วิกิพีเดีย
รายพระนามเจ้านายที่ได้รับการเฉลิมพระยศในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์
เมื่อถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงสถาปนาพระอิสริยยศเจ้านายในพระราชวงศ์ ก็ทรงตั้งเป็นต่างกรมตามชั้นยศซึ่งบัญญัติมาแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา แต่มีผิดกันบ้างเล็กน้อย มีการสถาปนาเจ้านายในพระราชวงศ์เรื่อยมาในทุกรัชกาล โดยครั้งล่าสุดในปี พ.ศ. 2562 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้โปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาเฉลิมพระยศเจ้านายในการพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว พุทธศักราช 2562
รายพระนาม
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
ปี | พระนามเดิม | เฉลิมพระยศ | หมายเหตุ | อ้างอิง |
---|---|---|---|---|
พ.ศ. 2352 | สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงเสนานุรักษ์ | กรมพระราชวังบวรมหาเสนานุรักษ์ (ปัจจุบัน ออกพระนามว่า สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาเสนานุรักษ์) | ||
พ.ศ. 2353 | สมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง (นาค) | กรมพระอมรินทรามาตย์ (ปัจจุบัน ออกพระนามว่า สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี) | ||
พ.ศ. 2356 | พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าทับ | พระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นเจษฎาบดินทร์ | ||
พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าทับทิม | พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นอินทรพิพิธ | |||
พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าทับทิม | พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นจิตรภักดี | |||
พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าคันธรส | พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นศรีสุเรนทร์ | |||
พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้ากล้วยไม้ | พระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นสุนทรธิบดี | |||
พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าวาสุกรี | พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นนุชิตชิโนรส | |||
พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าฉัตร | พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นสุรินทรรักษ์ | |||
พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าสุริยา | พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นรามอิศเรศร | |||
พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าไกรสร | พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นรักษรณเรศ | |||
พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้ามั่ง | พระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นเดชอดิศร | |||
พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าพนมวัน | พระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นพิพิธภูเบนทร | |||
พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าประยง | พระเจ้าหลานเธอ กรมหมื่นธิเบศร์บวร | พระโอรสในกรมพระราชวังบวรมหาเสนานุรักษ์ | ||
พระองค์เจ้าฉิม | กรมหมื่นนรินทรเทพ | พระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากุ |
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
ปี | พระนามเดิม | เฉลิมพระยศ | หมายเหตุ | อ้างอิง |
---|---|---|---|---|
พ.ศ. 2367 | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นศักดิพลเสพ | กรมพระราชวังบวรมหาศักดิพลเสพ (ปัจจุบัน ออกพระนามว่า สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพ) | ||
เจ้าจอมมารดาเรียม ในรัชกาลที่ 2 (สมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง) | กรมสมเด็จพระศรีสุลาไลย (ปัจจุบัน ออกพระนามว่า สมเด็จพระศรีสุลาลัย) | |||
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดารากร | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นศรีสุเทพ | |||
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดวงจักร | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นณรงค์หริรักษ์ | |||
พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้ากุสุมา | พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นเสพสุนทร | |||
พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้ากุญชร | พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นพิทักษเทเวศร | |||
พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าโต | พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นอินทรอมเรศร์ | |||
พระองค์เจ้าสังกทัต | กรมหมื่นนรานุชิต | พระโอรสในกรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาท | ||
พระองค์เจ้าปาน | กรมหมื่นอมรมนตรี | พระโอรสในกรมพระราชวังบวรมหาเสนานุรักษ์ | ||
พระองค์เจ้าเจ่ง | กรมหมื่นนเรนทรบริรักษ์ | พระโอรสในพระเจ้าอัยยิกาเธอ พระองค์เจ้ากุ | ||
พ.ศ. 2372 | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุริยวงศ์ | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นสวัสดิวิชัย | ||
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทัศน์ | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นไกรสรวิชิต | |||
พ.ศ. 2375 | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นเทพพลภักดิ | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงเทพพลภักดิ์ | ||
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นรักษรณเรศร | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงรักษรณเรศร | |||
พระเจ้าหลานเธอ กรมหมื่นเสนีบริรักษ์ | พระเจ้าหลานเธอ กรมหลวงเสนีบริรักษ์ | |||
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นรามอิศรเรศร | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนรามอิศเรศร | |||
พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นเดชอดิศร | พระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนเดชอดิศร | |||
พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นพิพิธภูเบนทร | พระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนพิพิธภูเบนทร | |||
สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าพระองค์น้อย | กรมขุนอิศเรศรรังสรรค์ | ก่อนหน้าไม่ได้รับพระราชทานพระสุพรรณบัฏเฉลิมพระนาม จึงยังไม่มีพระนาม | ||
พระเจ้าน้องนางเธอ พระองค์เจ้าลำภู | พระเจ้าน้องนางเธอ กรมขุนกัลยาสุนทร | |||
พ.ศ. 2379 | พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าไพฑูรย์ | พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นสนิทนเรนทร์ | ||
พ.ศ. 2381 | พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าวิลาส | พระเจ้าลูกเธอ กรมหมื่นอัปสรสุดาเทพ | ||
พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าศิริวงศ์ | พระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ | |||
พ.ศ. 2385 | พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้านวม | พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นวงศาสนิท | ||
พ.ศ. 2388 | พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าคเนจร | พระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นอมเรนทรบดินทร์ | ||
หม่อมเจ้าหญิงโสมนัส | พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าหญิงโสมนัสวัฒนาวดี | พระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าลักขณานุคุณ |
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร
ปี | พระนามเดิม | เฉลิมพระยศ | หมายเหตุ | อ้างอิง |
---|---|---|---|---|
พ.ศ. 2477 | สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสามาตุจฉาเจ้า | สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า | ||
สมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอ เจ้าฟ้ามหิดลอดุลเดช นเรศวรมหาราชาธิบดินทร์ จุฬาลงกรณินทรวรางกูร สมบูรณ์เบญจพรสิริสวัสดิ ขัตติยวโรภโตสุชาต คุณสังกาศเกียรติประกฤษฏ์ ลักษณวิจิตรพิสิฐบุรุษ ชนุดมรัตนพัฒนศักดิ อัครวรราชนรินทรเชษฐาธิบดี กรมหลวงสงขลานครินทร์ | สมเด็จพระราชบิดา เจ้าฟ้ามหิดลอดุลเดช กรมหลวงสงขลานครินทร์ | |||
หม่อมสังวาลย์ มหิดล ณ อยุธยา | พระราชชนนีศรีสังวาลย์ | |||
พ.ศ. 2478 | สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร | สมเด็จพระราชปิตุจฉา เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร | ||
พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากัลยาณิวัฒนา | สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา | |||
พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภูมิพลอดุลยเดช | สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าภูมิพลอดุลยเดช | |||
สมเด็จพระเจ้าภาติกาเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี | สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี | |||
พ.ศ. 2481 | พระราชชนนีศรีสังวาลย์ | สมเด็จพระราชชนนีศรีสังวาลย์ | ||
พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาทิตย์ทิพอาภา | พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาทิตย์ทิพอาภา | |||
พ.ศ. 2482 | หม่อมเจ้าวรรณไวทยากร วรวรรณ | พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรรณไวทยากร | พระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ | |
พ.ศ. 2486 | พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรรณไวทยากร | พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรรณไวทยากร | ||
พ.ศ. 2488 | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระนริศรานุวัดติวงศ์ | สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ มหามกุฎพงศนฤบดินทร์ ปรมินทรานุชาธิเบนทร์ อัฐเมนทรราชอัยยกา สวามิภักดิ์สยามวชิต สรรพศิลปสิทธิวิทยาธร สุรจิตรกรศุภโกศล ประพนธปรีชาชาญโบราณคดี สังคัตวาทิตวิธิวิจารณ์ มโหฬารสิตลัธยาศัย พุทธทิไตรรัตนสรณานุวัตน์ ขัตติยเดชานุภาพบพิตร |
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว
ปี | พระนามเดิม | เฉลิมพระยศ | หมายเหตุ | อ้างอิง |
---|---|---|---|---|
พ.ศ. 2562 | พลเอกหญิง สุทิดา วชิราลงกรณ์ ณ อยุธยา | สมเด็จพระราชินีสุทิดา | ||
สมเด็จพระราชินีสุทิดา | สมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พัชรสุธาพิมลลักษณ พระบรมราชินี | ในการพระราชพิธีบรมราชาภิเษก พ.ศ. 2562 | ||
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศรรามาธิบดี จักรีนฤบดินทร สยามินทราธิราช บรมนาถบพิตร | พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร | |||
สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ | สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง | |||
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจักรีสิรินธร รัฐสีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารี | สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจักรีสิรินธร มหาวชิราลงกรณวรราชภักดี สิริกิจการิณีพีรยพัฒน รัฐสีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารี | |||
สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี | สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี | |||
พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ | พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ | |||
พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา | สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี | |||
พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าสิริวัณณวรีนารีรัตน์ | สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา | |||
พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าทีปังกรรัศมีโชติ | สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ มหาวชิโรตตมางกูร สิริวิบูลยราชกุมาร | |||
พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าสิริภาจุฑาภรณ์ | พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสิริภาจุฑาภรณ์ | |||
พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าอทิตยาทรกิติคุณ | พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอทิตยาทรกิติคุณ | |||
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (วาสน์ วาสโน) สมเด็จพระสังฆราช | สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวราลงกรณ | พระราชอุปัธยาจารย์และพระราชกรรมวาจาจารย์ในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาพระอัฐิ และเชิญพระอัฐิมาประดิษฐานในหอพระนาก วัดพระศรีรัตนศาสดาราม เพื่อเป็นที่ทรงสักการบูชาและทรงบำเพ็ญพระราชกุศลอุทิศถวายในพระฐานะพระบุพการีทางธรรม | ||
สมเด็จพระญาณสังวร (เจริญ สุวฑฺฒโน) สมเด็จพระสังฆราช | สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณสังวร | |||
สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี | สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา | ในการพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2562 | ||
พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหามงกุฎ สุทธิสมมุติเทพยพงศวงศาดิศรกษัตริย์ วรขัตติยราชนิกโรดม จาตุรันตบรมมหาจักรพรรดิราชสังกาศ อุภโตสุชาติสังสุทธิเคราะหณี จักรีบรมนาถ อดิศวราชรามวรังกูร สุจริตมูลสุสาธิตอุกฤษฐวิบูลย บุรพาดูลยกฤษฎาภินิหารสุภาธิการรังสฤษดิ ธัญญลักษณ วิจิตรโสภาคสรรพางค์ มหาชโนตมางคประนตบาทบงกชยุคคล ประสิทธิสรรพสุภผลอุดม บรมสุขุมาลยมหาบุรุษยรัตน ศึกษาพิพัฒนสรรพโกศล สุวิสุทธิวิมลศุภศีลสมาจารย์ เพ็ชรญาณประภาไพโรจน์ อเนกโกฏิสาธุ คุณวิบุลยสันดาน ทิพยเทพวตาร ไพศาลเกียรติคุณอดุลยพิเศษ สรรพเทเวศรานุรักษ์เอกอัครมหาบุรุษ สุตพุทธมหากระวี ตรีปิฎกาทิโกศล วิมลปรีชามหาอุดมบัณฑิต สุนทรวิจิตรปฏิภาณ บริบูรณ์คุณสาร สัสยามาทิโลกยดิลก มหาปริวารนายกอนันต์ มหันตวรฤทธิเดช สรรพพิเศษ สิรินธรมหาชนนิกรสโมสรสมมติ ประสิทธิวรยศมโหดมบรมราชสมบัติ นพปดลเศวตฉัตราดิฉัตร สิริรัตโนปลักษณมหาบรมราชาภิเศกาภิษิต สรรพทศทิศวิชิตวิไชย สกลมไหศวรินมหาสยามินทร มเหศวรมหินทร มหาราชาวโรดม บรมนารถชาติอาชาวศรัย พุทธาทิไตรรัตนสรณารักษ์ อุกฤษฐศักดิอัครนเรศราธิบดี เมตตากรุณาสีตลหฤทัย อโนปมัยบุญการสกลไพศาลมหารัษฎาธิเบนทร ปรเมนทรธรรมมิกมหาราชาธิราช บรมนารถบรมบพิตร พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว | พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหามงกุฎ พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระสยามเทวมหามกุฎวิทยมหาราช | เฉลิมพระปรมาภิไธยเนื่องในการพระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลทักษิณานุปทานวันพระราชสมภพ และถวายพระราชสมัญญาพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 18 ตุลาคม พ.ศ. 2562 |