสำหรับหลักสูตรแพทยศาสตร์ "แพทยศาสตรบัณฑิตและศัลยศาสตรบัณฑิต") ไอร์แลนด์ (โดยทั่วไป) อิสราเอล (สำหรับสาขาส่วนใหญ่) อิตาลี จาเมกา (สามหรือสี่ปี) ลัตเวีย (สามหรือสี่ปี) เลบานอน (สามหรือสี่ปี ห้าปีสำหรับวิศวกรรมศาสตรบัณฑิต) มาเลเซีย นิวซีแลนด์ เนเธอร์แลนด์ (สามปีสำหรับมหาวิทยาลัยวิจัย สี่ปีสำหรับมหาวิทยาลัยทางวิทยาศาสตร์ประยุกต์) ไอร์แลนด์เหนือ นอร์เวย์ โปแลนด์ โปรตุเกส โรมาเนีย สกอตแลนด์ (โดยทั่วไป) สิงคโปร์ (ปริญญาเกียรตินิยมใช้ระยะเวลาสี่ปี) สโลวาเกีย สโลวีเนีย แอฟริกาใต้ (ปริญญาเกียรตินิยมใช้ระยะเวลาสี่ปี) สวีเดน สวิตเซอร์แลนด์ ตรินิแดดและโตเบโก ยูกันดา (ส่วนใหญ่สามปี บางระยะเวลาก็สี่ปี) สหรัฐอาหรับเอมิเรต เวลส์ และซิมบับเว

สี่ปี

อาร์เมเนีย (สี่หรือห้าปี) แอลเบเนีย (สี่หรือห้าปี) อัฟกานิสถาน อาเซอร์ไบจาน (สี่หรือห้าปี) ออสเตรเลีย (ปริญญาเกียรตินิยม) บังคลาเทศ (สี่หรือห้าปี) บาห์เรน เบลารุส เบลีซ บราซิล (สี่ถึงห้าปี) บรูไน (สามหรือสี่ปี) บอสเนีย บัลแกเรีย แคนาดา (ยกเว้นรัฐควิเบก) จีน ไซปรัส อียิปต์ (สี่หรือห้าปี) เอธิโอเปีย (วิศวกรรมศาสตร์ใช้ระยะเวลาห้าปี) ฟินแลนด์ (ไม่รวมวิศวกรรมศาสตร์และการปฏิบัติการในอุตสาหกรรม) จอร์เจีย สาธารณรัฐโดมินิกัน กัวเตมาลา (สามหรือสี่ปี) กรีซ (สี่หรือห้าปี) เฮติ (สามหรือสี่ปี) ฮ่องกง (ตั้งแต่ปี 2012 เดิมใช้ระยะเวลาสามปี) อินเดีย (สี่ปีสำหรับวิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาวิศวกรรมศาสตร์) อินโดนีเซีย อิหร่าน (สี่หรือห้าปี) อิหร่าน อิรัก ไอร์แลนด์ (ปริญญาเกียรตินิยม) อิสราเอล ญี่ปุ่น จอร์แดน (สี่ถึงห้าปี) คาซัคสถาน คูเวต ลิทัวเนีย ลิเบีย มาลาวี (สี่หรือห้าปี) มอลตา มาซิโดเนีย (สาม สี่ หรือห้าปี) มอนเตรเนโกร (สามหรือสี่ปี) เม็กซิโก พม่า เนปาล (สมัยก่อนสามปี ปัจจุบันสี่ปี) เนเธอร์แลนด์ (สามปีสำหรับมหาวิทยาลัยวิจัย สี่ปีสำหรับมหาวิทยาลัยทางวิทยาศาสตร์ประยุกต์) นิวซีแลนด์ (ปริญญาเกียรตินิยม) ไนจีเรีย สาธารณรัฐประชาชนจีน ปากีสถาน (สี่หรือห้าปี) ฟิลิปปินส์ (สี่หรือห้าปี) เปอร์โตริโก โรมาเนีย รัสเซีย ซาอุดิอาระเบีย สกอตแลนด์ (ปริญญาเกียรตินิยม) เซอร์เบีย (สามหรือสี่ปี) สเปน (พระราชกฤษฎีกาใน ค.ศ. 2015 กำหนดให้ปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิตใช้ระยะเวลาสามปีร่วมกับหลักสูตรสี่ปีในปัจจุบัน โดยมีผลบังคับใช้ตั้งแต่เดือนกันยายน ค.ศ. 2015 เป็นต้นไป อย่างไรก็ตามมหาวิทยาลัยส่วนใหญ่ได้ตกลงที่จะไม่ใช้ระบบใหม่นี้จนกว่าจะถึงเดือนกันยายน ค.ศ. 2017) แอฟริกาใต้ (ปีที่สี่ให้เป็นตัวเลือกเพื่อให้ได้รับปริญญาเกียรตินิยม ซึ่งเป็นความต้องการตามปกติสำหรับการเลือกศึกษาต่อหลักสูตรปริญญาโท) เกาหลีใต้ ศรีลังกา (สามหรือสี่ปี) ไต้หวัน ไทย ตูนิเซีย (เฉพาะปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาบริหารธุรกิจเท่านั้นซึ่งได้รับจากสำนักวิชาธุรกิจตูนิส) ตุรกี ยูเครน สหรัฐอเมริกา อุรุกวัย (สี่ ห้า หก หรือเจ็ดปี) เยเมน แซมเบีย (สี่หรือห้าปี)

ห้าปี

โรมาเนีย (สี่หรือห้าปี) บังกลาเทศ (สี่หรือห้าปี) คิวบา (ห้าปี) กรีซ (สี่หรือห้าปี) เปรู อาร์เจนตินา โคลอมเบีย (เริ่มเปลี่ยนเป็น 4 ปี) บราซิล (ห้าปี) เม็กซิโก (สี่ปีครึ่ง) ชิลี เวเนซุเอลา (ห้าปี) อียิปต์ (สี่หรือห้าปี) เฮติ (สี่หรือห้าปี)

ไนจีเรีย (สี่ถึงห้าปี), 6 เดือนสำหรับโครงการแลกเปลี่ยนนักเรียนงานอุตสาหกรรม (Students Industrial Work Exchange Scheme - SIWES) แต่เฉพาะหลักสูตรวิทยาศาสตร์ส่วนใหญ่และวิศวกรรมศาสตร์ทั้งหมดเท่านั้น ภาคการศึกษาสำหรับการทำโครงการหรือวิทยานิพนธ์ไม่รวมอยู่ในการเรียนการสอนระหว่างการทำวิทยานิพนธ์ในระดับปริญญาตรี ยกเว้น 1 ปีสำหรับการเข้าร่วมบังคับในกองกำลังยุวชนแห่งชาติ (National Youth Service Corps - NYSC) ซึ่งเป็นกองกำลังกึ่งทหารและข้ารัฐการพลเรือน

ซีเรีย มาซิโดเนีย และเซียร์ราลีโอน (สี่ปีสำหรับการเรียนการสอน) สโลวีเนีย (สี่หรือห้าปี) ซูดาน (ห้าปีสำหรับปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิตเกียรตินิยม และสี่ปีสำหรับระดับปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิตทั่วไป)

ในแอลจีเรีย นักศึกษานำเสนอวิทยานิพนธ์ตั้งแต่เดือนกรกฎาคมในช่วงท้ายของปีที่ห้า

หกปี

ในชิลี ปริญญาตรีในบางวิชาเอก เช่น วิศวกรรมศาสตร์ และธรณีวิทยา ได้รับการออกแบบเป็นหลักสูตร 6 ปี อย่างไรก็ตามในทางปฏิบัติไม่ใช่เรื่องผิดปกติสำหรับนักศึกษาที่จะต้องจบการเรียนการสอนในหลักสูตรให้เสร็จในระยะเวลา 10 ปี ขณะที่เรียนแบบเต็มเวลาโดยไม่มีการพักการเรียน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งจากระบบการให้เกรดที่เข้มงวดซึ่งเกรดสูงสุดของชั้นเรียนโดยทั่วไปอาจจะต่ำถึงร้อยละ 60 (C-) และมีความถี่สูงของการประท้วงและหยุดงานซึ่งดำเนินโดยสหพันธ์นักศึกษาและสหภาพครู ดังเช่น การประท้วงของนักเรียนนักศึกษาชิลี ค.ศ. 2011–2013

มีการศึกษาที่ชี้ให้เห็นถึงความสัมพันธ์โดยตรงระหว่างการเคลื่อนไหวทางสังคมละความแตกต่างเฉพาะของระบบการศึกษาขั้นสูงของชิลี

อ้างอิง

1. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง หลักเกณฑ์การกำหนดชื่อปริญญา พ.ศ. ๒๕๕๙ เล่ม 133 ตอนพิเศษ 158 ง, 14 กรกฎาคม 2559, หน้า 6-18
2. "Degree Abbreviations". Harvard University. สืบค้นเมื่อ 27 June 2014.
3. oxforddictionaries.com
4. E.g., West Virginia University BS in Economics http://www.be.wvu.edu/econ/index.htm 2016-10-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ; WVU BA in economics http://majors.wvu.edu/home/details/26
5. E.g., Wesleyan University http://www.wesleyan.edu/registrar/academic_regulations/degree_requirements.html 2015-07-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
6. E.g., Georgia Institute of Technology's BS degrees in International Affairs and Modern Language and in Applied Languages and Intercultural studies http://www.gatech.edu/academics/bachelors-degree-programs
7. Francis Michael Glenn Willson (2004). The University of London, 1858–1900: The Politics of Senate and Convocation. Boydell Press. p. 5.
8. The University of Nepal and the World of Learning, 1836–1986 by Francis Michael Longstreth Thompson, Continuum International Publishing Group, 1990, p. xiii, ISBN 9781852850326
9. "Bachelor Degrees". Sloan.
10. "Ingeniería Civil en Computación".
11. (PDF) (ภาษาสเปน). PUCV. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 29 September 2014. สืบค้นเมื่อ 4 March 2017.
12. . Federico Santa María Technical University. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2015-03-15. สืบค้นเมื่อ 4 March 2017.
13. "Universitarios chilenos tienen 25% más de carga académica que europeos" [Chilean university students have 25% more academic load than Europeans] (PDF). La Tercera (ภาษาสเปน). 22 April 2012. สืบค้นเมื่อ 4 March 2017.
14. . คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2019-07-24. สืบค้นเมื่อ 2021-08-29.
15. Azevedo, Viviane; Bouillon, César P. (August 2009). (PDF). Ideas for Development in the Americas. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 2017-03-05. สืบค้นเมื่อ 4 March 2017.